تغییر تعطیلات آخر هفته ایران از «پنجشنبه و جمعه» به «جمعه و شنبه»

شفقنا- مدتی است موضوع تغییر در تعطیلات آخر هفته از پنجشنبه و جمعه به جمعه و شنبه مطرح است آیا تغییر تعطیلات آخر هفته از پنجشنبه و جمعه به جمعه و شنبه و تغییر تعطیلی شنبه به ‌جای پنجشنبه می‌تواند طرح موفقی باشد؟ در خصوص تغییر تعطیلات آخر هفته نظرات موافق و مخالفی وجود دارد که هر کدام دلایل و استدلال خاصی برای مطرح دارند در ادامه مطلب با ما همراه باشید
ابوالفضل ابوترابی، عضو کمیسیون شورا‌ها و امور داخلی مجلس شورای اسلامی طی مصاحبه‌ای اختصاصی با راه روز در رابطه با چالش‌های تعطیلات رسمی گفت: در ایران ترتیب و برنامه مشخصی برای تعطیلات وجود ندارد و نیمی از ادارات دولتی و سازمان‌ها در روز‌های پنجشنبه تعطیل هستند در حالی که نیمی از جمعیت کشور در این روز تعطیل نیستند بنابراین هیچ آمار مشخصی نمی‌توان از روز‌های تعطیل سال ارائه کرد.
وی افزود: تعطیلات نابرابر در کشور یکی از عواملی است که موجب شده مسئولین با ملاک قرار دادن تعطیلات رسمی ادارات دولتی مبنا را بر زیاد بودن تعطیلات رسمی در کشور قرار دهند و از آن به عنوان چالشی جدی یاد کنند.
وی ادامه داد: در کنفرانس اسلامی سال ۲۰۰۸ مقرر شد که تعطیلات رسمی کشور‌های مسلمان در روز‌های جمعه و شنبه باشد و اکثریت کشور‌ها این طرح را اجرایی کرده اند در حالی که در ایران روز‌های پنجشنبه و جمعه تعطیل است و امیدواریم مسئولین به این مسئله توجه داشته باشند و برای همگام شدن ایران با اقتصاد بین الملل روز‌های شنبه را به جای پنجشنبه تعطیل کنند.

چرا باید روزهای تعطیلات هفتگی را تغییر داد؟
آنچه کمیت و کیفیت تعطیلات رسمی و غیررسمی در کشور را مهم می‌کند، تاثیرگذاری آن روی ابعاد مختلف زندگی افراد است، که مهم‌ترین آن ابعاد اقتصادی، اجتماعی و گردشگری است.
هفته‌نامه «تجارت‌فردا» با اشاره به برخی پیشنهادها برای تغییر الگوی تعطیلات هفتگی در ایران، آورده است که تعطیلات منظم و هدفمند در رونق اقتصادی و افزایش کیفیت رفاه اجتماعی و خانوادگی و توسعه صنعت گردشگری در جامعه نقش بسزایی را ایفا می‌کند، تا جایی که دولت‌ها بر آن هستند با برنامه‌ریزی دقیق، میزان موثر ساعت کاری و زمان بهره‌وری مبتنی بر ارزش‌های فردی و اجتماعی را به بهترین حد خود برسانند و میزان تعطیلات را به مقداری قابل قبول و منطقی تعیین کنند

در سایر کشورهای جهان وضعیت چگونه است؟
علیرضا خائف، عضو کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی تهران با این مقدمه در تجارت‌فردا نوشته است:
قبل از هر موضوعی باید مسائلی از جمله قوانین ملی ساعت کاری در ایران و مقایسه آن با دیگر کشورها مورد بررسی قرار گیرد. ساعات کار اجرایی در ایران ۴۴ ساعت در هفته تعیین شده است؛ جالب توجه است که نروژ با ۳۳ ساعت کار در هفته کمترین میزان کار اجباری و بروندی با ۵۰ ساعت کار در هفته بیشترین آن را دارد. کشورهایی چون آلمان، آمریکا، چین و برزیل ۴۰ ساعت کار در هفته در نظر گرفته‌اند و کشورهایی مثل گینه استوایی، عراق و قطر ۴۸ ساعت کار اجباری در هفته دارند. آنچه از این اختلاف ساعت کاری استنباط می‌شود این است که در فرآیند اجرایی کشورهای توسعه‌یافته و صنعتی، کیفیت کار نقش مهم‌تری از میزان ساعت کاری دارد و افزایش راندمان کاری لزوماً در نتیجه افزایش ساعت کاری به دست نمی‌آید.
در بیشتر کشورهای دنیا روزهای شنبه و یکشنبه به عنوان تعطیلات آخر هفته محسوب می‌شود و اکثر کشورهای اسلامی هم به جز بحرین و سودان و جیبوتی که پنجشنبه و جمعه را به عنوان پایان هفته انتخاب کرده‌اند، جمعه و شنبه را تعطیل کرده‌اند. در ایران روزهای پنجشنبه و جمعه روزهای تعطیلی سازمان‌ها و ادارات دولتی تهران هستند. این در حالی است که بانک‌ها و بعضی شرکت‌های خصوصی و همچنین شهرستان‌ها جمعه را تعطیل و پنجشنبه را به‌صورت نیمه‌وقت کار می‌کنند.
با این دیدگاه که روز پنجشنبه نیمه‌تعطیل و روز جمعه تعطیل محاسبه شود؛ با احتساب ۵۲ روز تعطیلی جمعه، ۲۶ روز تعطیلی پنجشنبه و ۲۵ روز تعطیلی رسمی مناسبتی، میزان کل تعطیلات ایران ۱۰۳ روز محاسبه می‌شود. آنچه از این محاسبه نتیجه می‌شود این است که ایران یکی از کمترین میزان تعطیلات در جهان را دارد و لازم است فرآیند ساماندهی و افزایش تعطیلات در دستور کار قرار گیرد.

مساله اصلی کجاست؟
اما موضوع اصلی که به نظر می‌رسد توجه به آن حائز اهمیت باشد، تقارن ابتدای هفته کاری کشور با تعطیلات پایان هفته اکثر کشورهای صنعتی و همچنین کشورهای همسایه است. تا آنجایی که این مساله سبب می‌شود ارتباط سازمان‌ها، ارگان‌ها و بنگاه‌های تجاری ایران با بنگاه‌های تجاری خارجی به سه تا چهار روز در هفته محدود شود. محدودیت ایجاد شده باعث وقفه در روند تبادلات تجاری می‌شود و از یک‌سو کارهایی از قبیل اخذ مجوزهای لازم و تهیه مدارک مورد نیاز را به تاخیر می‌اندازد و از سوی دیگر به‌رغم پتانسیل‌های فراوانی که در کشور وجود دارد و توجه خاصی هم که به جذب سرمایه، سرمایه‌گذاری و اساساً رونق فضای کسب و کار از سوی دولتمردان شده، اهمیت این موضوع دوچندان می‌شود. آنچه مشخص است ساماندهی تعطیلات در کاهش موانع تجارت و تسهیل ارتباط بین فعالان تجاری سهم بسزایی را ایفا می‌کند و افزایش تحرکات تجاری و صادرات و واردات و به تبع آن رونق اقتصادی را در پی خواهد داشت.
از دید اجتماعی نیز افزایش تعطیلات، خانواده‌ها را بیشتر در کنار هم قرار می‌دهد و این با هم بودن‌ها افزایش کیفیت روابط خانوادگی و تربیت فرزندان و همچنین شناسایی بهتر نیازهای یکدیگر را موجب می‌شود.
از منظر دیگر صنعت گردشگری یکی از منابع در دسترس و با پتانسیل‌های فراوان در جهان است. به طوری که در سال ۲۰۱۴ ارزش افزوده حاصل از صنعت گردشگری و مسافرت در جهان بالغ بر ۷٫۶ تریلیون دلار، معادل ۱۰ درصد تولید ناخالص جهان بوده و ۲۷۷ میلیون نفر از شاغلان در این صنعت مشغول به کار هستند.

نظرات موافق و مخالف و دلایل آن برای تغییر تعطیلات از پنجشنبه به شنبه
به گزارش «تابناک»، ارتباط با بازارهای جهانی و استفاده از ظرفیت‌های بیشتر این بازار، دلیل اصلی تلاش دولت برای تغییر تعطیلات آخر هفته در ایران است. هم اکنون بانک‌ها و مؤسسات ایرانی، روزهای پنجشنبه و جمعه تعطیل هستند و بیشتر بازارهای جهانی روزهای شنبه و یکشنبه و به این ترتیب برای انجام معاملات و داد و ستدها تقریبا چهار روز مفید هر هفته از دست می‌رود و همه اتفاقات باید در سه روز باقی مانده صورت بگیرد؛ اما با جابجایی یکی از دو روز تعطیلی از پنجشنبه به شنبه، حداقل یک روز کاری مفید دیگر برای ارتباط با بازهای جهانی ایجاد می‌شود. این طرح البته موافقان و مخالفانی هم دارد. بی‌شک تجار و بازرگانان و شرکت‌ها و مؤسساتی که با بازارهای جهانی در ارتباط هستند، از این طرح به شدت استقبال کرده و می‌کنند، ولی مخالفان این طرح هم برای خود استدلال‌های دارند.
برخی بر این باورند با تغییر تعطیلی از پنجشنبه به شنبه، هرچند روی کاغذ دو روز تعطیلی داریم، عملا سه روز تعطیلی در کشور وجود خواهد داشت و به این ترتیب، ضرر این کار از سودش بیشتر خواهد بود.
عده‌ای دیگر با استناد به آداب دینی، روز پنجشنبه را روز زیارت اهل قبور می‌دانند و همین مسأله را فضیلت تعطیلی پنجشنبه بر شنبه می‌دانند. عده‌ای دیگر هم مانند علی مطهری برای مخالفت خود با این طرح این استدال را مطرح می‌کنند که «شنبه روز تعطیلی یهودیان بوده و خوب نیست ما هم در این روز تعطیل باشیم».