مشارکت حداکثری و نقش مردم در حکمرانی کشور

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ مشارکت مردم در سپهر سیاسی کشور از دیرپاترین موضوعات مورد توجه اندیشمندان سیاسی و اجتماعی بوده است، زیرا حضور مردم از سویی از جامعه ­ای آگاه و سرزنده حکایت دارد و از سوی دیگر به دموکراتیک­ تر شدن جامعه و نظام سیاسی کمک و سر آخر اینکه رواداری و همزیستی را در جامعه نهادینه می کند.

انتخابات مجلس شورای اسلامی به‌عنوان نمادی عینی از مشارکت یکی از ارکان اصلی حفظ حق شهروندی و مطمئن ­ترین روش برای مشارکت­ مردم در تصمیم‌گیری­ های کلان و خرد و نیز مهم ترین روش استقرار نظام­ های سیاسی مردم­سالار است.

رسیدن به مجلسی قوی مستلزم نمایندگانی با پشتوانه بالای مردمی است که علاوه بر واقف ­بودن به شأن بالای مجلس، در استیفای حقوق مردم با اعتماد به­ نفسی بالا بکوشند

نمایندگان ملت با انتخاب از حوزه ­های انتخابیه خود افزون بر مشارکت در امور گوناگون کشوری، زبان گویای مردم به حاکمیت و دولت هستند و به این وسیله یاریگر دولت در ارائه نقاط قوت، ضعف، تهدید­ها و فرصت­های مناطق جغرافیایی گوناگون کشور برای برنامه ­ریزی و سیاستگذاری در عرصه ملی، منطقه ­ای و محلی و نیز یاریگر مردم در حل و انتقال مشکلات­شان به حاکمیت با توجه به استعداد و ظرفیت­های جغرافیایی­شان هستند.

در واقع، مجلس نمایندگان جغرافیایی با آمیزه­ای از افراد در فرهنگ ­های گوناگون و جایگاه اجتماعی متفاوت و نیز سلیقه ­های سیاسی متکثر یک کشور است. در این میان، جمهوری اسلامی ایران بر بنیادی اسلامی با درآمیختن مفهوم ولایت فقیه در رأس، چهره تازه ­ای از مفهوم جمهوریت را در سرزمین ایران به نمایش درآورده است که رکن رکین آن در مشارکت مردم در سرنوشت سیاسی، عینیت و تشخص می­یاید.

مشارکت نماد عینی جمهوریت نظام است که در انتخابات و حضور مردم در انتخابات رقم می‌خورد. میزان مشارکت مردم در تعیین سرنوشت خود اثرات مثبت زیادی در عرصه محلی، ملی و فراملی دارد؛ به این معنا که هر چقدر میزان مشارکت مردم پای صندوق های رأی بیشتر باشد، بازنمایی آن در بالارفتن ضریب امنیت و عمیق­شدن عمق راهبردی کشور در منطقه و محیط بین‌الملل بیشتر می­شود.
از آنجا که جمهوری اسلامی متکی بر آرای مردمی و الگوی مردم­سالاری دینی در کشورهای منطقه و جهان اسلام است، لذا مشروعیت الهی خود را در مقبولیت مردمی و حضور بدون واسطه مردم در همه سطوح حکمرانی می­داند و کارآمدی هر چه بیشتر نظام سیاسی را در فرآیندها و ساختار­های حافظ نقش مردم در حاکمیت تعریف کرده است.

مجلس شورای اسلامی به ­عنوان ساختار مهم و بی ­بدیل حافظ نقش مردم در حاکمیت و حکومتداری و ریل­ گذار کارآمدی نظام به وسیله تعریف فرآیندها و رویه ­های حکمرانی در عرصه های ملی، محلی و با نظارت و ارزیابی ­اش تحقق ­بخش نقش حداکثری مردم در کشورداری است. از این­رو، مجلس با جایگاهش می­ تواند تضمین­ کننده پیشرفت کشور و سعادت مردم باشد.

رسیدن به مجلسی قوی مستلزم نمایندگانی با پشتوانه بالای مردمی است که علاوه بر واقف ­بودن به شأن بالای مجلس، در استیفای حقوق مردم با اعتماد به­ نفسی بالا بکوشند. اگر نمایندگانی هر چند شایسته با مشارکت پایین به مجلس راه یابند، نه تنها مجلس قوی شکل نمی ­گیرد، بلکه خودشان را چون به بخش اندکی از مردم پاسخگو می­ دانند، ممکن است به بخشی از ناکارآمدی و فساد در نظام اداری تبدیل شوند که علاوه بر از دست­رفتن فرصت پیشرفت کشور، حقوق حوزه انتخابیه را هم تضییع می کند.

قدرت و اقتدار حکمرانی مجلس به پشتوانه بالای مردمی است و مردم بایستی بدانند و به این باور برسند سعادت و بهروزی آنان از مسیر انتخابات و مجلسی قوی می‌گذرد و بی­اعتنایی به صندوق‌های رأی بیش از آنکه به زیان نظام باشد، خسرانش برای مردم به مراتب بیشتر و جبران‌ آن سخت‌تر است؛ زیرا هر مجلسی می­تواند با افق­گشایی­های مؤثر در قانونگذاری و پایش و سنجش مسئولانه در اجرا، فرصت و دریچه جدیدی برای پیشرفت مردم در عرصه محلی و ملی رقم بزند.

با این وصف می­ توان گفت، مشارکت بالا در نحوه و کیفیت حکمرانی و اداره کشور مؤثر است. هر چقدر نمایندگان مردم پشتوانه رأی بالایی داشته باشند، اعتماد به نفس در قانونگذاری و نظارتشان بالاتر می­رود و می­توانند در اداره کشور نقش­آفرینی مؤثرتری در راستای کارآمدی بیشتر نظام در همه ابعاد داشته باشند.

به‌عبارتی دیگر، مشارکت بالا زمینه تشکیل مجلس قوی است که باعث کارآمدی قوه مجریه، پاسخگویی مسئولان و شفافیت رویه­ها و اقدامات می­شود که خروجی نهایی آن افزایش رضایت و اعتماد عمومی به جمهوری اسلامی می‌شود. در همین راستاست که همواره مقام معظم رهبری بر مشارکت حداکثری در انتخابات تأکید فرموده­اند و از آن به­عنوان نقطه قوت نظام یاد می­کنند.

علت تأکید معظم­له بر مشارکت حداکثری ناشی از اعتقاد عمیق ایشان به مردم در هندسه حکمرانی کشور و تقویت جمهوریت نظام به­عنوان دستارود بزرگ انقلاب اسلامی است. رهبر ناقلاب اسلامی معتقدند نقش مردم در همه فرآیندها و مراحل مدیریت پررنگ باشد و مقدرات کشور باید به وسیله مردم رقم بخورد.

مشارکت بالا در نحوه و کیفیت حکمرانی و اداره کشور مؤثر است. هر چقدر نمایندگان مردم پشتوانه رأی بالایی داشته باشند، اعتماد به نفس در قانونگذاری و نظارتشان بالاتر می ­رود

تأکید ایشان بر مشارکت حداکثری به­ دلیل حفظ و بالندگی موقعیت سیاسی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران در منطقه و محیط بین­الملل و مشارکت پایین ممکن است موجب خلاء ژئوپلیتیک شود و دشمنان نظام از این موضوع بهره­ برداری سیاسی و اقتصادی علیه منافع ملی کنند و مستمسکی برای فشار دشمنان و معاندان بر نظام باشد؛ زیرا رابطه در هم تنیده­ای میان مشارکت در زمینه سیاسی انتخابات با امنیت ملی وجود دارد و مشارکت عامه مردم در فرآیندهای سیاسی ضرورتی انکارناپذیر در تقویت و دوام امنیت ملی و توان امنیت­سازی کشور در عرصه بین‌المللی است.

با وجود مشکلاتی ازجمله ناکارآمدی و ضعف برخی ساختارهای انتخابی و غیرانتخابی، شایسته سالار نبودن برخی رده­ها و مناصب، ضعف­های قانونی و فرسوده­بودن بعضی رویه­ها و فرآیندها و مهم تر از همه فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم­ها و جنگ چندوجهی، ترکیبی و شناختی دشمنان علیه ایران، باید دریافت هر کسی‌که دل در گروی انقلاب اسلامی دارد در انتخابات شرکت کند.

مردم باید بدانند برای بقای مفهوم هویت‌بخش مشترک ایران اسلامی راه­حل نهایی حضور در انتخابات است و اصلاح و ترمیم امور کشور از بستر تقویت جمهوریت نظام می­گذرد. از این­رو، بایسته است نامزدهایی انتخاباتی و جریان­ها و گروه­های سیاسی برای بالارفتن مشارکت مردم علاوه بر ارائه برنامه­ها و نظرات درباره امور سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، در فضایی امید آفرین به دور از سیاه­نمایی به رقابت بپردازند.

شایسته است نامزدهای انتخاباتی مجلس شورای اسلامی از گذشته عبرت بگیرند و از شعارهای پرطمطراق که هیچ زیست شناختی و تجربی درباره آن ندارند پرهیز کنند و توقع بیجا و انتظار کاذب برای مردم ایجاد نکنند؛ بلکه با شناخت کامل به جایگاه مجلس شورای اسلامی، به­دنبال ارائه برنامه‌های واقع‌بینانه از شرایط سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و طبیعی کشور برای مردم باشند که بتوانند با بسیج امکانات و ظرفیت‌های کشور موجبات آبادانی و پیشرفت را فراهم و اعتماد مردم به خود را در حوزه­های انتخابیه جلب کنند.