به بهانهی بزرگداشتی برای 84 سالگی جمشید مشایخی
جمشید مشایخی با ناصرالدین شاه قاجار در «سلطان صاحبقران»، رضا خوشنویس در «هزار دستان»، پهلوان خلیل در «پهلوانان نمیمیرند»، عبدالله بن مسعود در سریال «امام علی»، خان دایی فیلم «قیصر»، «شازده احتجاب»، حبیبآقا در «سوتهدلان»، «کمال الملک» و... 84 ساله میشود.
در این مراسم طبق اعلام دستاندرکاران خانه هنرمندان ایران؛ مسعود کیمیایی و بهمن فرمان آرا درباره این هنرمند پیشکسوت سخن خواهند گفت.
همچنین در این مراسم فیلم «بنبست وثوق» به نویسندگی و کارگردانی حمید کاویانی که جمشید مشایخی نیز در آن ایفای نقش کرده است، اکران خواهد شد.
جمشید مشایخی از بازیگران پیشکسوت و چهرههای ماندگار سینما، تئاتر و تلویزیون در ششم آذرماه ۱۳۱۳ در تهران متولد شد.
او دارای نشان درجه یک فرهنگ و هنر است و فعالیت هنری خود را پیش از انقلاب اسلامی، در سال ۱۳۳۶ با بازی در نمایش «وظیفه پزشک» آغاز کرد، با فیلم کوتاه «جلد مار» در سال ۴۲ مقابل دوربین رفت و دو سال بعد با فیلم «خشت و آینه» وارد سینما شد.
این بازیگر پیشکسوت تاکنون در بیش از ۹۰ فیلم سینمایی و ۵۰ سریال بازی کرده که با نگاهی به تمام این فیلمها آثاری دیده میشود که سازنده آنها یا از کارگردان اولیها بودهاند یا در زمانی که مشایخی در آثارشان بازی کرده از افراد شناخته شدهای در سینما نبودهاند. او در همین مورد، علت پذیرفتن بعضی نقشها را کمک به کارگردان آن فیلم دانسته است، حتی اگر به کارنامه بازیگریاش لطمه وارد شود.
مشایخی در دوران فعالیت هنریاش دو سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را در جشنواره فیلم فجر به ترتیب برای فیلمهای «کمال الملک» و «گلهای داوودی» دریافت کرده است.
همچنین جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را برای ایفای نقش در فیلم «بانوی من» در هفتمین دوره جشن خانهسینما گرفته و نامزد دریافت تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد در سومین دوره جشن خانه سینما شد و جایزه بهترین بازیگر مرد را برای بازی در فیلم «پدربزرگ» از جشنواره بینالمللی پیونگ یانگ به دست آورده است.
این هنرمند تا به امروز ایفاگر نقشهای متفاوت و ماندگاری در ژانرهای و سبکهای مختلفی در سینما و تلویزیون بوده و با کارگردانان برجستهای در طول تاریخ سینما همکاری کرده است. از جمله آثاری که او در آنها ایفای نقش کرده است، میتوان به بازی در فیلمهای «گاو»، «قیصر»، «شازده احتجاب»، «سوتهدلان»، «خانه عنکبوت»، «کمالالملک»، «گلهای داودی»، «آوار»، «پدربزرگ»، «طلسم»، «سرب»، «روز واقعه»، «خانه روی آب»، «یک بوس کوچولو»، «جرم» و «سیزده۵۹» و مجموعههای «هزاردستان»، «داستانهای مولوی»، «سلطان صاحبقران»، «امام علی(ع)»، «پهلوانان نمیمیرند» و «ستایش» اشاره کرد.
مشایخی در حوزه تئاتر هم فعالیتهای موثری داشته و برای اولین بار در سال ۱۳۳۹ در تله تئاتر «بعد از سی سال» به کارگردانی علی نصیریان بازی کرد و در فاصله این سالها تا ۱۳۵۲ در حدود ۱۰ تله تئاتر حضور داشت و با هنرمندانی چون علی نصیریان، عباس جوانمرد و رکن الدین خسروی همکاری کرد.
در سال ۱۳۸۵ مستندی هم برای این هنرمند تولید شد که کارگردانی آن را الهام قرهخانی و امیر مهرتاش مهدوی انجام دادند. این مستند با حضور شصت و پنج هنرمند و با گویندگی پرویز پرستویی تولید شد.
در سال ۹۴ در گزارشی که با عنوان دیدار با بزرگان تکرار نشدنی سینما در ایسنا منتشر شد، دیداری با حضور پرویز پرستویی با جمشید مشایخی صورت گرفت. در همان سال او علی رغم بیماری که داشت اعلام کرد که دو روز در خانه افتاده بودم اما الان با آمدن شما بسیار بهتر شدم.
اوایل مردادماه امسال هم بعد از چندین هفته بستری بودن در بیمارستان و انجام عمل جراحی سنگینی گفت: من چند ماهی است که دچار انواع و اقسام بیماریها شدهام و حدود ۸ ماه است که به بیمارستان رفت و آمد دارم. من به پزشکانم و همچنین مهرتاش مهدوی که به موقع مرا به بیمارستان رساند، بدهکارم زیرا که زحمت بسیاری برای من کشیدهاند. آخرین عمل جراحی که بر روی من انجام شد، بسیار سنگین و سخت بود و درد زیادی کشیدم اما میتوانم بگویم لطف و محبت مردم و همچنین دعای آنها و آمدنشان به اینجا برای عیادت من باعث شد که بر روال بهبود حال من اثر مثبت داشته باشد. تشکر میکنم از همه هنرمندان و هموطنان عزیزم که به من لطف دارند و از خداوند خواستهاند که سلامت را به من بازگرداند. من نیز از خداوند میخواهم که به آنها سلامتی عنایت کند."
سپس از دغدغههایش درباره مشکلات هنرمندان، مخصوصا پیشکسوتان عرصه سینما و تئاتر سخن گفته بود: تعداد زیادی از هنرمندان ما که واقعا در عرصه هنر وجودشان شناخته شده است، بیکارند دلیل آن هم این است که همهجا باند بازی شده است. متاسفانه شرایطی هم ایجاد شده است که انتقادی که سازنده باشد هم نمیتوانیم داشته باشیم. بگذارید از من دلخور شوند، من هنر را رها میکنم و میروم اما واقعا خیلی از بچهها الان بیکار هستند. زیبایی ظاهری نمیتواند تنها دلیل موفقیت باشد و الان زمانی است که باید جوانانی که کار بلد هستند دور هم جمع شوند و با هم همکاری کنند تا بتوانند این ممکلت و هنرش را به جهانیان نشان دهند. فقط باید حواسمان باشد که مشکلات را به گردن جوانان یا پیشکسوتان نیندازیم زیرا که همه ممکن است دچار خطا و اشتباه شوند. من وظیفه دارم این حرفها را بزنم تا شاید کسانی پیدا شوند که این حرفها را بشنوند و ترتیب اثر دهند.
متاسفانه این هنرمند در حدود یک سال اخیر به دلایل متعددی بارها در بیمارستان بستری شده و تحت عمل جراحی قرار گرفته است اما اکنون به گفته سام مشایخی پسر این هنرمند حالش خوب است و در خانه خودشان و در کنار خانوادهاش دوران نقاهت را پست سر میگذارد.