زلزله شدید تهران می‌تواند آتشفشان دماوند را فعال کند

مدتی است شایعه‌هایی درباره احتمال فعال شدن آتشفشان دماوند مطرح می‌شود. حالا کارشناسان می‌گویند وقوع یک زلزله شدید در تهران می‌تواند آتشفشان قله دماوند را دوباره فعال کند.

حوادث طبیعت از سه راس مثلث شامل آتشفشان، سونامی و زلزله تشکیل می‌شوند، اما آتشفشان‌ها و سونامی‌ها به یکباره ایجاد نمی‌شوند و زلزله به تنهایی می‌تواند آتشفشان و سونامی را به وجود بیاورد. به طور کلی زمانی که فشار مذاب زیر پوسته زمین کاهش پیدا کند، این پوسته استقامت خود را از دست داده و به سمت داخل فرو می‌ریزد که به این فرایند زلزله می‌گویند. از سویی اگر فشار مذاب زمین افزایش پیدا کند با پدیده آتشفشان مواجه خواهیم بود که مواد مذاب را به سمت بیرون پرتاب می‌کند.

گروهی از کارشناسان نیز بر این باورند هرچه از عمر کره زمین می‌گذرد، حجم آن کاهش پیدا می‌کند و به همین دلیل فشار مواد مذاب هیچ‌وقت اضافه نمی‌شود و آتشفشان‌ها به خودی خود فوران نمی‌کنند. در واقع فقط زلزله شدید می‌تواند باعث فوران آتشفشان شود. در این زمان پوسته زمین به داخل فرو می‌ریزد و باعث افزایش فشار مذاب و در نتیجه فوران آتشفشان می‌شود. کارشناسان متعقدند که احتمال وقوع زلزله‌های شدید در مناطق کوهستانی به دلیل سنگین‌تر بودن پوسته جامد این مناطق بیشتر است.

فوران آتشفشان دماوند با زلزله شدید در تهران

بیشتر زلزله‌ها معمولا در مناطق کوهستانی رخ می‌دهند. از این رو در مناطق کوهستانی کو‌ه‌های کله قندی آتشفشانی در میان رشته کوه‌ها مشاهده می‌شوند. دلیلش هم این است که زلزله فشار مواد مذاب زیر پوسته زمین را افزیش می‌دهد و در نتیجه شاهد فوران آتشفشان خواهیم بود که چنین فوران‌هایی کوه‌های کله قندی را به وجود می‌آورند. در رشته کوه‌های البرز نیز کوه کله قندی دماوند وجود دارد. با مراجعه به تاریخ زمین‌شناسی این منطقه متوجه می‌شویم که در سال‌های قبل کوه‌های سنگین رشته‌ کوه البرز با شکستن پوسته زمین باعث وقوع زلزله شدید شدند که آثار شکستگی‌ها یا گسل‌های این منطقه هنوز وجود دارد. پس از زلزله‌های شدید، مواد مذاب به بیرون فوران کرده و کوه دماوند را به وجود آوردند.

در حال حاضر بسیاری از کارشناسان به صورت غیرعلمی حدس می‌زنند که آتشفشان دماوند دوباره فعال شده است. به دلیل وقوع زلزله‌های متعدد در این منطقه حدس و گمان‌های فعال شدن آتشفشان دماوند قوت می‌گیرد، اما باید بگوییم آتشفشان دماوند زمانی فوران می‌کند که یک زلزله شدید در تهران رخ دهد. البته نباید انتظار داشته باشیم که از همان دهانه یا دودکش کوه دماوند مواد مذاب به بیرون پرتاب شود، چرا که ممکن است از شکاف‌های جدید پوسته زمین مواد مذاب فوران کند.