فصل زیبا و رنگارنگ پاییز رسیده و تغییر آب و هوا و هجوم بیماری هایی نظیر کرونا و سرماخوردگی که در این فصل شیوع زیادی دارند را بهمراه دارد . پاییز از نظر طب سنتی طبیعتی سردو خشک دارد و افرادی که مزاج سرد و خشک دارند در این فصل بیشتر اذیت میشوند. در این مطلب لیست غذاهایی که در پاییز باید خورد را جمع آوری کرده ایم که با خواندن آنها و رعایت این موارد ایمنی بیشتری را در بدن خود ایجاد کنید . در این فصل میوهها و غذاهایی با طبع گرم توصیه میشود.
در این فصل ورزش کردن به دلیل برقراری تعادل در بدن مناسب است . سردی مزاج را کاهش میدهد، در پاییز از اقداماتی نظیر: فصد، حجامت بیدلیل، خوابیدن با شکم پر، خوابیدن در مجاورت هوای سرد، نوشیدن آب سرد و حمام یا نشستن در آب سرد، خشم و اندوه و اضطراب (به دلیل افزایش سودا) پرهیز کنید.
در این فصل بدن را از سرمای بامدادی و گرمای میان روز حفظ کنید و از پرخوابی و پرنوشی و پرخوری و خواب روز تا حد امکان اجتناب کنید. استفاده از عطرهای خوشبو و گرم مانند گلاب، نرگس و یاس باعث حفظ سلامت روح و جسم میشود.
مصرف گرده گل و عسل به دلیل طبع گرم و سرشار از مواد مغذی در فصل پائیز توصیه میشود (مصرف شربت عسل بسیار مفید است)
در این مطلب می خوانید :
چایهای مناسب فصل پاییزغذاها و مواد گرم و تر مناسب فصل پاییزتوصیه های تغذیه ای فصل پاییزبرای آنکه دچار سرماخوردگی نشویمغذاهای با مزاج گرم مصرف کنیدبهترین میان وعدهها در پاییزکاهش مشکلات عصبی و روحیچگونه پوست را از خشکی برهانیم؟شیوع یبوست در پاییزچایهای مناسب فصل پاییز
ـ چای گل گاوزبان همراه یک قاشق غذاخوری عسل، چای بنفشه همراه یک قاشق غذاخوری عسل
ـ چای نعنا، پونه، آویشن و مرزنجوش به همراه یک قاشق غذاخوری عسل برای درمان زکام و سرماخوردگی
ـ چای پنیرک و ختمی به همراه عسل برای درمان سرفههای خشک
همچنین در این فصل بخور اوکالیپتوس برای افزایش رطوبت مناسب است.
غذاها و مواد گرم و تر مناسب فصل پاییز
بادام، نخود، زردک، شلغم، لوبیا، توت سفید، انجیر، خرما، پسته، زیتون، مویز، کشمش، زرده تخم مرغ محلی نیمبرشت، شکر سرخ، گندم، کنجد، روغن حیوانی. گوشت گوسفند، سمنو، مرغ محلی، شیر تازه گوسفند همراه با عسل، سیب، به، انار شیرین، بوقلمون محلی، بادام زمینی، ارده، شیره انگور، شیره خرما، شیره توت از جمله مواردی است که مصرف آنها در فصل پاییز توصیه میشود.
خواراکیهایی که باید ترک شود عبارتند از غذاهای آماده و حاضری، غذاهای فریزری و مانده، سرخ کردنیهای مانده، قهوههای بازاری.
مصرف این مواد را در پاییز به حداقل برسانید: ماهی، آبلیمو و آبغوره، سرکه، پنیر شور، ماست و دوغ و کشک، میوههای ترش، ترشیجات.
تغذیه صحیح در فصل پاییز از بسیاری از بیماری ها پیشگیری میکند.
توصیه های تغذیه ای فصل پاییز
بادمجان: ناسونین، آنتوسیانین موجود در پوست بادمجان است که مشخص شده سلول های مغز را در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می کند. علاوه بر این، اسید کلروژنیک موجود در بادمجان، خواص ضد سرطان، ضد ویروسی و کاهنده کلسترول دارد.
کدو حلوایی:این گیاه مزایای تغذیه ای بیشماری دارد. کدو حلوایی سرشار از بتاکاروتن است که در بدن تبدیل به ویتامین آ می شود و در حفظ سلامت پوست، چشم و استخوان ها بسیار موثر است. مصرف کدو حلوایی منجر به تقویت سیستم ایمنی بدن می شود و آنهم به دلیل وجود ویتامین ث و فیبر موجود در آن.
انار: مطالعات نشان داده اند که مصرف انار می تواند منجر به جلوگیری از آسیب های گردش خون با کاهش تجمع چربی های مضر در عروق شود. در واقع مصرف منظم انار با سلامت قلب ارتباط دارد.
قره قاط: این میوه سرشار از آنتوسیانین ها برای کاهش التهاب در بدن است. مصرف قره قاط سلامت مثانه را بهبود می بخشد و سدی است در برابر ابتلا به سرطان سینه، روده بزرگ، سرطان ریه، سرطان پروستات.
تره فرنگی: اکثر ما می دانیم که مصرف سیر و پیاز منجر به پیشگیری از ابتلا به بیماری های قلبی می شود. آنهم به دلیل این که پلی فنول موجود در آنها از رگ های خونی در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت می کند. تره فرنگی نیز از خانواده پیاز است که سرشار از ویتامین کا بوده و مصرف آن خاصیت ضد سرطانی دارد. ضمن این که سلامت استخوان ها را نیز بهبود می بخشد.
کلم بروکلی
کلم بروکلی روی موجود در این سبزی منجر به افزایش توان دفاعی بدن در برابر بیماری هایی مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا می شود. فیبر موجود در کلم بروکلی همچنین برای حفظ سلامت دستگاه گوارش مفید است.
شلغم: شلغم ازجمله ریشه های خوراکی سبزیجات است که می تواند در روزهای پاییزی جانشین مناسبی برای تربچه و کلم باشد. شلغم منبع عالی از ویتامین های آ و کا و همچنین اسیدفولیک است و برای طعم دادن به آن می توانید از رازیانه، خرده نان و شکر قهوه ای استفاده کنید.
گریپ فروت: گریپ فروت بیش از ۷۵ درصد ویتامین ث موردنیاز بدن را تامین می کند و منبع غنی از لیکوپن است. این رنگدانه های قرمزرنگ برای جلوگیری از سرطان نقش بسیار مهمی دارند. همچنین در این میوه مقدار زیادی پکتین وجود دارد که می تواند موجب کاهش کلسترول بدن شود. اگر به خوردن میوه های ترش مزه علاقه مند هستید، می توانید از نوشیدن یک لیوان آب گریپ فروت که سرشار از آنتی اکسیدان است لذت ببرید . اگر ترش بودن آب این میوه برای شما چندان لذتبخش نیست، می توانید آن را همراه با انواع مغزها و خشکبار مصرف کنید.
از دیدگاه طب سنتی هر فصل مزاج خاص خود را دارد. حتما باید سبک زندگی و غذاها نیز متناسب با فصل تغییر کند تا فرد سالم بماند و دچار بیماریهای روحی و جسمی مرتبط با فصل نشود.
برای آنکه دچار سرماخوردگی نشویم
از آنجا که هوای پاییز رو به خنکی میرود و افراد از فصل تابستان عادت به پوشیدن لباسهای کم دارند به دنبال قرار گرفتن در معرض بادهای پاییزی دچار سرماخوردگی، سینوزیت و عفونتهای سیستم تنفسی میشوند. بنابراین به طرز لباس پوشیدن خود توجه کنید و لباسهای گرم همراه خود داشته باشید. افراد توجه داشته باشند که در مکانهای سرد و در مجاورت با سوز سرما توقف نکنند و زیرانداز و رواندازشان کافی باشد.
غذاهای با مزاج گرم مصرف کنید
با توجه به اینکه فصل پاییز سرد و خشک است باید از مصرف غذاهایی که سردی و خشکی زیاد دارند. همچون ترشیجات، عدس، بادمجان، کلم، قارچ، گوجهفرنگی، میوههای ترش و آب یخ پرهیز کنید . برعکس تابستان، از غذاهایی که مزاج گرم دارند و خونساز هستند استفاده کنید.
آبگوشت، گوشت گوسفند و شتر و بلدرچین، تخممرغ، حبوبات، غذاهای ادویهدار و موادی که طعم شیرین دارند. مانند شیره خرما و انگور، فرنی بادام، شیربرنج، مرباها، میوههای شیرین مانند کشمش، توت خشک، مویز، انجیر و از میان میوههای تازه مصرف به، سیب، انار و گلابی توصیه میشود .
از قدیم رسم بوده که در زمان مدارس از خوردنیهایی مانند نخودچی، کشمش و توت خشک که مزاج رو به گرم دارند در جیب دانشآموزان میریختند تا بچهها انرژی بگیرند و یادگیری آنها افزایش یابد .
برای افزایش رطوبت بدن غذاهای آبپز بخورید
با توجه به کاهش بارشها در برخی شهرها و افزایش خشکی هوا در فصل پاییز بهتر است. برای کمک به افزایش تری و رطوبت بدن، غذاهای آبپز و رقیق مثل انواع سوپها و آشها را جایگزین مواد سرخکردنی و تا حدی کبابی کنید. از مصرف غذاهای فرآوری شده نظیر کنسروها و کمپوتها، سوسیس، کالباس، پنیر شور و ماست و دوغ ترش دوری کنید. علاوه بر این نوشیدن چای، قهوه و نسکافه را کاهش داده و از نوشیدنیهایی مانند شربت لیمو و عسل و خاکشیر بهره ببرید.
در این فصل نباید از مصرف حبوبات بخصوص نخود و انواع لوبیا غافل شد ضمن اینکه برای کاهش نفخ آن میتوان علاوه بر خیساندن و تعویض آب آن، از دارچین نیز استفاده کرد و بهتر است در این فصل مصرف خیار و خربزه کاهش یابد .
بهترین میان وعدهها در پاییز
مصرف مغز بادام و پسته بخصوص به صورت حریره را از مقویترین و بهترین میانوعدهها در این فصل بخصوص برای کودکان عنوان میکند. میافزاید برای وعده صبحانه یا میانوعدهها استفاده از منابع غذایی حاوی اسیدهای چرب مفید مانند کنجد و مشتقات آن مانند ارده نیز توصیه میشود. اما باید توجه داشت که باید از زیاده روی حتی در مورد مواد غذایی مجاز نیز دوری کرد .
کاهش مشکلات عصبی و روحی
برای کاهش مشکلات عصبی همچون افسردگی، غم، بیخوابی و عصبی شدن در این فصل. افراد روغن بادام شیرین در بینی خود بچکانند. زیرا در این فصل رطوبت مغز مقداری کم میشود و چکاندن این روغن در بینی یا ماساژ روغن روی صورت و پیشانی به تعدیل مزاج مغز و سر و اختلالات روحی کمک میکند . ضمن اینکه استفاده از بوهای خوش مانند بوی عنبر، گلاب و استشمام گلهایی مانند نرگس برای ایجاد حالت فرح و شادی و پیشگیری از بروز مشکلات روحی و روانی مناسب است. پرهیز از غم و غصه شدید و تماشای فیلمهای غمگین و درمقابل دیدن تصاویر زیبا توصیه میشود .
چگونه پوست را از خشکی برهانیم؟
در این فصل استحمام با آب گرم همراه با روغنمالی در حمام با روغنهایی مانند روغن بادام شیرین، بابونه یا کنجد به پیشگیری از بروز خشکیها و لطیف و حالتپذیر ماندن پوست کمک میکند. ضمن اینکه خارش، اگزما، خونریزی و ترک پوست به این روش التیام مییابد.
شیوع یبوست در پاییز
در فصل پاییز بروز یبوست به علت خشکی بدن و مزاج بیشتر میشود که باید برای رفع این حالت از ملینهای با مزاج گرم استفاده شود. بهترین آنها انجیر و روغن زیتون است. البته اگر فرد مبتلا به دیابت نباشد میتواند انجیر را به صورت خشک، روزی سه تا پنج عدد استفاده کند.
در صورت خشکی بیش از حد مزاج، میتوان انجیر را شب در گلاب خیس کرد و صبح ناشتا استفاده کرد. روغن زیتون را هم میتوانید یک قاشق غذاخوری یا مرباخوری صبح ناشتا میل کنید یا آن را در یک فنجان آب داغ ریخته و همراه با کمی نبات یا عسل شیرین بنوشید که این روش برای درمان یبوست بسیار مفید است.
روغنمالی روی شکم با روغن زیتون یا روغن بادام شیرین در جهت عقربههای ساعت نیز میتواند به رفع یبوست و خشکی کمک کند . از روغن بادام شیرین خوراکی نیز میتوان در روز با فاصله هر هشت ساعت به میزان یک قاشق مرباخوری میل کرد.