روانشناسی توده ای فاشیسم

روانشناسی توده ای فاشیسم کتابیست که در سال ۱۹۳۳ توسط ویلهلم رایش نگاشته شد. در این کتاب به توضیح چگونگی به قدرت رسیدن فاشیسم می‌پردازد و طلوع آن را به مثابه نشانگان سرکوب جنسی طبقه‌بندی می‌کند.
رایش، که اصالتاً اهل گالیسیا واقع در امپراتوری اتریش-مجارستان بود و در وین به ممارست روانکاوی و روانپزشکی پرداخته بود، در سال ۱۹۲۸ به عضویت حزب جامعه دموکراتیک اتریش (SPÖ) درآمد. وی به محض انتقال کار روانکاویش به برلین در سال ۱۹۳۰ به حزب کمونیست آلمان (KPD) پیوست. "روانشناسی گروهی فاشیسم"، اما، نگرشی به شدت انتقادی درباره رژیم نازی بود (بعلاوه رژیم کمونیست اتحاد جماهیر شوروی) که رایش به‌درستی می دانست مشمول حزب کمونیست آلمان هم خواهد شد بنابراین به محض انتشار کتابش در سال ۱۹۳۳ از حزب اخراج شد.

چرا توده مردم به استبداد می گرایند؟ یعنی دقیقاً نقطه مقابل منفعتشان
این همان سؤالی بود که کتاب رایش حول محور آن شکل گرفته بود. رایش در این کتاب به تحلیل ساختار اقتصادی و ایدئولوژیک آلمان ما بین سالهای ۱۹۲۸ تا ۱۹۳۳ پرداخت و در آن کمونیسم را "فاشیسم سرخ" خوانده و با حزب نازی همسان پنداشت و همین امر وی را به سوی اخراج از حزب کمونیست سوق داد. رایش استدلال کرد که علت نازیسم در چیزی فراتر از فاشیسم است و آن سرکوب جنسی بود. به عنوان مثال، کودکی که متعلق به طبقه کارگر است از والدین خود می آموزد که میل جنسی‌اش را سرکوب کند. از این رو در بزرگسالی سرکش می‌شود و انگیزش جنسی موجب اضطراب وی خواهد شد. این گونه است که ترس از شورش به‌علاوه ترس از عطش جنسی، بر کالبد شخصیتی جامعه لنگر می‌اندازد و رفتارهای نامعقول مردم را تحت تأثیر قرار می دهد.