واریز یارانه بنزین به کد ملی؟

کارشناسان بسیاری اعلام کرده اند که این طرح می تواند از قاچاق سوخت و هدر رفت بنزین جلوگیری کند.

با اعطای یارانه بنزین به نفر نه تنها عدالت در توزیع ثروت و همچنین الگوی مبتنی بر افزایش جمعیت حکمفرما خواهد شد، بلکه الگوهای مصرف انرژی را در جامعه نیز بهینه می کند. با اعطای سهمیه بنزین به افراد به جای خودروها، خانوارها تشویق می شوند تا الگوهای مصرف انرژی خود را بهینه کنند که منجر به راندمان بیشتر، کاهش هدررفت و مقابله با قاچاق خواهد شد.

اعطای یارانه‌های قابل توجه بنزین به مصرف کنندگان ذیل مدل سهمیه بندی مرتبط با خودرو، به ویژه آن‌هایی که دارای چندین خودرو هستند، مدت هاست که موضوعی بحث برانگیز بوده و نابرابری درآمدی را تشدید کرده و مالی دولت را تحت فشار قرار داده است. در همین رابطه پیرامون بازطراحی یارانه بنزین بر اساس مدل اعطای سهمیه به نفر به جای خودرو با سهیل محمودیان کارشناس انرژی به گفتگو پرداختیم که در ادامه نظرات ایشان را خواهیم خواند.

سهیل محمودیان کارشناس انرژی با اشاره به اعطای یارانه بنزین ۱۰۰ میلیون تومانی به هر خودرو اظهار کرد: رویه ریشه‌دار ارائه یارانه بنزین به خودرو منجر شده است که عمدتاً خانوار‌های ثروتمند با خودرو‌های متعدد بیشترین نفع را از یارانه بنزین ببرند که با احتساب واردات بنزین در سال جاری معادل ۵ میلیارد دلار، هر ساله بیش از ۱۰۰ میلیون تومان یارانه بنزین دولت به خانوار‌های دارای خودرو اعطا می‌کند و این موضوع نه تنها پویایی بازار را مخدوش می‌کند، بلکه نابرابری درآمد و تخصیص نادرست منابع و یارانه‌های پنهان انرژی را نیز تداوم می‌بخشد. ماهیت ضد بهینه‌سازی مصرف بنزین در این نوع از اعطای یارانه نه تنها رشد تصاعدی مصرف را به دنبال داشته است بلکه به موجب آن ثروتمندان به طور نامتناسبی به از یارانه بنزین بیشتری نسبت به افراد کم درآمد و بدون خودرو منتفع می‌شوند که همین بی عدالتی در تخصیص یارانه که برای کمک به دهک‌های پایین جامعه است؛ بر نیاز فوری به اصلاح و همسویی مجدد سیاست‌های یارانه انرژی به سمت چارچوبی عادلانه‌تر و کارآمدتر تاکید می‌کند که این رویکرد همان اعطای یارانه بنزین به نفر به جای خودرو است.

این کارشناس انرژی با اشاره به اصلاح یارانه‌های انرژی پنهان در بخش بنزینی با رویکردی عادلانه و هدفمند مبتنی بر اعطای یارانه بنزین به نفر به جای خودرو اظهار کرد: یک پیشنهاد مهم برای رفع کاستی‌های طرح‌های یارانه انرژی پنهان در بخش بنزین، معرفی یک سیستم سهمیه بندی بنزین بر اساس فرد به جای مالکیت خودرو است. با تغییر تمرکز از یارانه‌های خودرو محور به تخصیص شخص محور، هدف تضمین توزیع عادلانه یارانه‌های انرژی پنهان است و به همه افراد این امکان را می‌دهد تا بدون توجه به مالکیت خودرو از حمایت انرژی بهره‌مند شوند و همچنین خانواری که مصرف یا خودروی بیشتری دارند که منجر به مصرف بیشتر خواهد شد، باید هزینه واقعی پرمصرف بودن خود در زمینه استفاده از بنزین را بپردازند.

وی ادامه داد: با اعطای یارانه بنزین به نفر نه تنها عدالت در توزیع ثروت و همچنین الگوی مبتنی بر افزایش جمعیت حکمفرما خواهد شد، بلکه الگو‌های مصرف انرژی را در جامعه نیز بهینه می‌کند. این توزیع مجدد یارانه‌های انرژی بر اساس اعطای سهمیه بنزین به فرد با اصول برابری، کارایی و بهینه مصرف کردن همراستا خواهد بود و سیستم مصرف انرژی فراگیرتر و متعادل‌تر را تقویت می‌کند.

محمودیان با اشاره به مزایای کلیدی یارانه بنزین شخص محور در جمع‌بندی صحبت‌های خود گفت: گذار به سوی یارانه‌های بنزین با محوریت شخص، مجموعه‌ای از مزایای را به همراه دارد که فراتر از صرفه جویی اقتصادی صرف می‌شود و مزایای اجتماعی، زیست محیطی و توسعه‌ای گسترده تری را در بر می‌گیرد. با اعطای سهمیه بنزین به افراد به جای خودروها، خانوار‌ها تشویق می‌شوند تا الگو‌های مصرف انرژی خود را بهینه کنند که منجر به راندمان بیشتر، کاهش هدررفت و مقابله با قاچاق نیز خواهد شد.