چرا ساکنان محله امام‌زاده یحیی کوج می‌کنند؟

ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران درباره مشکلات این محله گفت:‌ مسئله بافت میراثی و تاریخی منطقه و محلات آن از جمله محله امام‌زاده یحیی که می‌توانست فرصت بزرگی برای توسعه و سرمایه‌گذاری و جذب گردشگر داخلی و خارجی باشد، در‌حال‌حاضر به تهدید تبدیل شده و یکی از عوامل عقب‌ماندگی و کم‌برخورداری و انبوه‌شدن آسیب‌های اجتماعی منطقه و محلات آن است. وقتی در سطح منطقه قدم می‌زنیم، به ندرت ساختمان نوسازی‌شده می‌بینیم و آنچه در منظر دیدمان قرار می‌گیرد، کوچه‌های باریک و معابر تنگ و کم‌عرض است که در هر دو طرف آن واحدهای مسکونی فرسوده وجود دارد و بسیاری از آنها در حال ریزش است که به کارگاه تولیدی یا انبار تجاری غیرقانونی تبدیل شده‌اند.

به گفته این عضو شورا، طبق برآوردها ۱۰ درصد ساکنان محله، مردم بومی هستند و بقیه ساکنان، عمدتا اتباع غیرایرانی یا ایرانی غیربومی هستند. بسیاری از ساکنان مالک، املاک خود را با قیمت‌های مناسب به کارگاه‌های تولیدی و انبارها اجاره داده و از محله کوچ کرده‌اند و تعداد معدودی که هنوز ساکن‌اند نیز در حال واگذاری املاک خود و رفتن از محله هستند. وضعیت شب و روز در محله متفاوت است و روزها به دلیل فعالیت کارگاه‌ها و آمد و رفت وانت‌بارها، سه‌چرخه‌های باری و انبوه موتورسیکلت‌ها کار و زندگی در جریان است و مردم ساکن از این موضوع رضایت دارند؛ زیرا باعث ایجاد امنیت اجتماعی و دورشدن آسیب‌های اجتماعی در طول روز و ایجاد اشتغال و تولید ثروت شده است؛ اما با غروب خورشید و تاریکی شب، شرایط متفاوت است و به‌ویژه در کوچه‌ها و معابر فرعی، ناامنی، حضور آسیب‌دیدگان اجتماعی با خلوت‌شدن و تعطیلی کارگاه‌ها و کاهش تردد وضعیت دیگری در محله رقم می‌خورد.

این عضو شورای شهر تهران گفت: البته در طول روز مردم با مشکلات دیگری روبه‌رو هستند که مهم‌ترین‌شان تردد با مشقت و سختی است. وقتی یک سه‌چرخه باری یا وانت از مقابل شما حرکت می‌کند، هم‌زمان تعدادی موتورسیکلت از روبه‌رو و پشت‌سر در‌ حال تردد هستند، بارها باید توقف کنید و به دیوار بچسبید تا آسیب نبینید. مشکل وقتی مضاعف‌تر می‌شود که املاکی را مشاهده می‌کنیم که در مسیر این تردد قرار گرفته‌اند و معبر را تنگ و باریک‌تر می‌کنند؛ املاکی که یا رها شده و متروکه‌اند‌ یا مجهول‌المالک هستند که اگر چندین موردشان تملک و تخریب شود؛ گره‌های تردد هم باز خواهد شد. از جمله این املاک پست برقی در تقاطع کوچه افشار و جاوید است که شهرداری منطقه آمادگی خود را حتی برای واگذاری زمین در فاصله چند‌متری برای انتقال این پست برق اعلام کرده اما شرکت برق علاوه بر زمین، هزینه تجهیزات تخصصی پست برق را نیز متوجه شهرداری می‌داند و به همین دلیل این موضوع متوقف مانده است.

او با بیان اینکه نکته قابل‌توجه عدم عقب‌نشینی املاک میراثی هنگام تخریب و نوسازی است، اضافه کرد: با وجود آمادگی متولیان جهت اجرای طرح اصلاحی، به دلیل ضوابط میراث فرهنگی کاری انجام نمی‌شود. این انبار متعلق به حسینیه است و حسینیه کامل به انبار تبدیل و نوسازی شده، بدون اینکه یک متر عقب‌نشینی کند. متولی حسینیه می‌گوید آمادگی داشتم ولی ضوابط میراث فرهنگی اجازه نمی‌داد حتی یک سانتی‌متر عقب‌نشینی کنیم و دقیقا همان وضع گذشته با نوسازی ادامه دارد. امانی تأکید کرد: مردم محله از پرداخت تا 30 میلیون تومان حق انشعاب فاضلاب در سال‌های گذشته شکایت دارند؛ در‌حالی‌که هنوز فاضلاب در معابرشان جریان دارد. املاک رها‌شده و مخروبه مورد استفاده معتادان و کارتن‌خواب‌ها قرار می‌گیرد که یکی دیگر از مشکلات محله است و تعدادی از این املاک که عمدتا در بن‌بست‌ها هستند، پلاک قرمزند و به گفته مردم مورد استفاده توزیع‌کنندگان مواد مخدر قرار می‌گیرند؛ به نحوی که در محوطه این املاک اقدام به نصب چادر کرده‌اند. امانی با بیان اینکه تأسف‌بار وضعیت بانوان معتاد است که به گفته معتمدان محله حداقل 30 نفر از آنان باردارند.او در ادامه گفت: برای وضع حمل و کنترل‌های بهداشتی نه پول دارند و نه توسط مراکز درمانی پذیرش می‌شوند که ضرورت دارد سازمان بهزیستی و مراکز درمانی منطقه برای این موضوع چاره‌اندیشی کنند.

موضوع پارکینگ و کمبود شدید آن با توجه به حضور مراکز تجاری و کارگاه‌ها و تردد انبوه خودروها و وانت‌بارها یکی دیگر از مشکلات این محله کم‌برخوردار است. حضور مراکز ترک اعتیاد و برخی سازمان‌های مردم‌نهاد همچنان مثل محله هرندی مورد اعتراض مردم و شهرداری منطقه است و ایجاد تمرکز و هدفمندشدن خدمات‌رسانی به این مراکز یکی از خواسته‌های اصلی مردم است و مردم معتقدند این مراکز به جامعه هدف خدمت‌رسانی نمی‌کنند. این عضو شورا با بیان اینکه سرانه فضای سبز محله شش متر است که به دلیل عدم سکونت مردم و تبدیل‌شدن آن به پهنه کار و فعالیت و کوچ مردم اصلا موضوعیت ندارد، ادامه داد: دسترسی به حمل‌ونقل عمومی در محله اصلا امکان‌پذیر نیست و اتوبوس و حتی تاکسی امکان تردد در معابر محله را ندارند.

البته خیابان اصلی امام‌زاده یحیی که در دوره چهارم سنگفرش استاندارد، خوب و زیبایی شد محلی برای رهایی از ترافیک خیابان‌های اطراف شده و تردد خودروها امان مغازه‌داران و ساکنان را بریده و اگر این وضع ادامه یابد، سنگفرش زیبا و محکم این خیابان هم به‌تدریج آسیب خواهد دید. یک مجموعه ورزشی در محله فعال است که مردم هم به شکل نسبی از آن استفاده می‌کنند و یک مجموعه بزرگ ورزشی هم در حال ساخت و تکمیل است که در یک سال اخیر پیشرفت فیزیکی خوبی داشته و طبق قولی که شهردار منطقه داده، در پایان نیمه اول سال 1403 به بهره‌برداری می‌رسد. وحیدرضا محمدی‌انارکی. شهردار منطقه هم با بیان اینکه مهم‌ترین مشکل محله طرح تفصیلی آن است که از دهه ۷۰ بافت میراثی تهران شد، گفت: به این ‌ترتیب عملا هیچ‌کدام از معابر امکان تعریض ندارد و مهم‌ترین مشکل آن هم عدم شکل‌گیری معابر به نسبت توسعه است. این در حالی است که اقدام میراث فرهنگی هیچ توجیه اقتصادی برای ساکنان ندارد. همین مسئله سبب ایجاد شب‌مردگی زیاد در این محله شده و ضوابط میراثی مانع ایجاد حس تعلق مردم به این محله شده است.