نگاهی به تروما و عملکرد سیستم عصبی

بیماری مُزمِن در پزشکی به بیماری‌هایی گفته می‌شود که زیاد طول می‌کشند یا ذاتاً بلندمدت هستند معنی مزمن در پزشکی «طولانی‌مدت» است.دکتر زهرا محبوبی نیه متخصص روانشناسی سلامت ادامه میدهد که بیماری مزمن عارضه‌ای است که برای مدت طولانی ادامه دارد، به مرور ایجاد می‌شود و احتمالا شدت علائم آن با گذشت زمان افزایش می‌یابد.
بنا بر همین گزارش از میگنا رسانه سلامت روان ایران مشکلاتی مثل بیماری قلبی، اختلالات غده تیروئید، دیابت، سرطان، آرتروز و روماتیسم از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن هستند.

خطرات بیماری مزمن خیلی قبل‌تر از شروع آن، فرد را تهدید می‌کند
• فرآیند مخرب این بیماری منجر به بیماری‌های خودایمنی مثل دیابت نوع یک، روماتیسم مفصلی، لوپوس و دیگر بیماری‌ها می‌شود که قبل از این‌که علائمی در بدن ظاهر شود، در طول سال‌ها یا دهه‌ها ایجاد می‌شوند.
• دکتر چارلز پوزر (Charles Poser)، محققی درزمینة بیماری‌ام اِس (گرفتگی بافت‌های گوناگون)، مرحله پنهانی به وجود آمدن این بیماری‌ها را با بالا آمدن یک آتش‌فشانی که در زیر دریاست، مقایسه کرده است.
• همانند آتش‌فشانی که به‌آرامی در زیر سطح اقیانوس بزرگ می‌شود، در حال رشد و گسترش است، تغییرات فیزیولوژیکی که با فرآیندهای بیماری مرتبط است، خیلی ظریف شروع می‌شوند و در ابتدا باعث بروز هیچ علائمی نمی‌شوند.
• پیشرفت بیماری باگذشت زمان، در بعضی افراد تبدیل به بیماری می‌شود.

به مثال‌های زیر توجه کنید:
o رسوبات کلسترول که روی دیواره سرخرگ‌ها می‌نشیند قابل‌مشاهده است و خطر حمله قلبی را افزایش می‌دهد. این رسوبات خیلی قبل‌تر از این‌که علائم خودشان را نشان دهند، در آنجا وجود دارند. این رسوبات را می‌توان به حالت اولشان برگرداند. بااین‌حال، همه افرادی که این رسوبات را داشتند دچار حمله قلبی نشدند و حتی هیچ علائم جسمانی مرتبط با بیماری‌های قلبی هم در آن‌ها مشاهده نشد.
o کالبدشکافی، شواهدی از کاهش میلین‌سازی سازگار با اِم اِس، آلزایمر یا پارکینسون در بعضی افراد را نشان می‌دهد که هیچ‌گاه علائمی مرتبط با این بیماری‌ها را نداشتند. مثال‌هایی که در ادامه آمده است، درباره انواع دیگر آتش‌فشان‌های زیر آب است که می‌توانند بدون این‌که سطح اقیانوس را بشکافند، قابل‌مشاهده یا مشکل‌ساز باشند.
• علائم بیماری مزمن فقط بعد از این‌که روند بیماری از آستانه آن عبور کند، ظاهر می‌شوند و هم‌چنین زمانی بروز می‌کنند که شرایط ناخوشایندی را تجربه کنیم که به‌خوبی از خودمان مراقبت نکردیم.

ماهیت و عوامل محیطی؛ این دو از یکدیگر جدا نیستند

• برای مدت‌های طولانی باور این بوده که هر بیماری مزمنی دلایل متفاوتی دارد.
• همه افراد فکر می‌کنند که بیماری‌های جسمی از مشکلات جسمی و بیماری‌های ذهنی از مشکلات احساسی و ذهنی نشأت می‌گیرند.
• تحقیقات علمی نشان می‌دهد که ذهن، بدن و روح با یکدیگر تعامل دارند؛ همان‌طور که سنت‌های جهان باستان از زمان آغاز دنیا این موضوع را می‌دانستند.
• درحالی‌که ژن‌ها می‌توانند ما را در معرض ابتلا به بعضی بیماری‌های مزمن قرار دهند، تحقیقات علمی نشان می‌دهند بیشتر مواقع برای بروز علائم، باید در معرض تجربیات زندگی و دیگر عناصر محیطی قرار گرفت. این شرایط، تعامل ماهیت (ژن‌ها و فیزیولوژیکی) و عوامل محیطی (روابط اولیه و تجربیات دیگر زندگی) است تا سلامتی را در بلندمدت شکل دهد.
• 70 تا 90 درصد از ابتلا به بیماری مزمن از عوامل محیطی نشأت می‌گیرند که شامل: رژیم، استرس، عفونت‌ها، تروما و سموم هستند، عوامل ژنتیکی علت اصلی بیماری‌های مزمن نیستند.
• ما هیچ‌وقت نمی‌توانیم ذهن را از بدن جدا کنیم و فکر کنیم که آن‌ها کاملاً مستقل از تجربیات زندگی و روابط اولیه ما عمل می‌کنند.
دکتر ورونیک مید می گوید: بیماری مرا وادار می‌کند تا تشخیص دهم که احساسات، عواطف و انگیزه‌های سالمی که دارم را نمی‌توانم نادیده بگیرم و از آن‌ها دوری‌کنم یا در غیر این صورت زمانی که بخواهم بهبود پیدا کنم دیگر روی من تأثیری ندارند.
زمانی که تغییر رژیم، کاهش یا ترک فعالیت‌های شغلی برای کاهش استرس و گوش دادن به ندای درون برای یافتن معانی عمیق‌تر مرا درمان نکرد، تصمیم گرفتم بیشتر در مورد بیماری مزمن تحقیق کنم تا به جواب برسم.
دقیقاً همان زمان بود که فهمیدم تا زمانی که به مسائل حل نشدنی که از زمان‌های آسیب‌پذیری و ناامیدی برای خودم ایجاد کرده بودم، رسیدگی نکنم، نمی‌توانم به‌طور کامل در زندگی‌ام به جلو پیش بروم، شادباشم و در روابطم پیشرفت کنم.
به نظر می‌آید که این شرایط برای بیشتر افرادی که با علائم جسمانی و احساسی، نارضایتی از زندگی کاری، نبود معنی در زندگی و موارد بیشتری در حال مبارزه هستند و در توسعه تاب آوری و توانایی خود کوشا هستند درست باشد.