پیوستن ایران به جمع کشورهای تولید‌کننده فرآورده‌های گیاهی

تنوع آب و هوایی، جغرافیایی و وسعت سرزمین ایران باعث شده است تا کشور ما به یکی از کشورهای مورد توجه در زمینه کشت و پرورش گونه‌های متعدد گیاهان دارویی معطر تبدیل شود که البته تعداد قابل توجهی از گونه‌­ها بومی ایران هستند.

با این وجود، به دلیل عدم توجه به توسعه فناوری و سرمایه ­گذاری مناسب، این محصولات و صنایع تبدیل آن به فرآورده‌­های ارزشمند مانند مواد موثره گیاهی، اسانس‌­های مختلف و عصاره­‌ها که از ملزومات صنعت داروسازی، غذایی و آرایشی-بهداشتی هستند، مغفول­ باقی مانده اند.

در صورتی که گیاهان دارویی کشت شده در ایران به راحتی می‌توانند پاسخگوی صنایع کشور باشند؛ اما تقریبا همه­ صنایع نام برده، نیاز خود را از خارج از کشور تامین می‌کنند.

از یک سو، گیاهان ارزشمند کشت شده درک شور به صورت خشک صادر می‌شوند و از سوی دیگر، مواد استحصال شده از همین گیاهان با قیمت چند برابری از اروپا، ترکیه، چین و هند بعضاً با کیفیت پایین مجددا وارد می‌شوند. اتفاقی مشابه با رویه فروش نفت خام. بنابراین به نظر می‌رسد توجه و سرمایه ­گذاری برای رشد و توسعه فناوری‌‌ها و صنایع تبدیلی، در زمینه فرآوری گیاهان دارویی از ضروریات کشور است.

در همین راستا یکی از شرکت‌های مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه صنعتی شریف، با همت و بهره‌مندی از پشتوانه علمی اعضای هیئت علمی دانشگاه و محققین جوان و پرتلاش، ایده استحصال، فرآوری و تبدیل گیاهان بومی ایران به محصولات ارزشمند، کاربردی و پایه صنایع دارویی، غذایی و آرایشی بهداشتی را، بر پایه تکنولوژی کاملاً مدرن اختصاصی خود، در طول چند سال گذشته با جدیت دنبال کرده است.

نتیجه این تلاش چند ساله محصولات متعددی چون عصاره گیاهان بومی ایران، اسانس­‌های­ کاملا ارگانیک­ عاری­ از هر گونه مواد شیمیایی ­و مواد موثره گیاهی­ مانند ژرانیول، منتول، لینانول و لیمونن کاملا خالص است که در صنایع مختلف کاربرد دارند و هم‌اکنون از خارج کشور تامین می‌شوند.

دکتر سمیه میرصادقی، مدیرعامل این شرکت گفت: شاخص مهم تمایز ما­ استفاده از فناوری بسیار پیشرفته برای استخراج است که این فناوری اختصاصی شرکت ما بوده و شرکت­‌های داخلی و خارجی دسترسی به­ این فناوری ندارند. همین فناوری سبب تولید عصاره‌­ها و اسانس‌­های کاملا خالص در این شرکت شده است که نمونه مشابه داخلی آن ها وجود ندارد.

وی گفت: هدف نهایی شرکت ما بهره‌­مندی از توان بالای کشت گیاهان دارویی معطر تولید داخل، تبدیل آن به ترکیبات فرآوری شده برای صنایع مختلف با کیفیت بسیار بالا با تکیه به دانش فنی خود و در نهایت وابستگی کمتر به تولیدات خارجی و خروج ارز است. اما در کنار اهمیت بازار داخل، با توجه به کیفیت بالای محصولات، شرکت ما اقدام به دریافت گواهی‌­های معتبر مربوط به ترکیبات ارگانیک و طبیعی از مراکز معتبر جهانی کرده است که نتیجه آن در آینده نزدیک صادرات محصولات این شرکت به بازارهای جهانی خواهد بود. این امر سبب می­‌شود ایران نیز به کشورهای تولید­کننده برخی فرآوره‌­های گیاهی بپیوندد که تا کنون میسر نبوده است.

دکتر میرصادقی خاطرنشان کرد: در کنار اهمیت ورود محصولات به بازارهای بزرگ داخلی و خارجی و با توجه به دغدغه­‌های محیط زیستی، شرکت ما به‌عنوان هدف جانبی ورود محصولات خود به خانه‌­های ایرانیان را مد نظر قرار داده است.

با نگاهی به کسب و کارهای خانگی و کارگاه­‌های کوچک تولید کننده محصولات بهداشتی و شمع‌سازی، به این نتیجه رسیدیم که علی‌رغم استقبال ما ایرانیان از محصولات تولیدی آن ها، که به‌عنوان محصولات طبیعی و ارگانیک به دست مصرف کننده می‌­رسند، این اسانس­‌ها و بعضاً عصاره­‌های مورد استفاده در محصولاتی از این قبیل کاملاً شیمیایی و مضر هستند و تنها به دلیل ارزان و در دسترس بودن استفاده می‌­شوند. در نتیجه شرکت ما اقدام به عرضه محصولات خود به‌ویژه اسانس­‌هایی با گرید بهداشتی و شمع‌سازی (برای اولین بار در ایران) برای کسب و کارهای کوچک کرده است.

او افزود: شرکت ما برای کاهش پسماندهای شرکت و بهره‌­مندی هرچه بیشتر از گیاهان معطر و دارویی، تولید انواع خوشبو کننده هوا با اسانس­‌های کاملاً طبیعی بدون هرگونه افزودنی شیمیایی مضر را در سبد محصولات خود برای عموم قرار داده است. این محصولات نه تنها با محصولات مشابه خارجی از نظر کیفیت قابل رقابت هستند؛ بلکه برخلاف آن ها که از مواد کاملا شیمیایی ساخته شده‌­اند، برخاسته از دل طبیعت و کاملا ارگانیک، سازگار با بدن انسان و محیط زیست بوده و در استفاده بلند مدت آسیبی وارد نمی ­کنند.