نگاهی بر رمان تقسیم به قلم نویسنده ایتالیایی پیرو کیارا ، تقسیم صورت فرهنگ

پیرو کیارا (۱۹۸۶-۱۹۱۳) نویسنده ی ایتالیایی است که مشهورترین اثرش رمان تقسیم است. تقسیم تنها اثر وی است که به فارسی برگردانده شده است. بشقاب می‌گرید، تقسیم، اتاق اسقف، تخم‌ مرغ مسموم، زنده با میلیا واکا آثار دیگر پیرو کیارا هستند. رمان تقسیم به نظر اکثر منتقدان آثار کیارا جز پرفروش‌ ترین رمان‌های معاصر ایتالیا به حساب می آید.

کیارا در دوره ی فاشیسم ایتالیا به سوئیس فرار کرد و پس از جنگ بازگشت و پس از آن که دوباره به وطن خود رسید پژوهش های ادبی، شعر و همچنین داستان نویسی را به شکل حرفه ای آغاز نمود. می توان گفت پیرو کیارا بیشتر از آن که پژوهشگر ادبی و غیره باشد، یک قصه گوی حرفه ای است. او با زبانی بی تکلف و روان در رمان تقسیم قصه ای را از دل شهری در ایتالیا روایت می کند. این قصه، داستان زندگی سه خواهر تقریبا میانسال است که در خانه ی پدری خود، پس از مرگ والدین شان زندگی می کنند.

رمان تقسیم ساختاری شبیه به یک فیلم نامه دارد چرا که این داستان از ۲۷ قسمت تشکیل شده است. تقسیم قصه ای است که زشتی ها را بسیار عریان و برهنه به شکلی زننده روبروی مخاطب قرار می دهد و جامعه ای آسیب دیده را با روایت کردن قصه ای مربوط به سه نفر و وضوح به تصویر در می آورد.

شاید ابتذال روشن ترین کلمه ای باشد که مخاطب تقسیم در این رمان به آن پی می برد. اما این ابتذال به گونه ای روایت می شود که خواننده ی رمان به راحتی با آن ارتباط برقرار کرده و ما به ازاهای آن را در جامعه و حتی زندگی خود به یاد می آورد. جالب ترین نکته در تقسیم شاید این باشد که نویسنده به هیچ عنوان در آن سعی نکرده تا مخاطب را به طور مستقیم با مفاهیم عمیق روبرو کند بلکه بر عکس، مخاطب احتمالا چنان غرق دنیای سطحی داستان و شخصیت ها می شود که قضاوت هایش نیز مبنی بر همان دنیا و سطح داستان است. به عبارتی قصه ی این رمان شاید به هیچ عنوان با ساختار اخلاقی و حتی گاهی انسانی ذهن مخاطب جور نباشد اما مخاطب با آن همراه می شود و حتی همذات پنداری نیز می کند.

سه شخصیت (سه خواهر) تقریبا به یک اندازه در داستان نقش دارند یعنی به نوعی هر سه شخصیت اصلی رمان هستند. این سه خواهر به نوعی به دلیل ظاهر نا زیبای خود دارای رفتاری عجیب و خاص هستند که این رفتار شاید بازتاب نگاه جامعه است به زنی که زیبا نیست. همواره این مسئله در ادبیات مطرح شده است. شاید به نظر بیاید که در کشورهای غربی کمتر به ظاهر انسان ها و به ویژه زنان تا این اندازه اهمیت داده می شود اما با برسی تنها ادبیات ملل گوناگون می توان به این نکته پی برد که زیبایی زن یک مسئله ی مهم در تمام اعصار و در تمام فرهنگ ها بوده است که البته باعث آسیب های غیرقابل جبرانی نیز شده است.

در تقسیم نیز این مسئله به خوبی نشان داده می شود که نگاه جامعه به زنی که زیبا نیست به چه شکل است و تفاوت مرد نازیبا و زن نازیبا در جوامع دارای چه فاصله ای است. زنان نازیبا در دوره های پیشین و شاید هنوز در نظر افکار سنتی، جایگاه مناسبی ندارند هر چند که با این نگاه می توان به این نتیجه رسید که با این نوع نگاه در واقع زنان زیبا هم دارای جایگاه مناسب و شان اجتماعی نیستند چرا که تنها با ظاهرشان و اینکه تا چه اندازه برای مردان جذاب هستند قضاوت می شوند.

در تقسیم اوج این دیدگاه و نگاه به وسیله ی کلمات به تصویر کشیده می شوند. سه خواهر خود را به دلیل اینکه زیبا نیستند حتی لایق زندگی معمول و رابطه ی عاطفی عادی نمی دانند. آن ها به طور ناخودآگاه به تقسیم عشق و رابطه ی خود تن در می دهند که این مسئله چه از جانب خواهران داستان و چه از جانب مرد داستان حیرت برانگیز و قابل تامل است.

تقسیم در ایران توسط نشر مرکز با ترجمه ی مهدی سحابی منتشر شده است.پیرو کیارا ۱۹۸۶-۱۹۱۳