نبرد سرنوشت‌ساز سلجوقی‌ها و رومی‌ها

26 اوت 1071 نبرد ملازگرد میان آلپ ارسلان سلجوقی و رمانوس چهارم امپراتور روم شرقی روی داد و آلپ ارسلان برنده این نبرد بود. نبرد در ملازگرد (ملازگرت) واقع در شمال دریاچه وان (آناتولی شرقی) روی داد. آلپ ارسلان نوه‌زاده سلجوق که بر سرزمینی از کوه‌های هندوکش تا فرات حکومت داشت، از طریق آناتولی شرقی و جنوبی رهسپار تصرف سوریه بود که با نیروهای نظامی روم شرقی رو‌به‌رو شد و دو بار از آنان شکست خورد. بار سوم امپراتور رومانوس چهارم شخصا به جنگ او آمده بود. شمار افراد رومانوس به مراتب از سلجوقیان بیشتر بود. در این نبرد، رومانوس به اسارت درآمد، اما الپ ارسلان او را پس از دریافت امتیاز رها ساخت. نتیجه این نبرد افزوده شدن 80 هزار کیلومتر مربع بر متصرفات آلپ ارسلان بود. مورخان شکست بیزانس در نبرد ملازگرد را آغاز پایان امپراتوری روم شرقی دانسته‌اند.