نقد فیلم بمب، یک عاشقانه کاری از پیمان معادی؛ در ستایش عشق و زندگی زیر بمب

فیلم بمب، یک عاشقانه ، دومین ساخته‌ی پیمان معادی پس از برف روی کاج‌ها می‌باشد که به لحاظ مضمونی نیز مانند فیلم اولش به سردی رابطه زناشویی پرداخته است. این فیلم در کنار فیلم‌های تنگه ابوقریب به کارگردانی بهرام توکلی، سرو زیر آب اثر محمدعلی باشه آهنگر، ماهورا ساخته حمید زرگرنژاد، دیگر فیلم حاضر در سی و ششمین جشنواره فیلم فجر بود که به جنگ و حواشی آن می‌پرداخت و در زیر بمب باران‌ها به ستایش عشق و زندگی می‌پردازد. در ادامه با نقد فیلم بمب، یک عاشقانه با نت نوشت همراه باشید.

نقد فیلم بمب، یک عاشقانه

در ستایش عشق و زندگی در زیر بمب باران جنگ

برای نقد فیلم بمب، یک عاشقانه باید متذکر شویم که این اثر با روایت موازی دو داستان عاشقانه داستان خویش را آغاز می‌کند. عاشقانه‌ی تازه شکفته‌ی دو نوجوان که در هر بمباران در زیرزمین یکدیگر را ملاقات می‌کنند که در گذر از آن منجر به بیدار شدن عاشقانه‌ی خفته‌ی یک زوج جوان به بن بست رسیده، می‌شوند که در اوج بمباران‌ها به پناهگاه نمی‌روند و در واحد خویش می‌مانند.

بیشتر بخوانید: فیلم بمب، یک عاشقانه ساخته‌ی پیمان معادی

مخاطب خیلی دیر متوجه چرایی سردی رابطه‌ی میترا لیلا حاتمی و ایرج پیمان معادی می‌شود که دلیل آن برادر شهید ایرج می‌باشد و آن قدر هم این دلیل پخته و شکل گرفته نیست که بتوانیم این سردی را باور کنیم. چرا که نه رابطه‌ی این دو برادر و نه حتی رابطه‌ی میترا و برادر شوهرش توضیح داده می‌شود که ما این سه سال سردی را قبول کنیم.

در اصل مسئله‌ی بمب باران برای این دو زوج باعث سبز شدن و شکوفایی عشقشان می‌شود و از این منظر معادی دیدگاه متفاوت خویش را از جنگ به مخاطب ارائه می‌دهد. اما داستان فیلم بسیار دیرتر از آنچه که باید شروع می‌شود.

مخاطب خیلی دیر متوجه چرایی سردی رابطه‌ی میترا لیلا حاتمی و ایرج پیمان معادی می‌شود که دلیل آن برادر شهید ایرج می‌باشد و آن قدر هم این دلیل پخته و شکل گرفته نیست که بتوانیم این سردی را باور کنیم. چرا که نه رابطه‌ی این دو برادر و نه حتی رابطه‌ی میترا و برادر شوهرش توضیح داده می‌شود که ما این سه سال سردی را قبول کنیم.

صرف بیان خاطره‌ای از کودکی هر سه نفر نیز دلیل بر عمق بخشیدن به رابطه شان نمی‌شود. و این نکته نباید در نقد فیلم بمب، یک عاشقانه از قلم بیفتد!

فیلم اثر بسیار دلنشین تری می‌شد اگر کمی شاخ و برگ اضافه‌ی خویش را می‌زد و با پرداخت بیشتر روی این دو عاشقانه‌ی موازی که یکی عامل محرک دیگری می‌شود، به ریتم روان تر و سلیس تری می‌رسید و به شخصیت‌ها در گذر از یکدیگر بیشتر می‌پرداخت.

چرا که در طول مدت فیلم، ما اطلاع چندانی از شخصیت‌ها پیدا نمی‌کنیم و یا به بیانی دیگر فیلم از شخصیت پردازی‌های ناپخته‌اش رنج می‌برد و همین امر سبب ارتباط برقرار نکردن مخاطب با آدم‌های داستان می‌شود.

ما تنها لحظه‌های کش داری از زندگی این آدم‌ها را می‌بینیم و چیز بیشتری دستگیرمان نمی‌شود. بمب، یک عاشقانه در کنار ستایش عشق و زندگی، به نوستالژی‌های دهه شصت هم اشاراتی داشته که به فیلم، فضایی صمیمی بخشیده است.

گرچه در جاهایی کارگردانی دقیق پیمان معادی دیده می‌شود و نمونه‌هایی از آن را می‌توان به نمایش گرم شدن آرام آرام رابطه‌ی میترا و ایرج که نه صرفا با دیالوگ، بلکه با اکت‌های مشخصی از کاراکتر‌ها مثل کلاه کاسکت خریدن میترا برای آنکه در آوار شدن خانه چندان صدمه‌ای نبینند و یا انتظار ایرج از زنگ زدن میترا در مدرسه پس از بمباران و جویای احوالش و گل خریدن او اشاره کرد که زندگی واقعی زوج‌ها نزدیک تر شده است.

تیله بازی، ضبط کردن کاست موزیک از روی هم، شیر کاکائو شیشه‌ای و کیک، خانه ها، فضای مدرسه، دیوار نویسی‌ها و… مواردی از این اشارات هستند. اما همین فضای مدرسه، باعث دو پاره شدن اثر شده است. لحن طنازانه‌ی این سکانس ها، گرچه هم اجرای خوبی دارند و هم دید انتقادی پیمان معادی نسبت به سیستم آموزشی آن دوران را مطرح می‌کنند، اما هیچ تناسب و سنخیتی با دیگر سکانس‌های بیرون از مدرسه ندارند.

چرا که لحن بخش دیگر فیلم نه تنها آن چنان طنازانه نیست، بلکه خیلی هم خط کشی شده و دراماتیک است. همین امر باعث می‌شود که گویی ما با دو سبک فیلم مواجه هستیم.

گرچه در جاهایی کارگردانی دقیق پیمان معادی دیده می‌شود و نمونه‌هایی از آن را می‌توان به نمایش گرم شدن آرام آرام رابطه‌ی میترا و ایرج که نه صرفا با دیالوگ، بلکه با اکت‌های مشخصی از کاراکتر‌ها مثل کلاه کاسکت خریدن میترا برای آنکه در آوار شدن خانه چندان صدمه‌ای نبینند و یا انتظار ایرج از زنگ زدن میترا در مدرسه پس از بمباران و جویای احوالش و گل خریدن او اشاره کرد که زندگی واقعی زوج‌ها نزدیک تر شده است.

بیشتر بخوانید: فیلم کپی برابر اصل Certified Copy اثر عباس کیارستمی؛ به دنبال باد دویدن

پوستر فیلم بمب، یک عاشقانه کاری از پیمان معادی ؛ در ستایش عشق و زندگی زیر بمب

بیشتر بخوانید: معرفی فیلم سرو زیر آب به کارگردانی محمدعلی باشه آهنگر، قصه‌ی رفتن و برنگشتن

در نقد فیلم بمب، یک عاشقانه نباید فراموش کرد که اصولا یکی از مشکلات روابط زناشوی، حرف نزدن زوج‌ها با یکدیگر می‌باشد. مشکلاتشان را نمیگویند، رفتار محبت آمیزی از خود نشان نمی‌دهند و فیلم با پیام گفتگو و رفتار عاشقانه، به خود ارزش والایی می‌بخشد و راه حلی برای گذر از این بحران ارائه می‌دهد.

خواندن نامه‌ی عاشقانه پسر همسایه به دختر همسایه توسط ایرج نیز نمونه‌ای از همین ظرایف و پیام است. انسان پویا همیشه در حال یادگیری است و حال چه اشکالی دارد که زوج به بن بست رسیده‌ای عشق را از نوجوانان پرشور بیاموزند؟!

بمب، یک عاشقانه در میان تمام فیلم‌هایی که به جنگ و یا حواشی آن می‌پردازند، به دلیل طراحی صحنه و لباسش، یکی از شیک ترین و تمیزترین روایت‌های این ژانر سینمایی را داراست.

این نکته از چیدمان منزل تا سبک پوشش و لباس کاراکتر‌ها مشهود است که البته در مورد لباس تا حدی به فیلم ضربه زده است. چرا که در دهه شصت، زنی با شمایل و تیپ میترا با آن پوشش آزادانه‌اش به راحتی نمی‌توانست در خیابان‌ها قدم بزند.

بمب، یک عاشقانه در میان تمام فیلم‌هایی که به جنگ و یا حواشی آن می‌پردازند، به دلیل طراحی صحنه و لباسش، یکی از شیک ترین و تمیزترین روایت‌های این ژانر سینمایی را داراست.

بیشتر بخوانید: نقد فیلم رگ خواب اثر حمید نعمت الله “سیاهی سفیدی و اندوه طوفان”

لیلا حاتمی در این فیلم، به لحاظ ظاهر چندان تفاوتی با دیگر فیلم هایش نمی‌کند. انگار که او را با همان سبک پوشش فیلم‌های رگ خواب به کارگردانی حمید نعمت الله و در دنیای تو ساعت چند است اثر صفی یزدانیان در بمب، یک عاشقانه ساخته پیمان معادی گذاشته اند. گرچه ظاهر او به فیلم، رنگ و زیبایی بخشیده، اما از باورپذیری پوشش آن دوران کاسته است.

از دیگر نکاتی که به شکیل شدن فیلم کمک شایانی کرده است، فیلم برداری با شکوه و خوش آب و رنگ و چشم نواز محمد کلاری است که با فلو و فوکوس‌های به جا و قاب بندی‌ها و ترکیب بندی هایش، قدرتی چند به بیان بصری فیلم افزوده است.

و همین امر باعث می‌شود که بمب، یک عاشقانه در حافظه‌ی بصری مخاطب بماند و از آن به عنوان فیلمی که اگر داستان سر راستی ندارد، اما حداقل زیباست یاد کند.

شاید این مطالب هم خواندنی باشد:

بمب، یک عاشقانه ساخته‌ی پیمان معادی

فیلم The Greatest Showman برترین شومن؛ سیرک عجیب الخلقه‌ها

فیلم Volver ساخته‌ی پدرو آلما دوار؛ جهان‌های شفاف موازی