اولدزموبیل جت فایر؛ اولین خودرو توربوشارژ جهان/ دوبله فارسی

استفاده از توربوشارژر برای پیشرانه‌های امروزی عجیب نیست اما این فناوری، اولین‌بار در سال ۱۹۶۲ روی خودروهای تولید انبوه نصب شد.

اولدزموبیل جت فایر، نسخه‌ای از مدل کاتلس (Cutlass) است. طرح اولیه با بدنه‌ی چهاردر و فاصله محورهای ۲۸۰۰ میلی‌متر، اوایل دهه‌ی ۶۰ میلادی معرفی شد و سال ۱۹۶۱ به دست مصرف کننده رسید. این خودرو، مجهز به پیشرانه‌ی تنفس طبیعی V8 با حجم ۳/۵ لیتر و قدرت ۱۸۵ اسب بخار بود.

در سال ۱۹۶۲، مدیران جنرال موتورز تصمیم گرفتند، نسخه‌ی دودر کوپه از اولدزموبیل کاتلس را همراه با پیشرانه‌ی توربوشارژ تولید کنند. این خودرو، جت فایر نام گرفن و ۲۱۵ اسب بخار قدرت ارائه کرد. نخستین خودروی تولید انبوه مجهز به توربوشارژ جهان، ۴۰۰ نیوتن‌متر گشتاور داشت و می‌توانست در زمان ۹/۵ ثانیه از حالت سکون به سرعت صد کیلومتر برساعت برسد. نهایت سرعت اولدزموبیل جت فایر، ۱۷۵ کیلومتر برساعت اعلام شده که برای خودرویی در ۶۰ سال پیش، فراتر از انتظار بود.

جنرال موتورز فقط ۳۷۵۰ دستگاه اولدزموبیل جت فایر تولید کرد. این خودرو، نیازمند مکمل سوخت با ترکیبات اتانول به نام راکت فیول (Rocket Fuel) بود و به همین دلیل، استهلاک بالایی داشت. از سویی دیگر، مالک جت فایر مجبور بود برای عملکرد استاندارد خودرو، مکمل سوخت خریداری کند و از این نظر، دردسر اضافه داشته باشد. مجموع این مشکلات باعث شد، اولدزموبیل جت فایر محصولی ناموفق از نظر تجاری باشد.

چند ماه پس از معرفی جت فایر، شورولت کوروِیر (Chevrolet Corvair) هم با پیشرانه‌ی توربوشارژ رونمایی شد. محصول شورولت، نیازمند مکمل سوخت و بازدیدهای دوره‌ای پرهزینه نبود. به همین دلیل، نخستین خودروی توربوشارژ دنیا با موفقیت تجاری محسوب شد. کورویر توربوشارژ از سال ۱۹۶۲ تا ۱۹۶۹ روی خط تولید باقی ماند.

جی لنو (Jay Leno)، مجری مشهور تلوزیون امریکا و یکی از معروف‌ترین کلکسیونرهای خودرو در دنیا محسوب می‌شود. او طی سال‌های اخیر، برنامه‌های پربیننده‌ی اینترنتی Jay Leno’s Garage را برای معرفی مدل‌های مختلف، شامل خودروهای مدرن و کلاسیک ارائه کرده است. جدیدترین ویدئوی منتشر شده در کانال جی لنو، به یک نمونه‌ی بازسازی شده از اولدزموبیل جت فایر اختصاص دارد. این خودرو، حدود ۷۰ هزار کیلومتر کار کرده و از نظر فنی، کاملا مشابه مدل ساخت کارخانه در سال ۱۹۶۲ است.

جت فایر در زمان عرضه به بازار امریکا، ۳۵۰۰ تا ۴۰۰۰ دلار قیمت داشت. این میزان تقریبا معادل ۴۰ هزار دلار امروزی است. به همین دلیل، نخستین خودروی توربوشارژ اولدزموبیل در سال ۱۹۶۲، محصولی لوکس و نسبتا گران‌قیمت محسوب می‌شد. جت فایر علاوه‌بر گیربکس اتوماتیک و تزئینات کروم در قسمت‌های مختلف بدنه، مجهز به کولر برای تهویه مطبوع کابین بود.

مالک جت فایر در برنامه‌ی جی لنو، علاوه‌بر انجام امور فنی، حدود پنج ماه زمان صرف ترمیم رنگ بدنه و تزئینات داخلی کرده است. مالک قبلی در سال ۱۹۶۳، جت فایر صفر کیلومتر را از نمایندگی تحویل گرفته و سال‌ها در انبار رها کرده بود. خودروی مذکور، یک نمونه‌ی آپشنال با رینگ‌های ۱۵ اینچ و جعبه‌دنده‌ی دستی ۴ سرعته است؛ درحالی که نسخه‌ی استاندارد جت فایر با گیربکس اتوماتیک سه سرعته تولید می‌شد.

جی لنو هنگام رانندگی با جت فایر، تحت تاثیر عملکرد فنی خودرو قرار گرفته و از شتاب‌گیری اولدزموبیل توربوشارژ ابراز رضایت می‌کند. این مجری ۷۱ ساله، کیفیت بازسازی جت فایر را می‌ستاید و یادآوری می‌کند که شورولت کوروِیر، نباید به عنوان اولین خودروی توربوشارژ جهان شناخته شود.