لباس‌های سنتی آمیخته‌ای از هنر و خلاقیت بانوان هرمزگان

نقش و نگارهای هنرمندانه بر روی لباس های سنتی مردم هرمزگان حاصل خلاقیت و تفکر خلاق بانوان هرمزگانی است که با دستان هنرمند و ظرافت های کاری خود بر جامه ها نقش هایی زیبا و بدیع می‌آفرینند که چشمان هر بیننده ای را مجذوب می‌کند.

به گزارش خبرنگار ایلنا، لباس‌های سنتی استان‌های جنوبی معرف هویت و نماد آنها است و استان هرمزگان یکی از مناطقی است که پوشش بومی آن به لباس سنتی خلاصه نمی‌شود و علاوه بر لباس سنتی روسری، چادر و زیورآلات را نیز در برمی‌گیرد. "پیراهن گندوره"، "شلوار بندری"، "اورمی"، "برقع"، "چادر بندری"، "لیثی"، "جلبیل"، "لچک" و ... از پوشش‌های سنتی بانوان هرمزگانی است.

در استان هرمزگان با گذشت زمان پوشش سنتی آن همچنان در بین بانوان این استان اصالت و هویت خود را حفظ کرده است. در استان هرمزگان طبق دستور استاندار وقت بنا شد که از لباس سنتی بومی در ادارات به عنوان لباس فرم استفاده شود که این مورد به دلایل متعدد مورد استقبال قرار نگرفت.

رضا برومند مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان در این باره به خبرنگار ایلنا گفت: سنت به هویت بخشی افراد کمک می‌کند و توجه به سنت‌ها و آیین‌ها یک رویکرد جهانی به شمار می‌رود و موجب انسجام اجتماعی بیشتر می‌شود در نتیجه افراد را با یکدیگر نزدیک‌تر می‌کند.

وی افزود: به رغم اینکه استاندار محترم تاکید داشت که بانوان کارمند می‌توانند با لباس سنتی در محل کار خود حضور پیدا کنند دلایل متعددی وجود دارد.

برومند با بیان اینکه باید فرهنگ بومی و سنت‌ها را از آغاز کودکی به کودکان بیاموزیم گفت: متاسفانه کودکان‌مان با لباس‌های سنتی کمتر مانوس هستند به طور مثال برخی دختران و پسران پیش از رفتن به مدرسه لباس‌هایی می‌پوشند که سنتی نیست و بعدها که بزرگ می‌شوند آیین‌ها و سنت‌ها را می‌آموزند.

وی ادامه داد: کارمندی را در نظر بگیرید که از هنگام تولد تا زمان دانشجویی لباس رسمی و اداری پوشیده و در فضای غیرسنتی زندگی و فعالیت اجتماعی داشته است حال اگر بخواهیم او را به فضای سنتی برگردانیم قطعا ناخوشایند است و این کار دوام چندانی نخواهد داشت.

مدیرکل میراث فرهنگی هرمزگان اضافه کرد: استان هرمزگان به لحاظ سنت استانی متنوع بوده و بومیان و مهاجران استان سنت‌های خاص خودشان را دارند؛ به طور مثال لباس بلوچی در بین همه بلوچ‌ها یکی است اما لباس محلی در قشم خمیر، میناب، بندرعباس، سیریک، حاجی‌آباد، جاسک و ... متفاوت است. این تنوع سنت باعث می‌شود ندانیم الگوی سنتی اداری ما چیست و در نتیجه رسیدن به یک الگوی واحد برای لباس سنتی کار را برای ما دشوار کرده است.

برومند اظهار داشت: فرمانداران زن در سیستان و بلوچستان که لباس سنتی می‌پوشند که در واقع الگو گرفته از لباس سنتی خودشان است اما ما نمی‌دانیم فرماندار زن در استان هرمزگان چه نوع لباس سنتی بپوشد؟ لباس سنتی بندری یا مینابی یا لنگه‌ای و ... کدام را بپوشند؟

وی تصریح کرد: علت سوم که طرح را ناموفق جلوه داد این است که ما نتوانستیم تلفیقی از الگوی سنتی را به وجود بیاوریم که برگرفته از تمامی سنت‌های‌مان باشد به طور مثال لباسی که مدلش به بلوچ‌های میناب، سیریک یا جاسک نزدیک باشد از نظر تزئیناتش به بانوان بندرلنگه، بستک، پارسیان و از پوشش به فین و حاجی‌آباد بیاید و تلفیقی از اینها باشد.

برومند ابراز کرد: زمانی این کار صورت می‌گیرد که لباس‌های اداری سنتی یا حتی لباس‌های سنتی محلی را تبدیل به یک الگویی کنیم که قابل استفاده باشد این سه عامل موجب شد این طرح در استان هرمزگان نتیجه‌ای نداشته باشد ضمن اینکه طرح‌واره‌های ذهنی ما هم با این لباس‌ها سازگار نیست.

وی ادامه داد: لباس‌های قدیمی که مردان استفاده می‌کردند مناسب کار صیادی و ماهیگیری بود و در حال حاضر امکان پوشیدنش نیست و برای استفاده باید آن را در قالب جدیدی طراحی می‌کردیم که مناسب محل کار و در عین حال سنتی باشد.

برومند با اشاره به تاریخچه لباس‌های سنتی در استان هرمزگان اضافه کرد: این استان به دلیل تعاملات اجتماعی و ارتباطاتی که با کشورهای عربی و هند و ... داشت علاوه بر سبک‌های لباس‌های ایرانی در دوران تاریخ لباس‌های سنتی هرمزگان الگو گرفته و تلفیقی از سبک لباس‌های ایرانی، هندی و عربی است که شکل و شمایل سبک اسلامی را به آن اضافه کرده‌اند و در نهایت لباس سنتی بانوان هرمزگانی تشکیل شده که دارای زیبایی و حجاب خاصی است همچنین مورد پسند عامه مردم این منطقه قرار گرفته است.

گزارش: سمانه کمالی باغستانی