گنجینه‌های مخفی نازی‌ ها؛ از اشیاء غارت شده تا طلاهای مخفی ارتش هیتلر

طی غارت‌های نازی‌ ها در جنگ جهانی دوم، آثار با ارزشی همانند طلا و نقاشی‌های گران‌بها از سرزمین‌های فتح شده ناپدید شدند و بسیاری از این گنجینه‌ها تا به امروز پنهان مانده‌اند.

از آنجایی که نیروهای نازی در طول جنگ جهانی دوم بسیاری از کشورهای اروپایی و آفریقایی را غارت کردند، توانستند به گنجینه‌های ارزشمند زیادی دست یابند. بسیاری از مردم بر این باورند که نازی ها گنجینه‌های خود را در مکان‌هایی نامشخص پنهان کرده‌اند. محل دقیق گنجینه‌های ارزشمندی که سربازان نازی پنهان کرده‌اند، در یک نقشه‌ی گنج بسیار پیچیده گنجانده شده است.

حال سوال اینجاست که آیا داستان‌ها حقیقت دارند؟ آیا طلای دزدیده شده و پنهان شده توسط نازی ها واقعا وجود دارد؟ پاسخ مثبت است و نه تنها طلای نازی ها واقعی است، بلکه این گنجینه در آن زمان نیروی محرکه‌ای برای پرداخت هزینه‌های رژیم هیتلر بوده است.

با گسترش نیروهای نازی در سراسر اروپا، آن‌ها سیاست غارت اموال را در پیش گرفتند. این غارتگری نازی ها از اموال کشورهایی بود که فتح می‌کردند؛ ولی به دلیل نژادپرستی هیتلر، عمده این غارت‌ها از یهودیان صورت می‌گرفت. اموال غارت شده شامل آثار هنری زیبا، جواهرات، فرش‌های شرقی، ظروف نقره، چینی و شیشه بود. اما مهمترین کالای غارت شده توسط نازی ها از نظر اقتصادی طلا بود.

طلای نازی ها

طلای نازی به طلاهایی گفته می‌شود که نازی‌ ها در زمان جنگ جهانی دوم از طریق غارت دارایی‌های قربانیان خود به بانک‌های خارجی منتقل کردند تا بدین وسیله بتوانند مخارج جنگ را تأمین کنند. این اموال به صورت عمده در انبارهای مرکزی نگهداری می‌شدند. نازی‌ ها گاهی اوقات در ازای ارسال طلا به بانک‌ها پول نقد دریافت می‌کردند.

هویت دقیق نهادهای دریافت کننده طلای نازی‌ ها و میزان دقیق انتقال طلا تا به امروز نامشخص باقی مانده است. محل نگهداری طلای نازی‌ ها نیز در نهادهای بانکی اروپایی در سال ۱۹۴۵ ناپدید شد و تاکنون موضوع کتاب‌ها و شکایت مدنی در سال ۲۰۰۰ از بانک واتیکان، و فرقه فرانسیسکن است. البته این شکایت مدنی به جایی نرسید!

از نظر نازی‌ ها، بانک ملی سوییس بزرگترین محل توزیع طلا در اروپا در زمان جنگ جهانی دوم بود و بر این اساس مکانی کاملا مناسب برای نگهداری طلا به حساب می‌آمد. در زمان جنگ، این بانک طلایی به ارزش ۴۴۰ میلیون دلار را از نازی‌ ها دریافت کرد که ۳۶۱ میلیون آن طلای دزدیده شده بود. در طول جنگ جهانی دوم نیز رقمی حدود ۱ بیلیون یورو از طلای نازی‌ ها و هزاران اثر هنری به سرقت‌رفته در معدن نمک نزدیک مرکرس-کیزلباخ نگهداری می‌شد.

طلای نازی یک اصطلاح دومنظوره است. هم شامل طلای پولی است که توسط دولت‌ها در بانک‌های مرکزی به عنوان بخشی از ذخایر ارزی آن‌ها نگهداری می‌شد، و هم اقلام ارزشمندی که از افراد به سرقت رفته بود (که اغلب طلا نیستند و شامل سایر گنجینه‌های ارزشمند هستند).

رونالد تسوایگ، استاد مطالعات اسرائیل در دانشگاه نیویورک و نویسنده کتاب قطار طلا: نابودی یهودیان و غارت مجارستان، در مصاحبه‌ای به Live Science گفت: «طلای پولی طلایی است که آلمانی‌ها از بانک‌های مرکزی متعلق به دولت ضبط کرده‌اند. این طلاها چیزهایی نیستند که از مردم معمولی به سرقت رفته باشند. ما می‌دانیم که آلمانی ها ذخایر طلای پولی تمام بانک‌های ملی کشورهایی را که اشغال کرده بودند، به سرقت بردند و تنها 70 درصد از آن پول پس از جنگ بازگردانده شد.»

نازی‌ ها معمولا طلای پولی را از بانک‌های بزرگ ضبط کرده و در انبارهای مرکزی ذخیره می‌کردند و سپس از آن برای تأمین مالی تلاش‌های جنگ استفاده می‌کردند. اما نازی ها طلای غیرپولی موجود در خانه‌ها و اموال افراد معمولی را نیز غارت می‌کردند. زوایگ در کتاب خود نوشته است: «طلای غیر پولی از غارت خانه ها، اموال و حتی اجساد قربانیان به دست آمده است. بسیاری از چیزهایی که از بانک‌های خصوصی به غنیمت گرفته شده بود، در پایان جنگ یا از بین رفت یا تصرف شد.»

در اواخر دهه ۳۰ میلادی، ذخیره ارزی نازی‌ها بسیار کم شده بود. اقتصاد نازی‌ها نیز بر خرید اسلحه تمرکز داشت و به قطعات و ماشین آلاتی که از خارج وارد می‌کردند وابسته بود. برای جبران کمبود ارز و طلا، نازی‌ ها به غارت و تاراج دارایی‌های اتریش، چک اسلواکی و دانتزینگ روی آوردند. این سه منبع توانستند ذخیره طلای آلمان را تا سال ۱۹۳۹ به ارزش ۷۱ میلیون دلار برسانند.

این طلاها به بانک رایش فرستاده شدند تا ذوب شده و به شمش تبدیل شوند. این بانک برای پنهان کردن این طلاها ذخایر خود را ۴۰ میلیون دلار اعلام کرد. مبالغ ثبت شده در مورد طلای نازی ها در بانک شامل دیگر وسایل دزدیده شده از شهروندان و شرکت‌های خصوصی نمی‌شود. بنابراین ارزش تمام اموال به سرقت رفته توسط آلمان نازی نامشخص است.

یکی دیگر از منابع درآمد نازی‌ ها، دارایی‌ها و اموال قربانیان اردوگاه‌های مرگ و کار اجباری بود. اموال تاراج شده از این افراد شامل حلقه‌های طلای ازدواج، ساعت‌های جیبی، جواهرات و دندان‌های طلا بود. بقیه اموال قربانیان مانند خانه‌های آن‌ها، نقاشی‌ها و آثار هنری، سهام بانکی و دیگر موارد مشابه، قبل از رفتن آن‌ها به اردوگاه‌ها ضبط و نگهداری می‌شد.

شمش‌های طلای نازی ها در معدن‌های متروکه در آلمان نگهداری می‌شدند. برخی دیگر از این اموال، مانند اموال شخصی قربانیان اردوگاه‌ها پس از آزادسازی آن‌ها در آن مکان‌ها کشف شدند.

مخفیگاه گنجینه نازی ها

در سال 1945، واحدهای ارتش ایالات متحده انبارهای پنهانی از غارت را در سراسر آلمان و اتریش کشف کردند. دیدنی‌ترین کشف معدن نمک مرکرز در تورینگن آلمان بود که حاوی شمش طلا، سکه و ارز به ارزش 517 میلیون دلار در سال 1945 (حدود 8.5 میلیارد دلار امروز) بود. به گفته زوایگ، زمانی که نیروهای متفقین کنترل سرزمین‌های اشغالی را به دست گرفتند، تلاش‌هایی برای توزیع مجدد طلای پولی به کشورهایی که از آن‌ها تصرف شده بود، صورت گرفت. برخی از غنائم که از قربانیان معمولی ضبط شده بود نیز به حراج عمومی گذاشته شد. اما سایر گنجینه‌های بازیابی شده فروخته شد و درآمد حاصل از آن به سازمان‌هایی که برای کمک به پناهندگان یهودی در طول جنگ ایجاد شده بودند، داده شد.

بسیاری از مردم بر این باورند که مقدار قابل توجهی از گنج هیتلر و حزب نازی ها هنوز پیدا نشده است. طبق اطلاعات موجود و شایعات، این گنج گمشده تنها به سکه و طلا منتهی نمی‌شود و شامل برخی سلاح‌های فوق سری و بسیار مرموزی است که در اختیار حزب نازی بوده.

در سال 2020، مورخان بریتانیایی یک دفتر خاطرات را یافتند که متعلق به افسری به نام وافن شوتزستافل، با نام مستعار «مایکلیس»، بود. طبق نوشته‌های موجود در این یادداشت، وافن از 11 مکان در سیلزیا و اپوله نام برده است که طلا، اوراق بانکی و آثار هنری از آلمان، لهستان، فرانسه، بلژیک و اتحاد شوروی در آنجا پنهان شده است. «ایان سایر»، مورخ بریتانیایی جنگ جهانی دوم، در پی کشف این دفترچه و ادعاهای موجود در آن، شروع به انجام تحقیق کرد. سایر به لایو ساینس گفت که قرار بود این دفترچه به افسر اس اس «اگون اولنهاور» تعلق داشته باشد، اما هرگز چنین نامی در لیست افسران اس اس ثبت نشده است.

گنجینه‌ای در قطار

یکی دیگر از افسانه‌های موجود در مورد گنجینه هیتلر، محل قطار طلای والبرزیچ است که ظاهراً انباری از طلای نازی‌ ها به حساب می‌آید. ادعا شده است که این قطار در داخل کوهی در جنوب غربی لهستان مدفون شده است. زمانی که این مکان کشف شد، ایان سایر بلافاصله ادعای وجود همچین محلی را رد کرد و این کشف را «آشغال مطلق» خواند.

در آگوست سال 2016، پس از حفاری‌های گسترده در معادن کوه‌های لهستان، پژوهشگران نتوانستند هیچ طلا و قطاری را کشف کنند. کتاب «قطار طلا» نوشته شده توسط رونالد تسوایگ، داستان یک قطار طلای واقعی را روایت می‌کند که پر از جواهرات و نقره‌جاتی بود که حزب هیتلر از یهودیان مجارستانی به تاراج بردند.

طبق داستان این کتاب، قطار به سمت یک پایگاه نظامی نازی ها در جایی در کوه‌های آلپ حرکت می‌کرد. قطار در بوکشتاین اتریش متوقف شده و در تونل Tauern پنهان شد. این قطار پس از پایان جنگ توسط کشاورزان محلی و ارتش فرانسه کشف شد. این قطار در ماه مه 1945 توسط نیروهای مسلح ایالات متحده ضبط گردید اما برخی از غارت‌های پنهان هرگز کشف نشدند.

شهر اسرارآمیز زیرزمینی نازی Riese جایی است که گفته می‌شود قطار طلای افسانه‌ای نازی ها در آن پنهان شده است. در سپتامبر سال 2015، ارتش لهستان شروع به بررسی محله‌ای کرد که ادعا می‌شد دو شکارچی نشانه‌هایی از وجود یک قطار پر از اسلحه و جواهرات را دل آنجا یافته‌اند. افسانه‌های محلی می‌گویند این قطار به‌طور مرموزی در ژانویه 1945، لحظاتی قبل از پایان جنگ جهانی دوم ناپدید شد.

شمش طلای نازی ها

ایان سایر ادعا می‌کند که تنها فردی است که از زمان تلاش‌های اولیه برای بازگرداندن گنجینه هیتلر در پایان جنگ، طلای گم شده نازی ها را ردیابی کرده است. با این حال، او به جای یک انبار غارت مدفون، دو شمش طلا متعلق به بانک مرکزی رایش آلمان را ردیابی کرد. دو شمش طلا در یک صندوق بانکی متعلق به Deutsche Bundesbank کشف شدند. تا به امروز آن‌ها در یک حساب شخصی ناشناس نگهداری می‌شدند.

طی دو دهه، مقامات دولت ایالات متحده مکرراً اطلاع از محل دو شمش طلا را در مکاتبات خود با سایر رد می‌کردند. مقامات نظامی ایالات متحده گزارش مفصلی صادر کردند که در آن دو شمش طلا در یک انبار در بانک زمین مونیخ در اختیار ایالات متحده قرار داشت. طبق مقاله‌ای که بعداً در مجله کارکنان بانک انگلستان منتشر شد، اگرچه گزارشات به اشتباه آن‌ها را مفقود اعلام کرده بودند، ولی شمش‌ها در همان انبار یافت شدند.

با این حال، کمیسیون سه جانبه برای بازگردانی طلای پولی (TGC)، تا زمانی که تمام طلاهای نازی ثبت نشده بود نتوانست کار خود را تکمیل کند. محل نگهداری دو شمش طلا سپس در سال 1997 به طور عمومی فاش شد.

گنجینه نازی ها در آرژانتین

۸ ژوئن سال ۲۰۱۷، در حومه شمالی بوئنوس آیرس، پلیس توانست طی یک یورش برای یافت مجموعه آثار هنری به سرقت رفته، تعداد قابل توجهی از گنجینه‌ها و متعلقات حزب نازی آلمان، شامل 75 قطعه مختلف را کشف کند. در این مجموعه اشیا کوچک و بزرگی مانند سلاح کمری، مجسمه هیلتر و نمادهای حزب نازی به همراه جعبه‌های که با نشان عقاب حک شده بودند، به چشم می‌خورد.

در بین این اشیاء کشف شده، یک نگاتیو عکاسی از هیتلر نیز مشاهده شد که مورخان را مسمم کرد که این آثار با هیتلر مرتبط هستند. هیتلر در این نگاتیو یک عینک ذره‌بینی در دست دارد که این ذره‌بین نیز در میان اشیاء کشف شده موجود است. گزارش‌ها حاکی از این موضوع هستند که این کشف بزرگ‌ترین کشف در آرژانتین به حساب می‌رود که بخش بزرگی از آن متعلق به آدولف هیتلر و حزب نازی ها بوده است. ابزارهای عجیبی نیز در این مجموعه دیده می‌شد؛ مانند ابزاری برای اندازه‌گیری میزان آریایی بودن افراد در زمان نازی‌ ها.