افسردگی چیست؟ تشخیص و درمان آن در چند دقیقه!

افسردگی (depression) یک بیماری رایج سلامت روان است که باعث احساس غم و اندوه مداوم می‌شود. این اختلال می‌تواند در نحوه تفکر، خواب، غذا خوردن و هر نوع عملکرد سیستم بدن از جمله میل جنسی تا احساس درد تغییر ایجاد کند.

احساس غم و اندوه یک واکنش طبیعی بدن به ناملایمات زندگی است که در صورت کوتاه مدت بودن مشکل‌ساز نمی‌شود. اما فرد مبتلا به اختلال افسردگی علاوه‌بر داشتن روحیه بسیار پایین و بی‌انگیزه بودن نسبت به انجام وظایف خود، دارای چندین علامت بالینی هم خواهد بود. از همین‌رو زمانی که علائم و نشانه‌های این بیماری بیش از دو هفته طول بکشند باید فرد را نزد دکتر و متخصص روان شناس برد تا در مورد افسردگی و تاثیرات آن بررسی‌های لازم انجام شود.

افسردگی چیست؟

depression یک اختلال خلقی است که باعث احساس غم و اندوه مداوم یا از دست دادن علاقه نسبت به چیزهایی می‌شود که زمانی از آن‌ها لذت می‌بردید. همچنین می‌تواند در حافظه، تفکر، خوردن و خواب اختلال ایجاد کند. این امر کاملا طبیعی است که نسبت به موقعیت‌های دشوار زندگی همچون از دست دادن شغل یا طلاق اندوهگین باشیم.

اما اختلال مذکور هر روز به مدت حداقل دو هفته ادامه خواهد داشت و با برخی علائم بالینی همراه می‌شود که به آن افسردگی بالینی هم می‌گویند و زندگی را برای شخص مبتلا بی‌ارزش می‌کند. در صورت عدم درمان و جدی گرفته نشدن علائم، ممکن است اختلالات خلقی حادتر شود و فرد به خودآزاری یا خودکشی دست بزند.

خوب است بدانید که افسردگی با نشانه‌های مشخصی همراه است که در صورت مراجعه به‌موقع نزد پزشک به‌راحتی درمان می‌شود. شما می‌توانید با مشاوره تلفنی، متنی یا تصویری نزد بهترین دکتر و متخصص روان شناس و دکتر و متخصص روان پزشک کلینیک مدت برای حل Depression خود اقدام کنید.

سن ابتلا به نشانه های افسردگی

بیشترین احتمال بروز این اختلال در سنین 45 تا 65 سالگی دیده می‌شود. با این حال تحقیقات جدید ثابت کرده امروزه احتمال ابتلا به depression در سنین پایین‌تر (خصوصا نسل z یعنی متولدین 1995 تا 2015) هم افزایش یافته است. از طرفی ‌افراد مسن به‌دلیل افکاری همچون نادیده گرفته شدن بیشتر به خودکشی فکر می‌کنند و احتمال افسرده شدن در آن‌ها بالاست.

آیا کودکان هم افسرده می‌شوند؟

بله اما نشانه‌های این اختلال در کودکان با نوجوانان و بزرگسالان متفاوت است. آن‌ها بیشتر دچار کج‌خلقی و پرخاشگری می‌شوند. از دیگر نشانه‌های depression در کودکان نیز می­‌توان به انزوای اجتماعی، ناراحتی یا کاهش میزان لذت و احساس گناه اشاره کرد. اکثر متخصصان معتقدند این بیماری در کودکان به‌دلیل منع او از بازی دلخواهش ایجاد می‌شود.

انواع افسردگی (depression)

براساس کتابچه راهنمای آماری تشخیصی اختلالات روانی انجمن روانپزشکی آمریکا (DSM-5) ویرایش پنجم، اختلالات افسردگی دارای دسته‌بندی زیر است:

1. افسردگی بالینی (Clinical depression)

این اختلال که با نام اختلال افسردگی اساسی (major depressive disorder) هم شناخته می‌شود، شدیدترین و رایج‌ترین شکل بیماری است. شما در این نوع اختلال علائمی همچون غمگینی، کم‌ارزشی یا بی‌ارزشی را حداقل به مدت دو هفته احساس می‌کنید. از مشکلات دیگر آن باید به از دست دادن علافه نسبت به اکثر فعالیت‌ها، مشکلات خواب یا تغییر در اشتها اشاره کرد.

2. اختلال افسردگی مداوم (Persistent depressive disorder)

این اختلال که بیشتر با نام اختصاری PDD شناخته می‌شود افسرده شدن خفیف یا متوسط است که حداقل دو سال ادامه خواهد داشت. علائم این اختلال نسبت به نوع افسردگی اساسی کمتر هستند.

3. اختلال تنظیم خلقی مخرب (Disruptive mood dysregulation disorder)

این اختلال را با نام DMDD می‌شناسند که باعث تحریک‌پذیری مزمن، شدید و فوران خشم مکرر در کودکان می‌شود. اصلی‌ترین علائم افسردگی DMDD از سن 10 سالگی در کودکان شروع خواهد شد.

4. اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD)

علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) همراه با PMDD دارای علائم خلقی مثل تحریک‌پذیری شدید، اضطراب یا افسردگی است که معمولا چند روز بعد از شروع دوره پریودی بهبود می‌یابند. اما در روزهایی که فعال هستند بسیار شدید بوده تا جایی‌که می‌توانند زندگی عادی برخی از افراد را مختل کنند.

5. اختلال افسردگی به دلیل بیماری

اکثر شرایط پزشکی می‌توانند تغییراتی در بدن ایجاد کنند که به شکل افسرده شدن کوتاه‌مدت ظاهر می‌شود. به‌عنوان مثال کم‌کاری تیروئید، بیماری قلبی، سرطان و بیماری پارکینسون بیماری‌های زمینه‌ای هستند که در صورت بهبود، اختلال مذکور هم برطرف می‌شود.

انواع دیگر اختلال depression اساسی عبارتند از:

• اختلال عاطفی فصلی
• افسردگی غیر معمول
• افسردگی بارداری و پس از زایمان
• اختلال دوقطبی (مبتلایان علاوه‌بر دوره شیدایی و هیپومانیک، دوره افسردگی را تجربه میکنند.)

علائم افسردگی

نشانه‌های افسردگی بسته به نوع آن از خفیف تا شدید متغییر و متفاوت هستند. برای تایید یا رد این اختلال دکتر و متخصص روان شناس و دکتر و متخصص روان پزشک به علائم افسردگی توجه می‌کند. علائم و نشانه‌ها در این بیماری بیش از هرچیز دیگری مهم تلقی می‌شوند.

depression زمانی اختلالات روانی تلقی می­‌شود که همراه با حداقل پنج علامت همزمان و بیش از دو هفته رخ دهد. علائم افسردگی عبارتند از:

1. فکر به مرگ
2. احساس ناراحتی، پوچی یا درماندگی
3. کندی در حرکت، تفکر یا صحبت فرد
4. اختلال در تمرکز، یادآوری و تصمیم­‌گیری
5. اضطراب، پرخاشگری و احساس بی­‌قراری
6. کج­‌خلقی، فوران خشم یا پایین آمدن آستانه­‌ صبر
7. اختلال در خواب، ازجمله بی­‌خوابی یا پرخوابی
8. خستگی، پایین بودن انرژی و طاقت‌فرسا بودن کارها از نظر فرد
9. بی‌­میلی به انجام فعالیت‌­های لذت ­بخش، از رابطه جنسی گرفته تا ورزش
10. درد فیزیکی مثل سردرد یا کمردرد بدون علت (میتواند از علائم کرونا باشد)
11. اختلال در اشتها، شامل بی­‌میلی به غذا و کاهش وزن یا پرخوری و افزایش وزن
12. احساس بی­‌ارزشی، عذاب وجدان، تمرکز روی شکست­‌های گذشته و سرزنش خود

نشانه‌های افسردگی شدید

افسردگی یکی از شایع‌ترین اختلالات روانی است که تفریبا 7 درصد از بزرگسالان درگیر آن هستند. اما روانشناسان معتقدند این آمار دقیق نیست، زیرا افراد زیادی برای علائم افسردگی شدید خود به دنبال کمک پزشکی نخواهند بود. در زیر برخی از نشانه های افسردگی شدید را بررسی می‌کنیم:

احساس پوچی و درماندگی

افزایش افکار منفی یکی از اصلی‌ترین نشانه‌های این اختلال است که باعث تضعیف شدید روحیه فرد می‌شود. او فکر می‌کند هیچ چیز بهتر نمی‌شود و برای همیشه درگیر این احساسات منفی خواهد بود. با این حال هنوز دیر نشده و می­‌توان افکار پریشان هنگام افسردگی را از طریق روان‌درمانی و دیگر روش‌های درمان افسردگی تغییر داد.

عدم علاقه به برقراری رابطه جنسی

این اختلال تاثیر بسیار زیادی بر میل جنسی زنان و مردان دارد. دلیل اصلی این بی علاقگی رخوت و عدم توانای لذت بردن است که باید آن را از اصلی ترین نشانه های افسردگی دانست. متخصصین این حوزه میتوانند شما را برای بهبود روابط زناشویی کمک کنند. شما از طریق کلینیک مدت می‌توانید خدمات مشاوره آنلاین فوری دریافت نمایید.

پریشان‌حالی و بی‌قراری

یکی‌دیگر از علائم افسردگی شدید بی‌­قراری و حال پریشان است که گاهی به صورت تکان دادن پا، مشت کردن دست‌ها، فوران خشم بروز پیدا می‌کند و فرد نمی‌تواند یک جا ثابت بماند. تحقیقات حاکی از آن است که یک سوم افراد مبتلا به depression از علائم مذکور رنج می‌برند.

علت ابتلا به Depression

عوامل متعددی در بروز این اختلال نقش دارند که شامل موارد زیر است:

• ژنتیک
• شرایط پزشکی
• داروها (عوارض جانبی برخی داروها یا مصرف الکل)
• اتفاقات استرس‌زا (مرگ عزیزان، ضربه روحی، تجربیات سخت و عدم حمایت)
• شیمی مغز (عدم تعادل در انتقال دهنده‌های عصبی مثل سروتونین(هورمون شادی) و دوپامین(هورمون پاداش))

درمان افسردگی

خوشبختانه در 80 تا 90 درصد موارد افسردگی قابل درمان است. گزینه‌های درمانی شامل موارد زیر هستند:

روان درمانی

این روش که به آن گفتاردرمانی هم می‌گویند توسط دکتر و متخصص روان شناس انجام می‌شود. درمانگر با صبحت کردن به شما کمک می‌کند تا افکار، احساسات و رفتارهای ناسالم خود را شناسایی و تغییر دهید. درمان شناختی و رفتاری (CBT) از انواع مختلف روان‌درمانی به‌شمار می‌آیند.

دارو برای Depression

در برخی موارد دکتر و متخصص روان پزشک با تجویز داروهای ضد افسردگی باعث تغییر ترکیب شیمیایی مغز می‌شود. این داروها انواع بسیار مختلفی دارند که روانپزشک با تجویز دوره‌ای می‌تواند بهترین نوع را برای شما انتخاب کند. اکثر داروهای افسردگی عوارض جانبی شدیدی دارند، بنابراین از مصرف خودسرانه آن‌ها خودداری کنید.

درمان تحریک مغزی

برای درمان علائم افسردگی شدید همراه با روان‌پریشی از این روش استفاده می‌کنند. انواع آن عبارتند از:

• روش ECT
• روش TMS
• روش VNS

طب مکمل افسردگی

درمان‌هایی همچون طب سوزنی، ماساژ، بیوفیدبک و هیپنوتیزم برای افراد مبتلا به اختلال روانی خفیف گزینه درمانی مناسبی خواهند بود.

درمان افسردگی در خانه

برای بهبود علائم افسردگی می‌توانید برخی کارها را در منزل انجام دهید. آن‌ها عبارتند از:

• فعالیت بدنی منظم
• اجتناب از مصرف الکل
• رعایت رژیم غذایی سالم
• گذراندن وقت با افراد قابل اهمیت
• داشتن خواب با کیفیت (نه زیاد و نه خیلی کم)