پردازنده‌های جدید AMD معماری دیتاسنتر را به لپ‌تاپ‌ها می‌آورند!

AMD از ورود Zen 4c به پردازنده‌های لپ‌تاپ خبر داد؛ هسته‌ای‌ که در عین عملکرد قدرتمند مشابه Zen 4، مصرف انرژی کمتری نسبت‌به آن دارد.

AMD اعلام کرده است که معماری جدید Zen 4c در قالب پردازنده های Ryzen 5 7545U و Ryzen 3 7440U در لپ‌تاپ‌های باریک و سبک ارائه خواهد شد.

معماری Zen 4c به‌دلیل داشتن تراکم بیشتر ترانزیستورها در تراشه، موجب می‌شود که هسته‌های بیشتری در ابعاد کوچک‌تر قرار گیرند و در عین حال همان میزان دستورالعمل بر سیکل کلاک (IPC) را که در Zen 4 وجود دارد، ارائه می‌دهد. این امر باعث می‌شود تا پردازنده، بهره‌وری بیشتری به‌دست آورد و به‌رقابت با معماری میتیور لیک نسل چهاردهم اینتل بپردازد.

Zen 4c با کدنام Dionysus، نسخه‌ی بهینه‌شده‌ی معماری Zen 4 با کدنام Persephone است که ابتدا در پردازنده‌‌های مخصوص دیتاسنتر EPYC 9704 Bergamo و EPYC 8004 Siena به نمایش درآمد.

معماری Zen 4c، پس از اینکه در کنسول بازی دستی حضور یافت؛ اکنون در پردازنده‌های رایزن لپ‌تاپی AMD نیز قرار می‌گیرد. Zen 4c در اوایل آوریل (فروردین) با پردازنده‌ی سری Ryzen Z1 به نمایش درآمد که برای کنسول‌هایی مانند Asus ROG Ally و Lenovo Legion Go طراحی شده بود. در آن زمان، AMD اعلام نکرد که Ryzen Z1 از هسته‌های Zen 4c استفاده می‌کند.

اشتباه نکنید؛ Zen 4c معادل هسته‌های کم‌مصرف اینتل نیست

معماری ترکیبی هسته‌های Zen 4 و Zen 4c با نحوه‌ی ترکیب هسته‌ها در سی پی یو اینتل متفاوت است. برخلاف هسته‌های پرقدرت (P-Core) و کم‌مصرف (E-Core) اینتل که دارای معماری‌های مختلف هستند، AMD ادعا می‌کند که Zen 4c تمامی قابلیت‌های Zen 4 را حفظ کرده است.

بنابراین، Zen 4c نباید به‌عنوان رویکرد AMD برای تقلید از هسته‌های کم‌مصرف اینتل در نظر گرفته شود، زیرا بر خلاف E-Core اینتل، Zen 4c دارای قدرت پردازش چند ترد به‌طور هم‌زمان است، نیازی به تنظیم سخت‌افزاری خارج از سیستم‌عامل مانند فناوری Thread Director ندارد و می‌تواند بازی‌ها را به‌خوبی و بدون تأخیر اجرا کند (به‌طور خلاصه، فناوری Thread Director اینتل از هوش مصنوعی برای اختصاص‌دهی تردها به هسته‌های P یا E استفاده می‌کند).

AMD امکان ایجاد هسته‌های کم‌مصرف خود در آینده را رد نکرده است، اما Zen 4c هسته‌ی کم‌مصرف ای‌ام‌دی نیست. Zen 4c در ابتدا برای دیتاسنترها طراحی شد و تأکید زیادی بر افزایش تراکم ترانزیستورها و کارایی انرژی داشت.

اسلاید ارائه‌شده توسط AMD برای یک هسته‌ی Zen 4 نشان می‌دهد که ابعاد آن، ۳٫۸۴ میلی‌مترمربع است. در مقابل، ابعاد یک هسته‌ی Zen 4c فقط ۲٫۴۸ میلی‌مترمربع است، بنابراین مساحت آن به اندازه‌ی ۳۵ درصد کاهش یافته است.

کاهش ابعاد Zen 4c نسبت به Zen 4

دو مزیت اصلی Zen 4c برای لپ‌تاپ‌ها، کاهش مصرف انرژی و بهبود مقیاس‌پذیری هستند. Zen 4c در سطوح مصرف زیر ۱۵ وات، قدرت و سرعت پردازش خود را در عین مصرف توان کمتر، حفظ می‌کند. بنابراین، لپ‌تاپ‌ها کاربردهای ایدئالی برای Zen 4c هستند.

AMD در حال حاضر با EPYC Bergamo، مقیاس‌پذیری تاثیرگذار Zen 4c را نشان داده که از ۹۶ به ۱۲۸ هسته در هر تراشه افزایش یافته است. این قابلیت به AMD اجازه می‌دهد تا تعداد هسته‌ها را در پردازنده‌های پریمیوم لپ‌تاپی رایزن افزایش دهد.

تیم قرمز با شروع از پردازنده‌های چهار نانومتری سری Ryzen 7040U، به تدریج معماری جدیدش را وارد پردازنده‌های لپ‌تاپی رایزن می‌کند. Ryzen 3 7440U و Ryzen 5 7540U با هسته‌های Zen 4c عرضه می‌شوند. ای‌ام‌دی نام تراشه‌ی جدید Ryzen 5 7540U را به Ryzen 5 7545U تغییر داده است تا ابهامی ایجاد نشود.

Ryzen 5 7545U مشخصات مشابهی با Ryzen 5 7540U دارد و فقط پیکربندی هسته‌های آن‌ها متفاوت است. در حالی که Ryzen 5 7540U شش هسته‌ی Zen 4 دارد، Ryzen 5 7545U دارای چینش متفاوتی با دو هسته‌ی Zen 4 و چهار هسته‌ی Zen 4c است.

AMD با مقایسه بین Ryzen 5 7450U و Ryzen 5 7545U که در نمودارهای بالا نشان داده است، قدرت دو هسته‌ی ذن ۴ و ذن 4c را به رخ می‌کشد.

هسته‌ی Zen 4c در سطوح پایه بیشترین کیفیت را دارد، بنابراین AMD این هسته‌ را در Ryzen 5 7545U و Ryzen 3 7440U قرار داده است. شرکت سازنده ادعا می‌کند که کاربر عادی تفاوتی بین این دو هسته در استفاده‌ی واقعی تجربه نخواهد کرد.

Ryzen 7 7840U و Ryzen 5 7640U تنها پردازنده‌های Phoenix در بازار هستند. هنوز اطلاعات دقیقی درباره‌ی تاریخ عرضه‌ و قیمت سی پی یو AMD مدل‌های Ryzen 5 7545U و Ryzen 3 7440U با هسته‌های Zen 4c منتشر نشده است تا بتوانیم تأثیر آن را بر قیمت لپ تاپ ارزیابی کنیم.

اینتل در تاریخ ۱۴ دسامبر (۲۳ آذر) پردازنده‌های میتیور لیک Core Ultra را با معماری ترکیبی معرفی خواهد کرد. در ماه‌های آینده رقابت در صنعت تراشه‌های لپ‌تاپی داغ‌تر خواهد شد.