معرفی رشته مهندسی برق قدرت و فرصت‌های شغلی آن

برق قدرت یکی از گرایش‌های پردرآمد مهندسی برق است. فرصت های شغلی مهندسی برق قدرت متعددی برای دانش‌آموختگان این رشته وجود دارد و آن‌ها می‌توانند با توجه به توانایی‌ها و علایق خود، بهترین موقعیت شغلی را انتخاب کنند. در این مقاله، بیشتر با رشته مهندسی برق قدرت و گرایش‌های آن در مقاطع تحصیلی مختلف آشنا شده و فرصت‌های شغلی آن را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

مهندسی برق قدرت در یک نگاه

مهندسی برق قدرت یکی از زیرشاخه‌های رشته مهندسی است که روی نحوه تولید، انتقال، توزیع و استفاده از نیروی برق تمرکز می‌کند. افرادی که در این موقعیت شغلی فعالیت می‌کنند، مسئول نگهداری، بهره‌برداری و تعمیر تجهیزات برق از جمله ژنراتورها، توربین‌ها، بویلرها، سیستم‌های الکتریکی و الکترونیکی، کمپرسورها و پمپ‌ها هستند. آن‌ها همچنین در ارائه یک منبع برق پایدار به مصرف‌کنندگان نقش دارند.

برای مشاهده جدیدترین آگهی‌های استخدام مهندس برق قدرت در نیروگاه روی لینک مربوطه کلیک کنید.

آشنایی با کارشناسی برق قدرت

مهندسی برق یکی از رشته‌های تحصیلی محبوب است. علاقه‌مندان به این رشته، معمولا افرادی هستند که در مقطع دبیرستان در رشته ریاضی فیزیک تحصیل کرده‌اند. آن‌ها باید پس از شرکت در کنکور، رشته مهندسی برق را انتخاب کنند. پس از پنج ترم تحصیل در مقطع کارشناسی رشته مهندسی برق، دانشجویان می‌توانند گرایش مورد نظر خود را انتخاب کنند. مهندسی برق در این مقطع چهار گرایش دارد: گرایش قدرت، مخابرات، کنترل و الکترونیک.

دروس کارشناسی رشته مهندسی برق قدرت در چند گروه عمومی، پایه، اصلی، تخصصی الزامی، تخصصی انتخابی و همچنین دروس اختیاری دسته‌بندی می‌شوند. برخی از واحدهایی که دانشجویان این رشته باید پاس کنند در ادامه آورده شده‌اند:

• نقشه‌کشی مهندسی
• سیستم‌های کنترل خطی
• سیستم‌های دیجیتال ۱ و ۲
• الکترو مغناطیس
• ماشین‌های الکتریکی
• تاسیسات الکتریکی
• حفاظت و رله
• الکترونیک صنعتی
• اصول سیستم‌های مخابراتی
• سیگنال‌ها و سیستم‌ها

گرایش‌های ارشد مهندسی برق

افرادی که دوره کارشناسی خود را به اتمام رساندند، می‌توانند با شرکت در کنکور ارشد، تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی ارشد برق قدرت ادامه دهند. در این مقطع، آن‌ها می‌توانند دو گرایش مختلف را دنبال کنند که در ادامه هر یک را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

سیستمهای قدرت

سیستم‌های قدرت یکی از گرایش‌های مهندسی برق قدرت در مقطع کارشناسی ارشد است. دانشجویان برای دریافت مدرک خود باید علاوه بر واحدهای مربوط به سمینار و پایان نامه، سه دسته دروس جبرانی، اجباری و اختیاری را نیز پاس کنند. در ادامه برخی از دروس مربوط به هر دسته فهرست شده‌اند.

• جبرانی: تحلیل سیستم‌های انرژی الکتریکی ۲ و ماشین‌های الکتریکی ۳
• اجباری: دینامیک سیستم‌های قدرت ۱، نظریه‌ی ماشین‌های الکتریکی، کنترل توان راکتیو و…
• اختیاری: برنامه‌ریزی سیستم‌های قدرت، کیفیت توان الکتریکی، بررسی و شناخت انرژی‌های نو، سیستم‌های انتقال انعطاف‌پذیر و…

الکترونیک قدرت و ماشین‌های الکتریکی

در این گرایش نیز در کنار سمینار و پایان‌نامه، سه دسته دروس جبرانی، اجباری و اختیاری وجود دارد. در ادامه به برخی از این دروس اشاره شده است.

• جبرانی: الکترونیک صنعتی و ماشین‌های الکتریکی ۳
• اجباری: نظریه‌ی جامع ماشین‌های الکتریکی، الکترونیک قدرت ۱، کنترل ماشین‌های الکتریکی، طراحی ماشین‌های الکتریکی، کیفیت توان الکتریکی و…
• اختیاری: مبدل‌های تشدیدی و کلیدزنی نرم، ماشین‌های الکتریکی غیرسنتی، قابلیت اطمینان در سیستم‌های قدرت، حالت‌های گذار سیستم‌های قدرت و…

دکتری برق قدرت

علاقه‌مندان به کارهای پژوهشی، می‌توانند تحصیلات خود را تا مقطع دکتری نیز ادامه دهند. مانند مقطع کارشناسی ارشد، دانشجویان دکتری برق قدرت می‌توانند یکی از دو گرایش ماشین‌های الکتریکی یا الکترونیک قدرت را دنبال کنند.

بسیاری از افرادی که قصد مهاجرت دارند، مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد برق قدرت را در ایران به اتمام رسانده و سپس تحصیلات مقطع دکتری را در دانشگاه‌هایی در کانادا (تورنتو یا سایر شهرها)، آمریکا، آلمان و… ادامه می‌دهند.

شغل های رشته برق قدرت

با توجه به نیاز روز افزون به انرژی الکتریکی و استفاده از منابع پاک، فرصت‌های شغلی رشته مهندسی برق قدرت بسیار گسترده هستند. از مهندسان برق قدرت در صنایع انرژی، شرکت‌های برق، شرکت‌های مخابرات، کارخانجات تولیدی و حتی ارگان‌های دولتی برای پیاده‌سازی انواع طرح و پروژه استفاده می‌شود.

افرادی که در این رشته تحصیل کرده‌اند، می‌توانند به عنوان کارشناس برق قدرت در حوزه‌های مختلفی فعالیت کنند. در ادامه به برخی از این حوزه‌ها اشاره شده است:

• تولید انرژی: مهندسان برق می‌توانند در نیروگاه کار کنند و مسئولیت بهینه‌سازی و مدیریت فرآیندهای تولید را بر عهده بگیرند.
• انتقال برق: طراحی و نگهداری شبکه‌های توزیع برق در شهرها و مناطق مختلف با کمک مهندسان برق قدرت انجام می‌شود.
• انرژی خورشیدی و بادی: توسعه و پیاده‌سازی پروژه‌های انرژی خورشیدی و بادی نیز یکی از زمینه‌هایی است که فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی برق قدرت می‌توانند در آن فعالیت کنند.
• کنترل سیستم‌های قدرت: طراحی و بهینه‌سازی سیستم‌های کنترل برای مدیریت بهتر شبکه‌های برق و جلوگیری از حوادث ناخواسته وظیفه مهندسانی است که در این حوزه کار می‌کنند.
• پژوهش و توسعه: علاقه‌مندان می‌توانند در انجام پژوهش‌های مختلف روی فناوری‌های جدید و نوآوری در زمینه تولید و مصرف انرژی مشارکت کنند.
• مشاوره انرژی: مهندسان برق قدرت می‌توانند در شرکت‌ها و سازمان‌های مختلف استخدام شوند و مشاوره‌های لازم در رابطه با بهینه‌سازی مصرف انرژی و انتخاب منابع پاک را در اختیار آن‌ها قرار دهند.
• مدیریت پروژه انرژی: دانش‌آموختگان این رشته می‌توانند در مدیریت پروژه‌های مرتبط با تولید و مدیریت انرژی نیز نقش داشته باشند.

چگونه مهندس برق قدرت شویم؟

برای آغاز به کار در این حوزه، افراد باید ابتدا مدرک کارشناسی خود را دریافت کنند. دانشگاه‌های دولتی و آزاد در شهرهای مختلف، امکان تحصیل در این رشته را برای علاقه‌مندان فراهم کرده‌اند. پیدا کردن یک موقعیت شغلی خوب بدون سابقه کار، دشوار است. به همین دلیل معمولا پیشنهاد می‌شود که پس از اتمام تحصیل، افراد رزومه خود را برای موقعیت‌های کارآموزی ارسال کنند.

با گذراندن دوره‌های کارآموزی، آن‌ها تجربه و سابقه کار کافی برای استخدام شدن در موقعیت‌های بهتر را کسب می‌کنند. در برخی از شرکت‌ها، پس از مدتی فعالیت به عنوان کارآموز، علاقه‌مندان می‌توانند کار خود را به عنوان کارشناس برق قدرت ادامه دهند. همچنین، پس از کسب تجربه در این زمینه، مهندسان برق می‌توانند بصورت جداگانه برای موقعیت‌های استخدام کارشناس برق قدرت رزومه بفرستند.

کارفرمایان هنگام استخدام کارآموز یا کارشناس برق قدرت، به دنبال افرادی با ویژگی‌های خاص هستند. داشتن دانش کافی در رابطه با موضوعات تخصصی مختلف برای استخدام در این موقعیت شغلی ضروری است. همچنین، کارجویان باید از ویژگی‌های فردی مختلفی مانند توانایی انجام کار گروهی، مهارت‌های حل مسئله، روابط عمومی بالا، توانایی برقراری ارتباط با دیگران و… برخوردار باشند.

درآمد مهندس برق قدرت

بسیاری از افراد گرایش قدرت را پردرآمدترین رشته برق می‌دانند و به همین دلیل به آن علاقه زیادی پیدا می‌کنند. حقوق یک کارشناس برق قدرت در سال 1402، بین 15 الی 35 میلیون تومان است. مبلغ دریافتی توسط یک مهندس برق قدرت، با توجه به عواملی مانند شهر محل اشتغال، میزان تجربه و سابقه کاری یک فرد، صنعتی که در آن فعالیت می‌کند و… تعیین می‌شود.

جمع‌بندی

در این مقاله با رشته کارشناسی برق قدرت و گرایش‌های آن در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری آشنا شدیم. افرادی که به کارهای پژوهشی و تحقیقاتی علاقه‌مند هستند، می‌توانند تحصیلات خود را تا مقطع دکتری ادامه دهند. افرادی که تمایل دارند مشغول به کار شوند نیز می‌توانند پس از دریافت مدرک کارشناسی، سراغ موقعیت‌های کارآموزی بروند تا تجربه کافی را کسب کنند و سپس به عنوان کارشناس برق قدرت استخدام شوند.