اکسی توسین یا هورمون عشق و نوازش

اکسی توسین (Oxytocin) یک انتقال دهنده عصبی است که نشان داده شده است به طور قابل توجهی بر طیف وسیعی از فعالیت های اجتماعی و تولید مثل مانند ازدواج و رفتارهای مادرانه، مشارکتی و جنسی تأثیر می گذارد.

بنابر همین گزارش از میگنا رسانه روانشناسی و تاب آوری ایران اکسی توسین که با نام «هورمون عشق» نیز شناخته می شود، هورمونی است که در هیپوتالاموس تولید می شود و توسط غده هیپوفیز وارد جریان خون می شود. مسئول احساس عشق و وابستگی است.
هورمون عشق در فرآیندهای فیزیولوژیکی مختلف، مانند زایمان و شیردهی در زنان، نقش دارد و نشان داده شده است که مزایای درمانی بالقوه‌ای در درمان افسردگی و اضطراب دارد.

اکسی توسین معمولاً به عنوان هورمون عشق یا نوازش شناخته می شود زیرا باعث ترویج رفتارهای اجتماعی می شود. همچنین، اکسی توسین تعاملات اجتماعی مثبت و منفی را ترویج می کند، مانند نشان دادن محبت یا تعصب.
ترشح اکسی توسین در حین لمس فیزیکی، مانند در آغوش گرفتن ، می تواند احساس اعتماد و دلبستگی را بین افراد افزایش دهد. از نظر عوارض جانبی بالقوه، اکسی توسین می تواند باعث کاهش فشار خون و ضربان قلب و همچنین حالت تهوع و سردرد شود.

ثابت شده است که اکسی توسین توجه به بررسی نشانه های اجتماعی را افزایش می دهد، پردازش شناختی اطلاعات اجتماعی را افزایش می دهد و تلاش ها برای تعامل اجتماعی را افزایش می دهد. علاوه بر این، اکسی توسین ممکن است در تغییر سطح اهمیتی که افراد به نشانه‌های اجتماعی نسبت می‌دهند، نقش داشته باشد و منجر به ارتباط‌های متفاوتی از ارزش‌های جذاب و ناخوشایند با تعاملات اجتماعی خاص شود.
تحقیقات فعلی نشان می دهد که اکسی توسین ممکن است همدلی، پیوند شریک زندگی و ارتباط بین افراد را افزایش دهد. این امر اکسی توسین را برای حفظ یک رابطه حیاتی می‌کند، زیرا این ویژگی‌ها برای یک رابطه طولانی‌مدت و سالم (چه با دوستان و چه با افراد مهم) مهم هستند. همچنین وابستگی فیزیکی و عاطفی ما به هر شخص، حیوان یا شیء مهمی را نشان می دهد.
با این حال، اکسی توسین دارای خواص ضداجتماعی نیز می باشد و باعث افزایش تعصب و اضطراب می شود. داشتن درک عمیق تر از عملکرد این ماده شیمیایی و نحوه مدیریت سطوح اکسی توسین می تواند منجر به روابط بهتر و احتمالاً کاهش استرس شود.
روابط اجتماعی
اکسی توسین نقش مهمی در فیزیولوژی و روانشناسی شیردهی ایفا می کند، زیرا در طی تماس پوست به پوست تحریک می شود و باعث تولید شیر و رفلکس دفع شیر در دوران شیردهی می شود. در این مدت، اکسی توسین در ایجاد خلق و خوی آرام و افزایش احساسات دلبستگی ایمن بین مادر و کودک نقش دارد.
همچنین مشخص شده است که این ماده شیمیایی حساسیت درد، فشار خون و سطح کورتیزول را در مادران و نوزادان کاهش می دهد. علاوه بر این، ترشح اکسی توسین در دوران شیردهی به مادر کمک می کند تا با نوزادش پیوند برقرار کند و دارای ویژگی های ضد افسردگی و ضد اضطراب است که ممکن است از افسردگی پس از زایمان محافظت کند.
اکسی توسین ممکن است در مراحل اولیه دلبستگی عاشقانه نیز بسیار مهم باشد. در یک مطالعه، دانشمندان دریافتند که زوج هایی با سطوح بالاتر اکسی توسین در اوایل رابطه خود، روابط طولانی تری را حفظ کردند و در طی شش ماه کاهش سطح اکسی توسین خود را تجربه نکردند.
مستقل از جنس، طول رابطه و سطح اکسی توسین در شریک زندگی، تجزیه و تحلیل Regression (رگرسیون یک مکانیسم دفاعی است که در آن به نظر می رسد افراد به مرحله رشد اولیه باز می گردند.) نشان داد که اکسی توسین احتمال روابط موفق را پیش بینی می کند.
لمس بدنی، ورزش و تعامل اجتماعی برخی از راه‌های افزایش سطح اکسی توسین و تقویت کیفیت روابط هستند.
روابط ضد اجتماعی
آزمایش‌های بالا شواهدی را ارائه می‌دهند که اکسی توسین باعث ترویج تعاملات اجتماعی مثبت می‌شود. با این حال، می تواند معکوس نیز باشد و محبوبیت اکسی توسین را بسیار پیچیده تر کند. داشتن مقادیر بالای اکسی توسین باعث رفتارهای ضد اجتماعی مانند اجتناب اجتماعی، ایجاد فوبیا و احتمالاً حتی اختلالات اضطرابی می شود.
اکسی توسین فقط همدلی و احساسات مثبت را برای یک “گروه” یا یک گروه آشنا از مردم ترویج می کند. به طور تجربی نشان داده شده است که وقتی افراد غریبه به یک گروه معرفی می شوند، اکسی توسین اثر تقریباً معکوس دارد و می تواند تعصب، نفرت و در موارد شدیدتر خشونت را ترویج کند.
در آزمایشاتی که در آمستردام انجام شد، به نیمی از گروه آزمایش اسپری حاوی اکسی توسین و به نیمی دیگر دارونما داده شد. در آزمایش‌های متعددی که پس از آن انجام شد، شرکت‌کنندگانی که اکسی‌توسین دریافت کردند، احتمال بیشتری داشت که غریبه‌ها را با کلمات منفی مرتبط کنند. علاوه بر این، نسبت بیشتری از آنها نشان دادند که ترجیح می دهند یکی از اعضای گروه خود را به جای یک غریبه نجات دهند.
بهترین تئوری برای توضیح اینکه چرا اکسی توسین باعث این تعصب می شود، محافظت از گروه ها در برابر ناشناخته ها است. از نظر تکاملی، تعصب به عنوان یک میانبر برای محافظت در برابر تهدیدات با ارزیابی یک سناریوی مرتبط با یک نهاد خارجی به عنوان خطرناک عمل می کند. با این حال، در عصر مدرن امروزی، تمایل اکسی توسین به ایجاد تعصب بیشتر از آنکه مفید باشد، مضر است.
اکسی توسین و سیستم پاداش
اکسی توسین و دوپامین، ماده شیمیایی پاداش، با هم کار می کنند تا بر رفتار اجتماعی و پیوند تأثیر بگذارند. این سیستم نقش کلیدی در پاداش دادن به احساسات دارد، یعنی اینکه چگونه ارزش‌های مثبت یا منفی را نسبت می‌دهیم و ما را برای یادگیری رفتارهای خاص تقویت می‌کند. آزادسازی اکسی توسین به تنهایی باعث لذت نمی شود، اما با این حال، نقش واسطه ای را در پاداش دادن به رفتارهای اجتماعی طبیعی ایفا می کند.

انتشار اکسی توسین بسته به ناحیه آسیب دیده مغز منجر به ترشح یا مهار دوپامین می شود. در بخش‌های پاداش، دوپامین تحریک می‌شود و بین احساس لذت و فعالیت‌هایی که اکسی‌توسین را تحریک می‌کنند (مانند تعامل اجتماعی) ارتباط ایجاد می‌شود که منجر به افزایش دلبستگی می‌شود. ترشح اکسی توسین در نواحی حرکتی، دوپامین را مهار می کند، که به کاهش فعالیت های حرکتی بی ربط اجتماعی کمک می کند.

هم افزایی بین اکسی توسین و دوپامین به توضیح اینکه چرا هنگام دیدن عزیزان یا گذراندن وقت با دوستان قدیمی احساس هیجان می کنیم کمک می کند. هنگامی که اکسی توسین خواص مفید دوپامین را تحریک می کند، احساسات سرخوشی ایجاد می شود. این توضیح می دهد که چرا روابط طولانی مدت رضایت بخش هستند. ترشح منظم اکسی توسین باعث آزادسازی پایدار دوپامین می شود و انگیزه برای حفظ رابطه را افزایش می دهد.
نتیجه
اکسی توسین نقش مهمی در تاب آوری و تعاملات اجتماعی روزانه ما دارد. غرایز مادری را تقویت می کند، به ما می گوید چه کسی بیشترین شادی را برای ما به ارمغان می آورد، به ما کمک می کند دوست پیدا کنیم و با رشد همدلی و همچنین نفرت و تعصب همراه است. از دوستی‌ها گرفته تا دستگاه تناسلی ما تا عشق به خود، اکسی توسین یک ماده شیمیایی بسیار تأثیرگذارتر از نام ساده آن است: هورمون عشق یا نوازش.