خوارزمی از دو محقق بخش کشاورزی تقدیر کرد

طرح اصلاح ملکه‌های زنبور عسل ایرانی و معرفی ارقام جدید و برتر گل داودی خوشه‌ای باغچه و شاخه‌بریده در جشنواره خوارزمی موفق به کسب رتبه دوم و سوم جشنواره خوارزمی شدند.

به گزارش ایانا سی‌ویکمین جشنواره خوارزمی با معرفی 15 طرح برگزیده به کار خود پایان داد. طرح‌هایی در 17 گروه و پنج محور طرح‌های بنیادی، پژوهش‌های کاربردی، طرح‌های توسعه‌ای، ابتکار و نوآوری ... در این جشنواره شرکت کردند. از مجموع طرح‌های برگزیده این جشنواره دوطرح در گروه تخصصی کشاورزی و منابع طبیعی موفق به کسب رتبه‌های دوم و سوم پژوهش‌های کاربردی شدند.

طرح افزایش سه برابری تولید عسل

غلامحسین طهماسبی محقق بخش کشاورزی با ارائه طرح بومی‌سازی و بهبود عملکرد رفتار کلونی‌های زنبور عسل با استفاده از ملکه‌های اصلاح‌شده ایرانی موفق به کسب رتبه دوم پژوهش‌های کاربردی گروه تخصصی کشاورزی و منابع طبیعی شد.

وی در زمینه این طرح گفت: ‌با توجه به وابستگی زنبور عسل به محیط اطراف خود و نیز خصوصیات رفتاری و بیولوژی زنبور عسل در مناطقی که این حشره بومی بوده و از میلیون‌ها سال پیش در آنجا زندگی کرده مناسب‌ترین راهکار اصلاح نژادی استفاده از توده یا نژاد بومی همان منطقه و تلاش برای بهبود خصوصیات تولیدی و رفتاری آن توده است.‌

طهماسبی افزود: ‌با توجه به اینکه زنبورعسل ایرانی میلیون‌ها سال قبل از انسان در این منطقه می‌زیسته اصلاح نژاد زنبور عسل ایرانی به‌عنوان راهکار اصلی برای صنعت زنبورداری انتخاب شد.‌

به گفته این پژوهشگر، ابتدا طی مطالعه‌ای در اوایل دهه 1370 با استفاده از خصوصیات مرفومتریک و پروتئین‌های بدن پایداری و بقای این نژاد در ایران و وجود سه جمعیت متمایز آن به اثبات رسید. سپس در طرح اصلاح نژاد زنبور عسل ایرانی برای بهبود صفات عملکردی و رفتاری این نژاد تلاش شد.

وی با اشاره به نتایج این طرح تحقیقاتی می‌افزاید: ‌با توجه به نتایج حاصل از این طرح طی 14 نسل مقایسه میانگین سه نسل اول و سه نسل اخر طرح نشان داد که تعداد شاخون کلنی‌ها از 1.59 به 0.08 و تعداد نیش کلنی‌ها از 13.96 به 1.057 کاهش یافته است به عبارت دیگر این دو صفت طی 14 نسل بیش از 10 برابر بهبود یافته‌اند.‌

طهماسبی نتایج طرح خود را این‌گونه تشریح کرد: ‌همین مقایسه نشان‌دهنده این است که صفت تولید عسل نیز افزایشی در حد سه برابر داشته است. روند ژنتیکی و فنوتیپی صفات بچه‌دهی، رفتار دفاعی و تولید عسل در نسل‌های یادشده نشان‌دهنده جهت‌گیری صحیح و بهبود صفات مورد نظر در سال‌های انجام طرح است، علاوه بر روند ژنتیکی و فنوتیپی مطلوب صفات تولید عسل رفتار دفاعی و رفتار بچه‌دهی در کلنی‌های طرح ملکه حاصل از این کلنی‌ها در نسل‌های متفاوت در زنبورستان‌های بخش خصوصی با ملکه شاهد و در کلنی‌های یکسان و مدیریت مشابه مورد مقایسه قرار گرفت تا نتایج حاصل نشان‌دهنده برتری ملکه‌های طرح در بیشتر صفات تحت بررسی بود.‌

دستیابی به 800 نوع گل داودی جدید

محمدرضا شفیعی، دیگر محقق بخش کشاروزی سی‌ویکمین جشنواره خوارزمی بود که با ارائه طرح معرفی ارقام جدید و برتر گل داودی خوشه‌ای باغچه و شاخه‌بریده حائز رتبه سوم پژوهش‌های کاربردی گروه تخصصی کشاورزی و منابع طبیعی این جشنواره شد. وی درباره این طرح می‌گوید: ‌جنس داودی با 160 گونه از لحاظ تنوع بالای شکل و رنگ به‌عنوان یکی از مهم‌ترین گل‌های شاخه‌بریده و گلدانی درسطح جهان است. گل داودی در دهه 70 میلادی در صدر تولید گل جهان قرار داشت و در دهه 90 این گل پس از رز در مقام دوم تولید جهانی قرار گرفت.‌

وی با بیان اینکه کشور ما چنانچه دو مانع تولید سراسری و ارائه ارقام جدید را بر طرف کند، شرایط بسیار مساعدی برای تولید و صادرات داودی دارد، می‌افزاید: بر این اساس و با هدف معرفی ارقام جدید داودی برای توسعه صادرات گل کشور طرح تحقیقاتی دورگ‌‌گیری بین 10 کلون داودی به‌منظور ایجاد تنوع در توده‌های داودی اجرا شد.

دکتر شفیعی می‌افزاید: هرساله پس از انتخاب والدین، انجام عملیات اخته کردن، ایزوله کردن، دورگ‌گیری و کشت بذرهیبرید حاصل در گلخانه و سپس در سال بعد انتقال نشانه‌های حاصل از بذر به زمین، ارزیابی بر اساس 22 صفت تأکید شده در دستورالعمل بین‌المللی upov برای آزمون‌های تمایز یکنواختی و پایداری گل داودی انجام می‌شود.

خبرنگار: محمد طلایی