زندگینامه پریرخ دادستان مادر روانشناسی ایران/ از 4 سالگی تا افتخارات

بیوگرافی پریرخ دادستان

پریرخ دادستان متولد اول فروردین سال ۱۳۱۲ و درگذشته ۲۲ آبان ۱۳۸۹، استاد روانشناسی دانشگاه تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب و دانشگاه شهید بهشتی بود.

او تالیفات و آثار ارزشمندی در حیطه ی روان شناسی رشد از خود به جای گذاشت . وی جزء معدود مولفان بین المللی است که به دنبال تبیین روان شناسی مرضی از دیدگاه تحولی بوده است .

دکتر دادستان ، سال ها با عشق و علاقه به تدریس روان شناسی رشد ( تحولی ) ، بالینی کودک ، مرضی ، ارزشیابی شخصیت ، تشخیص و جنایی پرداخت .

زندگی نامه دکتر پریرخ دادستان

پریرخ دادستان، دختر جلال‌الدین دادستان (نوه شاهزاده مهدی‌قلی میرزا) است.

از 4 سالگی تا اعزام به خارج از کشور

دکتر پریرخ دادستان در فروردین ١٣١٢ در تهران چشم به جهان گشود و خیلی زود علاقه‌مندی و کنجکاوی به آموختن را از خود بروز داد. تحصیلات ابتدایی‌اش را در دبستان خورشید تهران گذارند.

انگیزه و علاقه به درس چنان در دکتر دادستان شدت داشت که حتی تابستانها به دانش‌آموزان ضعیف یا تجدیدی درس می‌آموخت و اولیای مدرسه از اینکه می‌دیدند چنین شاگردانی سرانجام با نمره بالایی قبول می‌شوند متعجب می‌شدند؛‌ تصور می‌کردند که استاد ورزیده‌ای آنان را تعلیم داده است، اما این استاد تنها دادستان کوچک بود.

وی در سال 1328 ، در سن 15 سالگی از دبیرستان ناموس ، مدرک دیپلم علمی خود را اخذ کرد و در سال 1329 توانست از دبیرستان شاهدخت تهران مدرک دیپلم ادبی دریافت کند .
دکتر دادستان زمانی که 16 ساله بود ، در دومین آزمون اعزام به خارج از کشور شرکت کرد ، به عنوان تنها زن حاضر در آن آزمون پذیرفته شد و یک سال بعد به پایتخت سوئیس اعزام شد .

سوابق تحصیلی

• کارشناسی روان شناسی کاربردی دانشگاه ژنو (سوئیس) 1953/ 1332
• کارشناسی روان شناسی بالینی دانشگاه ژنو (سوئیس) 1954/ 1333
• کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه ژنو (سوئیس) 1956/ 1335
• دکتری روان شناسی ژنتیک دانشگاه ژنو (سوئیس) 1960/ 1339

بازگشت به ایران

استعداد ، توانایی بی نظیر و درخشش دکتر دادستان ، توجه ژان پیاژه را به خود جلب کرد و همین امر موجب شد تا او راهنمایی پایان نامه ی دکتر دادستان را بپذیرد .
پیاژه به حدی دکتر دادستان را باور داشت که به او پیشنهاد داد مسئولیت مرکز شناختی نیویورک را بر عهده بگیرد . اما عشق دکتر دادستان به میهن عزیزمان ایران ، باعث شد تا او این پیشنهاد را نپذیرد . دکتر دادستان در سال 1339 پس از اخذ مدرک دکتری در سن 26 سالگی به میهن بازگشت .

هم‌زمان با ورود دکتر دادستان به ایران، نخستین مرکز هدایت حرفه‌ای و هدایت تحصیلی بنیان گذاشته شد که مسئولیت آن را وی بر عهده‌ گرفت. وی دو سال مسئولیت دفتر روان‌شناسی دانشگاه پلی‌تکنیک را با نظارت دانشگاه فرانسه و برای هدایت دانشجویان عهده‌دار می‌شود.

دکتر دادستان از سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۸۹ مدیر دفتر مطالعات و تحقیقات علوم انسانی معاونت پژوهشی و برنامه‌ریزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب و از ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۹ مدیر گروه روانشناسی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت) بود. او در سال ۱۳۸۲ فصلنامه روانشناسان ایرانی را با همکاری دانشگاه آزاد تأسیس نمود.

صحبت های پریرخ دادستان

او هیچ گاه در پی جاه و مقام نبوده است. به گفته او: "نه ترغیب ها و تشویق ها انگیزه راهم بودند و نه بی مهری ها مرا از تداوم راهم باز داشتند. همواره از عشقی که در دلم فروزان است نیرو گرفته ام، عشق به معلمی و فرزندان این آب و خاک. رسالت ما معلمان تضمین تداوم راهی است که هدفی جز خدمت به انسان ها در چارچوب توانایی هایمان ندارد. به خوبی می دانم که هر کس برحسب قوانین طبیعت راه خود را در جهان به پایان خواهد رساند، اما حرکت انسانی باید تداوم یابد. رسالتی که من برای خود قائلم رسالتی علمی و انسانی است. ملقمه ای از عشق مادرانه و هنر معلمی و باور به آموزش اندیشیدن به جای اندیشه ها، کوششی است که در سراسر زندگی داشته ام."

دکتر دادستان برای خود رسالت معلمی را قائل بوده و سمت و سوی ذهنی اش پرورش دانشجویانی است که در خدمت مردم باشند.
قلمرو کاری دکتر دادستان به دو بخش تقسیم می‌شود: بخش اول، روان‌شناسی تحولی است که چون ژان پیاژه، رئیس دانشگاه ژنو و از مشهورترین روان‌شناسان جهان، خیلی تحولی‌نگر بود، در وجود دکتر دادستان نیز عنصری ذاتی پدید آمد تا هیچ چیز را غیرتحولی نبیند. همچنین مبانی شناخت‌شناسی پیاژه، فلسفه پیاژه و کاربردهای نظام پیاژه در آموزش و پرورش در همین قلمرو از کار دادستان می‌گنجد و قلمرو دیگرش، به کار روی روان‌شناسی مرضی و بالینی برمی‌گردد که هم اکنون نیز عمده آموزش های وی روی همین دو مبحث است و جز آن تدریس دروسی را که به آنها علاقه‌ای نداشته باشد، نمی‌پذیرد.
در همین رابطه او سه جلد کتاب تألیف کرده است که یکی از آنها برنده جایزه کتاب سال شد و دو جلد دیگر جوایزی از وزارت فرهنگ و ارشاد و دانشگاه آزاد اسلامی به دست آورد. البته نمی‌توان به سادگی تمام جوایز دکتر دادستان را به دلیل تعهد فراوان فهرست کرد، زیرا به زعم خویش، هیچ‌کس تا این زمان به اندازه او به سبب تألیف کتاب ها و خدمات علمی‌اش جایزه کسب نکرده است.
برای نمونه، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم‌انسانی او را به عنوان یکی از بهترین مؤلفان سازمان و به‌عنوان یکی از فعال‌ترین مدیران گروه، مورد تقدیر و ستایش قرار داد. همچنین تقریباً تمامی طرح های تحقیقاتی‌اش موفق به دریافت جایزه شده‌اند

جوایز و افتخارات

• 1383 منتخب اولین دوره معرفی پژوهشگران قابل تقدیر دانشگاه تهران
• 1383 لوح تقدیر سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی «سمت» به عنوان مدیر گروه پژوهشی روانشناسی
• 1383 لوح تقدیر ریاست تشخیص مصلحت نظام به عنوان مدیر گروه پژوهشی روانشناسی «سمت»
• 1383 لوح تقدیر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان مدیر گروه پژوهشی روانشناسی «سمت»
• 1381 برگزیده دومین مراسم بزرگداشت چهره‌های ماندگار
• 1380 جایزه بخش تحقیقات بنیادی علوم ‌انسانی پانزدهمین جشنواره بین‌المللی خوارزمی
• 1380 پژوهشگر برگزیده جامعه اسلامی پژوهشگران
• 1380 کتاب برگزیده دانشگاه تهران: اختلال‌‌های زبان، روش‌های تشخیص و بازپروری. تهران: انتشارات سمت.
• 1379 لوح تقدیر همایش علل و عوامل تقدم مسایل جمعی بر منافع فردی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
• 1379 کتاب تشویقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: اختلال‌های زبان، روش‌های تشخیص و بـازپروری. تهـران: انتشارات سمت.
• 1379 طرح برگزیده وزارت آموزش و پرورش: بررسی توانایی‌های کودکان غیر فارسی زبان در زبان فارسی در بدو ورود به نظام آموزشی، با همکاری زهره مجدآبادی فراهانی.
• 1378 کتاب تشویقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: روانشناسی مرضی تحولی، از کودکی تا بزرگسالی (جلد دوم)، تهران: انتشارات سمت.
• 1377 طرح برگزیده وزارت آموزش و پرورش: روش‌های تشویق و تنبیه در مدارس راهنمایی از دیدگاه معلمان و دانش‌آموزان، با همکاری زهرا دانش‌پژوه.
• 1376 کتاب برگزیده دانشگاه آزاد اسلامی: روانشناسی مرضی تحولی، از کودکی تا بزرگسالی (جلـد اول)، تهران: انتشارات سمت
• 1375 طرح برگزیده وزارت آموزش و پرورش: میزان اضطراب دانش‌آموزان در جلسات امتحان و راه‌های کاهش آن، با همکاری زهرا دانش‌پژوه.
• 1371 کتاب سـال وزارت فـرهنگ و ارشـاد اسلامی: روانشناسی مرضی تحـولی، از کودکی تا نـوجوانی، تهـران: انتشارات ژرف.

درگذشت

پروفسور دادستان صبح شنبه ۲۲ آبان ماه ۱۳۸۹ به‌ علت بیماری سرطان در سن ۷۷ سالگی در تهران درگذشت.

استاد دادستان، معلمی سخت‌کوش، علاقه‌مند به تحصیل و عاشق تدریس، دانشجو، کتاب و تالیف بود. از نظر اخلاقی انسان بسیار رک و صریحی بود و به هیچ وجه اهل تملق و مداهنه نبود.از نظر رفتاری به گونه‌ای بود که اگر مملو از دنیایی غم بود هیچ کس از اطرافیان متوجه آنچه در دل داشت نمی‌شد. او کسی بود که تز دکتری خود را با «ژان پیاژه» پدر علم روانشناسی گذرانده و از جایگاه علمی بالایی برخوردار بود که با مرگ او به نظر نمی‌رسد کسی بتواند ضایعه‌ نبود ایشان را از نظر علمی پر کند.

بیشتر بخوانید

بیوگرافی دکتر منوچهر فرهنگ پدر علم اقتصاد ایران

بیوگرافی پرفسور جلالی پدر IT ایرن + عکس و فیلم

بیوگرافی کارو لوکاس پدر روباتیک ایران از اصفهان تا دانشگاه ...

بیوگرافی پروفسور یحیی عدل پدر جراحی نوین ایران