بیعت با امام زمان(عج) یعنی گره خوردن با حضرت/ برکات 9 ربیع الاول برای تاریخ

به گزارش خبرنگار گروه غدیر و مهدویت خبرگزاری شبستان، در آستانه نهم ربیع الاول، سالروز آغاز امامت و ولایت حضرت حجت‌بن الحسن العسکری(ع) و به منظور بررسی الزامات و بایدها و برکات بزرگداشت این روز با حجت الاسلام «محمد صبوحی»، کارشناس مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم گفتگویی ترتیب داده ایم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود:

چرا همه ساله در نهم ربیع الاول به مناسبت سالروز آغاز ولایت و امامت حضرت ولی‌عصر(عج) ما شیعیان اقدام به برگزاری جشن و شادی و تجدید عهد و بیعت با امام زمان(عج) می کنیم، این مهم بر اساس چه الزامی صورت می گیرد؟

مرحوم میرزا جوادآقا ملکی تبریزی(ره) در کتاب «المراقبات»، 9 ربیع الاول را روز شکرانه نعمت می داند، یعنی نعمت خلافت و جانشینی امام نعمتی بزرگ است که باید به میمنت آن مردم شکرگذاری کنند؛ ایشان می نویسد: به شکرانه خلافت امام، خدا را شکر گویند و از غیبت و دوری او اظهار تاثر کنند، زمان ظهور و فوایدی که از آن عاید می شود و انوار و خیرات و برکاتی را که به مردم می رسد، یادآوری کنند.

بعضا دیده‌ام برخی در فضای مجازی اشکال کرده بودند که چه معنا دارد که بعد از شهادت امام عسکری(ع)، روز 9 ربیع الاول را جشن بگیریم، اگر این مسئله، رسم و لازم است پس باید برای همه ائمه(ع) چنین باشد اما وقتی به سیره علما مراجعه کنیم می بینیم کسی همچون آیت الله العظمی صافی گلپایگانی این روز را از ایام الله و روز بسیار بزرگ می خواند که باید با عظمت و شکوه فراوان انجام شود.

رسم بیعت با امام عصر(عج) در روز نهم ربیع الاول از کجا ریشه می گیرد و آیا این رسمی معمول در دوران دیگر امامان معصوم(ع) بوده است؟

هر امامی که به شهادت می رسید، مردم در کنار عزاداری برای آن حضرت(ع) در پی بیعت با امام بعد برمی آمدند اما چون معمولاً در تقیه زندگی می کردند اعلام بیعت علنی ممکن نبود؛ لذا دغدغده شیعیان در هر زمانی این بوده است که امام بعدی کیست و یاران از آن حضرات(ع) می پرسیدند: جانشین شما کیست؟ لذا وقتی امام رضا(ع) با تاخیر صاحب فرزند شدند، مردم دائم در نگرانی بودند که امام پس از ایشان چه کسی خواهد بود؟ اما حضرت ثامن الحجج(ع) آنها را آرام می کردند و می فرمودند: نگران نباشید خداوند به زودی فرزندی را به من عطا می کند. از این رو، این دغدغه صرفا متعلق به امروز ما نیست بلکه در عصر حضور ائمه(ع) هم به عنوان بیعت با امام بعدی مطرح بوده است. اما درباره امام زمان(عج) چون امام زنده و حاضر و دارای امامت درجریان هستند برای همه ما که در عصر غیبت به سر می بریم باید 9 ربیع الاول به عنوان روزی باشکوه، گرامی داشته شود.

بیعت در فرهنگ انتظار و زمینه سازی برای ظهور حضرت بقیه الله الاعظم(عج) چه جایگاهی دارد؟

مرحوم علامه طباطبایی(ره) در ذیل آیه «إِنَّ إِلَیْنَا إِیَابَهُمْ» می فرماید: حساب هر امتی با امام آن امت خواهد بود یعنی حساب و کتاب امت امروز با امام زمان(عج) است؛ بسیار مهم است بخصوص در دوران سخت غیبت که با فتنه های متعدد این روز را بزرگ بداریم که هم جایگاه امام را بشناسیم و هم ابراز محبت به ایشان داشته باشیم این ابراز، مقدمه ای است برای آنکه با حضرت حجت(ع) بیعت کنیم و مطیع ایشان باشیم.

9 ربیع الاول و آغاز امامت حضرت بقیه الله الاعظم(عج) چه آثار و برکاتی دارد؟

آثار و برکات 9 ربیع الاول تکوینی است در روایت است که اگر حجت خدا نباشد زمین اهل خود را فرو می برد یعنی در هیچ زمانی زمین از حجت خدا خالی نمی ماند. علاوه بر این، هدایت آن حضرت(ع) به صورت های مختلف اعمال می شود به صورت فردی، جمعی یا راهنمایی عالمان و ... نمونه های متعددی در تاریخ داریم که این هدایت ها به دلیل حضور و وجود امام(عج) در میان مردم است امام(عج) حضور دارند اما ظهور نکرده اند. امام زمان(عج) فرمودند: اگر ما نبودیم و دستگیرتان نمی شدیم دشمنان شما را نابود کرده بودند. با آن همه دشمنی علیه تشیع، آنچه باعث شد شیعه باقی بماند اعتقاد به حضرت حجت(عج) بوده است.

اگر در روایت است که: «عَلِیٌّ مَعَ الْحَقِّ وَالْحَقُّ مَعَ عَلِیٍّ» یعنی امام محور حق است امروز هم امام مهدی(عج) با حق هستند و حق با حضرت مهدی(عج) است و هر کجا او باشد حق هم آنجا است. امام رضا(ع) فرمودند: هیچ کس نیست مگر آنکه دچار ذلت شود و هیچ فرد و جامعه ای به سوی حق نمی رود مگر آنکه به عزت می رسد.

آیا این همراهی با حق و برکاتش به تجربه نیز اثبات شده است؟

این را ما بارها تجربه کرده ایم که هر امتی از امام زمان خود فاصله گرفت دچار ذلت شد هرچند قدرت داشت و هر امتی که در کنار امامش قرار گرفت به عزت رسید اگرچه در ظاهر ضعیف بود! چنان که در دوران معاصر مردم با رهبری امام خمینی(ره) و در سایه تبعیت از یک عالم ربانی عزت گرفتند. خدا در قرآن می فرماید: «إِنَّ الَّذینَ یُبایِعونَکَ إِنَّما یُبایِعونَ اللَّهَ» یعنی این پیامبر(ص)! هر کس با تو بیعت کرد با خدا بیعت کرده است و امروز هم بیعت با فرزند ایشان امام زمان(عج) در حکم بیعت با خدا است.

در پرتوی 9 ربیع الاول شیعیان به امام معرفت یافته و از هدایت های ایشان در عصر غیبت بهره می برند. هیچ مردمی بی نیاز از راهنما نیستند آنها که راهنمایشان حق نباشد قطعاً باطل را برمی گزینند. قیامت جلوه ای دیگر از دنیای امروز ما است کسی که امروز دنبال امام حق رفت در قیامت هم دنباله روی امام حق خواهد بود.

بیعت با امام زمان(عج) در 9 ربیع الاول چه کیفیتی دارد؟ آیا ظاهری است یا باطنی هم دارد؟

بیعت در زمان های مختلف به اشکال مختلفی رخ داده است در عصر پیامبر(ص) به یک شیوه بود و در عصر خلفا به یک شیوه، امروز هم به گونه ای دیگر است برای مثال در قالب تجمعات مردمی و اعلام بیعت و همین 9 ربیع می تواند فرصت خوبی باشد که در کنار هم قرار بگیریم و در جمع های صمیمی معرفت و محبت‌مان را نسبت به امام زمان(عج) افزایش دهیم. البته این بیعت در شکل است، اما در باطن یعنی خود را گره زدن به امام معصوم(ع) و عهد بستن با ایشان برای مطیع بودن و این ابراز محبت، مقدمه ای است برای اطاعت از امام(ع) یعنی همان چیزی که جامعه امروز ما به آن نیاز دارد.

آنچه که می تواند برای مردم امروز برکات داشته باشد پایبندی به عهدشان با امام زمان(عج) در اقشار مختلف است از مسئولان گرفته تا طبقات میانی، بازاریان، تحصیل‌کردگان و ... آنچه سبب مشکلات می شود عدم وفای به عهد است چنان که اهداف انبیاء هم به دلیل جهل و ظلم مردم محقق نشده است مصادیق ظلم در جامعه ما به فور دیده نمی شود. باید فاصله ما و عصر ظهور مشخص شود با ظهور، برادری و صمیمیت بر جامعه حاکم می شود آیا امروز چنین است؟

وقتی وارد زندگی خانوادگی هم شویم با عهد وارد می شویم اگر زن و شوهری به عهدشان پیابند نباشند زندگی یا از هم می پاشد یا به طلاق عاطفی دچار می شوند اما اگر به عهود وفا شود چنین مشکلاتی بروز نمی کند.

اگر آنها که در صدر اسلام با امیرالمومنین(ع) بیعت کردند بر سر بیعت خود می ماندند آن همه مشکلات رخ نمی داد جامعه اگر پایبند نبود دچار اختلاف طبقاتی و بی رحمی و ظلم و اختلاس و بازی با آبروی یکدیگر و ... می شود این عهد مقدمه است که در همه مسیر زندگی فردی و اجتماعی مطیع امام باشیم.

پایان پیام/9