سفر نوروزی به جاذبه‌های تاریخی چهارمحال و بختیاری

چهارمحال و بختیاری با یک درصد از خاک ایران از لحاظ وسعت بیست و ششمین استان کشور به شمار می رود. شهرکرد مرکز این استان مرتفع‌ترین شهر در بین مراکز استان است به همین سبب برخی به این مرکز استان بام ایران گفته‌اند.

جاذبه‌های طبیعی بکر و بوم‌گردی ۲ شاخص مهم این استان در رونق صنعت گردشگری آن به شمار می‌رود.

۷۶ درصد این استان را کوه‌ها و تپه‌ها و ۲۴ درصد دیگر را دشت‌های آبرفتی و فلات‌ها تشکیل می‌دهد. این استان به سبب ویژگی‌های خاص طبیعی دارای رودخانه‌های بسیاری است.

علاوه بر طبیعت بکر شامل رودخانه ها ، جنگل و مراتع و زیست عشایری، دارای اماکن تاریخی و قلعه‌ها نیز است که برای گردشگری جذاب است.

سنگ‌نبشته‌های مشروطه

از مهمترین جاذبه‌های تاریخی استان می‌توان به کتیبه‌های مشروطه واقع در روستای ده‌چشمه شهرستان فارسان اشاره کرد. این کتیبه‌ها متعلق به دوران مشروطیت توسط ۲ تن از رهبران جنبش مشروطه‌خواهی به نام‌های سردار اسعد و سردار ظفر نوشته شده است. کتیبه‌ها در چهار قسمت مجزا در صخره‌های سیلیسی و به ترتیب حدوث زمان از راست به چپ حجاری شده است. نوع کتیبه‌ها نستعلیق و در برخی از سطح آن با خط شکسته آمیخته شده است.

کتیبه‌های اول و دوم به دستور سردار ظفر در خصوص چگونگی آغاز و انجام جنبش مشروطه‌خواهی است و کتیبه‌های دیگر به دستور علی قلی خان سردار اسعد بختیاری در همان زمینه قبلی و در خصوص لغو شدن القاب در سال ۱۳۰۴ هجری شمسی به دستور مجلس شورای ملی حجاری شده است.

قلعه سردار اسعد بختیاری

علی قلی‌خان سردار اسعد بختیاری در سال ۱۳۱۸ هجری قمری قلعه‌ای در منطقه جونقان شهرستان فارسان برای سکونت خود بنا کرده است. این قلعه در ۱۴ هزار مترمربع با نماهای بیرونی متفاوتی ساخته شده است. این قلعه زمانی که سردار اسعد بختیاری زمامداری ایل بختیاری را بر عهده داشته احداث شد و قدمت آن به 100 سال می‌رسد.

در این قلعه تاریخی موزه آثار سنگی نیز راه‌اندازی شده است. در این موزه مجموعه‌ای از آثار سنگی، سرستون، پایه ستون سنگ تزئینی و سنگ قبرهای دوره صفویه و قاجاریه به نمایش گذاشته شده است.
این سومین موزه سنگ پس از موزه سنگ مجموعه تاریخی فرهنگی چالشتر و موزه سنگ قلعه دزک در استان است.

قلعه چالشتر

قلعه چالشتر مربوط به دوره قاجار در شهرستان شهرکرد واقع شده است. این اثر در تاریخ ۲۷ مرداد ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۱۰۱ و همچنین در تاریخ ۲۰ آذر ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۲۹۲۴ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

منزل احمدخان و محمودخان چالشتری به همت پدرشان خدارحم چالشتری فرزند محمدرضاخان در اواخر دوران قاجار ساخته شده است. از تاریخ حک شده بر روی سرستون های این بنا استنباط می‌شود بنا در تاریخ ۱۳۲۳ هجری قمری به اتمام رسیده است.

این بنا در ۲ قسمت ساخته شده که وسعت آن در حدود ۱۲ هزار مترمربع است و به شکل هنر ایرانی در دوران قاجار ساخته شده است. علی اکبر دهخدا در هنگام جنگ جهانی اول که به استان چهارمحال و بختیاری سفر کرده بود از کتابخانه چالشتر استفاده کرد و تالیف امثال و حکم و لغتنامه خود را با استفاده از منابع موجود در قلعه چالشتر آغاز کرده بود.

شیرسنگی یا برد شیر

شیرهای سنگی بر مزار چهره‌های ماندگار، سرشناس و ایل بختیاری نصب می‌شد. اهالی این ایل شیر سنگی را نشانه شجاعت، دلاوری و دارا بودن ویژگی‌هایی همچون هنرمندی در شکار، تیراندازی در جنگ و مهارت در سوارکاری می‌دانند.

برد شیرها از پهلو مزین به نقش شمشیر، اسب، تفنگ و تسبیح هستند و بر گرده آنها مشخصات متوفی نقش می‌شود.

قلعه بارده

قلعه بارده تنها قلعه از خوانین چهارلنگ است که در استان چهارمحال و بختیاری به جای مانده است. این قلعه در حدود ســال ۱۲۷۸ هجری قمری توسط ۲ برادر بــه نام های محمدحسن خان و داراب خان فرزندان چراغعلی خان از سران ایل چهارلنگ، طایفه محمد صالح، ساخته شده است. چراغعلی خان قلعه اول خود را در جایی که امروزه بافت روســتای بارده آن را احاطه کرده است ساخته که در احداث آن بیشتر جنبه دفاعی مورد توجه قرار داشت.

قلعه امیر مفخم دزک، پل خداآفرین، پل هوره، پل مصلای بروجن، پل زمانخان، گرمابه پرهیزکار، خانه آزاده چالشتر، تونل پارتی، پل سیمی دوپلان و امامزادگان و بقاع متبرکه استان بخشی از آثار تاریخی فرهنگی استان است که دیدن آن برای هر علاقه‌مندی به این حوزه جذاب است.