نقاشی‌های 500 سالۀ عجیب از شیاطین ژاپنی

فرادید| هرکس که با انیمه‌های ژاپنی آشنایی داشته باشد، می‌داند که دنیای انیمه‌ها پر از هیولا‌ها و ارواح عجیب و غریب است. اما اینهمه هیولا فقط زاییدۀ تخیل خلاق نویسندگان امروزی ژاپنی نیستند بلکه ریشۀ بسیاری از آن‌ها در فرهنگ عامۀ ژاپن است؛ فرهنگ و سنتی با سابقۀ بسیار طولانی.

به گزارش فرادید؛ فرهنگ عامۀ ژاپن سرشار از انواع و اقسام موجودات شرور غیرعادی است. اعتقاد به این موجودات از عقاید و مذهب‌های باستانی ژاپن مثل آیین شینتو سرچشمه گرفته است. مثلا «کیتسونوها» روباه‌هایی خردمند هستند که قدرت‌هایی ماورائی دارند و می‌توانند خودشان را به شکل‌ انسان دربیاورند؛ یا مثلا «اونی‌ها» موجوداتی شرور هستند که گاهی دست به قتل و آدمخواری می‌زنند؛ «اونریوها» هم ارواحی هستند که می‌توانند در دنیای انسان‌ها دخالت کنند و گاهی حتی فجایع طبیعی ایجاد کنند.

در این بین، موجودات موسوم به «یوکای» یک طبقۀ خیلی معروف و باستانی از موجودات ماورائی هستند که از افسانه‌های باستانی ژاپن تا مانگا‌ها و انیمه‌های امروزی حضوری فعال دارند. یوکای‌ها ارواحی هستند که اغلب اوقات رفتار شرورانه و ترسناکی دارند، اما به ندرت ممکن است به عنوان موجوداتی خیرخواه هم در افسانه‌های ژاپنی ظاهر شده باشند.

یوکای‌ها خودشان انواع بسیار گوناگونی دارند. بعضی از یوکای‌ها در قالب انسان و بعضی‌ها در قالب حیوانات ظاهر می‌شوند. اما یوکای‌هایی هم هستند که حتی در قالب اشیاء بی‌جان دیده می‌شوند و بعضی از آن‌ها هم توانایی تغییر شکل گسترده‌ای دارند و با شکل‌هایی عجیب و غریب خودشان را نشان می‌دهند.

هنر تصویرگری در ژاپن همیشه هنری مورد توجه و پر رونق بوده است و نقاشان ژاپنی گاهی این موجودات ماورائی را به عنوان موضوع آثار خودشان انتخاب کرده‌اند. یکی از انواع آثاری که آن‌ها با این موضوع آفریده‌اند، طومار‌های نقاشی‌شدۀ موسوم به «جولان شبانۀ صد شیطان» هستند. در این طومار‌ها تصاویری از صحنه‌های مختلف حضور این ارواح و شیاطین و اعمال و رفتار آن‌ها ترسیم می‌شد.

تصاویری که در اینجا می‌بینید، صحنه‌هایی از دو طومار با موضوع «جولان شبانۀ صد شیطان» هستند. یکی از این طومار‌ها که هنرمند آن معلوم نیست متعلق به حدودا ۵۰۰ تا ۶۰۰ سال قبل است و دیگری که اثر هنرمندی به اسم ایتایا کیی هیروناگا (Itaya Keii Hironaga) است، حدود ۲۰۰ سال قدمت دارد.

همانطور که در این نقاشی‌ها می‌بینید، یوکای‌ها گاهی با اشکال حیوانی و انسانی غیرعادی و عجیب و گاهی حتی به شکل اسباب‌آلات خانه (مثل دیگ، جارو و آلات موسیقی) خودشان را نشان می‌دهند. این تاثیر نگاه «انیمیستی» یا «جاندارانگارانۀ» ژاپنی‌های باستان است که همۀ موجودات عالم را دارای روح و زندگی می‌دانستند.

تصاویر طومار ۵۰۰ ساله:

(کاری‌کری؛ هیولایی که موهای مردم را می‌دزدد)

(اووان؛ هیولای ساکن خانه‌های متروکه)

(بوکون؛ روح سرگردان با پوست آبی و موی بلند)

(آکاشیتا؛ موجودی که در ابرهای تاریک پنهان می‌شود)

(بوراریبی؛ موجودی به شکل پرنده که اشعه‌های روحی از او ساطع می‌شود)

(یاماوارو؛ غول تک‌چشم کوهستانی)

(اوشی‌اونی؛ هیولای دریایی با سر گاو و بدن عنکبوت)

(روکوروکوبی؛ شیطانی شبیه یک زن با گردن دراز؛ در کنار یک روح سگ‌مانند)

(یامامبا؛ عفریتۀ کوهستان)

(اودوروشی؛ هیولای صورت‌قرمز)

(هاجیکاکی؛ هیولای سفید و گرد)

(نوبوسوما؛ هیولایی با صورت انسانی و بدنی مثل سفره‌ماهی)

(ساراهبی؛ ماری با سر یک زن)

(یوکی‌اونا؛ موجودی که در شب‌های برفی به شکل زن زیبایی با موهای بلند ظاهر می‌شود)

تصاویر طومار ۲۰۰ ساله: