پله پله رسیدن به یک رژیم غذایی سالم

متاسفانه در سال‌های اخیر به علت مشغله کاری و فرصت کمتر برای دور هم نشستن‌های سر سفره خانواده، هر کس بنا به سلیقه و فراغت زمان نوعی از غذا‌های آماده یا نیمه آماده را هم در سبد غذایی خود جای داده است. البته هستند افرادی که با دانستن مضرات غذا‌های آماده (فست فودها) سراغ اینگونه غذا‌های فراوری شده نیز می‌روند که در این گزارش سراغ برخی از افراد رفتیم.
معظمی دانشجوی رشته تغذیه است، اما درخصوص مصرف این نوع غذا‌ها می‌گوید: من دانشجو هستم و به علت نداشتن وقت کافی برای پخت و پز مجبور به استفاده از غذا‌های سریع از جمله محصولات غذا‌های آماده (فست فودی) هستم هر چند که مضر باشند، اما برای من کارایی دارد.
خانم رضایی مادر ۲ فرزند بنا به گفته خودش فرزند دوم او، چاق است و موجب دغدغه این مادر در خصوص تغذیه فرزندش شده است.
او می‌گوید: من مجبورم دائم به پسرم که چاق است و BMI (میانگین قد به توده بدنی) او بالای ۳۰ است تذکر دهم که حجم غذای کمتری بخورد، اما زمانی که در مدرسه است می‌دانم نه رژیم غذایی و نه حجم غذا را رعایت نمی‌کند و همین موضوع موجب نگرانی بیشتر ما شده است.
فرد دیگری نیز علاقه خود را به خوردن پیتزا به علت خوشمزه بودن این غذا ذکر کرد و گفت: من از مضر بودن مصرف مداوم پیتزا خبر دارم، اما به علت خوشمزگی این غذا هفته‌ای دو بار حتما به رستوران می‌روم و سفارش می‌دهم.
بسیاری از افراد از جمله کسانی که اطلاعات بیشتری درباره نحوه تهیه مواد غذایی و نوع این مواد دارند سعی می‌کنند از این گونه غذا‌ها پرهیز کنند مانند آقای نظری که معقتد است: بنده ترجیح می‌دهم غذایی که از سلامت آن کاملا مطلع هستم میل کنم و حتی اگر اعضای خانواده ام تمایل به مصرف غذا‌های آماده دارند، این ماده غذایی را در منزل تهیه می‌کنیم تا نگرانی ما کمتر شود.
نکته در خور توجه این که بسیاری از متخصصان تغذیه تغییر سبک زندگی ما ایرانی‌ها را علت گرایش امروز به اینگونه مواد غذایی می‌دانند.
آقای تیرنگ نیستانی متخصص تغذیه در این باره به خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما می‌گوید: انباشت بافت چربی در بدن جامعه ایرانی ناشی از تغییر الگو‌های غذایی و حرکتی است، زیرا فعالیت بدنی جامعه امروز نسبت به گذشته بسیار کاهش یافته است و بیشتر افراد، شغل‌های نشسته دارند این در حالی است که تنوع مواد غذایی مصرفی از جمله تنقلاتی، چون انواع شکلات ها، شیرینی ها، کیک‌ها و محصولات فراوری شده در دسترس، امروزه بسیاری فراوانند که در گذشته اصلا وجود نداشته اند.
وی ادامه می‌دهد: در حال حاضر بیش از ۳۰ درصد کودکان دبستان ما دچار چاقی یا اضافه وزن هستند که زمینه ساز بیماری های، چون دیابت و فشار خون در بزرگسالی می‌شود.
این متخصص تغذیه با اشاره به اینکه چاقی، معضلی است که باید از جنبه‌های مختلف به آن پرداخته شود می‌افزاید: افرادی که چاقند از مشکلات جسمی به علاوه مشکلات روحی و روانی از جمله اعتماد به نفس پایین رنج می‌برند و ریشه این وزن زیاد دربسیاری از این افراد به کودکی آن‌ها باز می‌گردد.
وی به ۴ دهه گذشته برمی گردد که شاید در مدرسه‌ای ۴ بچه چاق وجود داشت، ولی اکنون در هر کلاس بیش از ۵ بچه چاق دیده می‌شود که زنگ خطری برای سلامت آینده کشور به حساب می‌آید.
نیستانی خاطر نشان می‌کند:پدر و مادر‌ها به جای اینکه سر سفره با فرزند خود صبحانه میل کنند فرزند خود را راهی بوفه مدرسه می‌کنند و نیز زنگ‌های ورزشی که دیگر به فراموشی سپرده و بر مشکلات در این زمینه اضافه شده است.
آنچه مسلم است مشکل تغذیه امروز جامعه ما نه تنها به خانواده بلکه به سایر بخش‌های جامعه از جمله مدارس و ادارات و مشاغل دیگر هم ارتباط دارد، زیرا تغذیه در کنار تحرک و فعالیت بدنی، نبض سلامت فرد را تعیین می‌کند و هر زمان که یکی از این دو مهم به فراموشی سپرده شود باید شاهد به چالش کشیده شدن سلامت خود باشیم، اهمیت به این موضوع که سبک زندگی امروزی واقعیتی انکارناپذیر است و از آن گریزی نیست، ولی باید سعی در کنترل سبد غذایی و سلامت جسم و روح خود داشته باشیم.
اسماعیلی عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این خصوص به رشد پدیده سالمندی در جامعه ایرانی اشاره می‌کند و می‌گوید: متاسفانه با رشد سالمندی در جامعه، دغدغه در خصوص سلامت جوانان شدت می‌گیرد، زیرا بخش زیادی از جوانان امروز که به چاقی، فشار خون، دیابت، کبد چرب و بسیاری بیماری دیگر دچار هستند در آینده‌ای نزدیک جامعه سالمند کشور را تشکیل خواهند داد که مشکلات بیش از پیش را با خود به همراه خواهند داشت و نظام سلامت کشور را نیز درگیر خود خواهد کرد.
وی می‌افزاید: رژیم غذایی علاوه بر اینکه باید ما را سیر کند باید متنوع باشد یعنی در رژیم غذایی روزانه باید گروه‌های غذایی غلات، پروئین‌ها، میوه و سبزی و جود داشته باشد، اما امروزه توجه به غذا‌های برنجی و پرچرب بیشتر شده است و تحقیقات، نشان می‌دهد ۵۰ سال پیش غذا‌های برنجی بسیار محدود به خطه شمال کشور بوده اند.
چاقی‌های شکمی عارضه‌ای است که مرد و زن و کودک و جوان را در جامعه به خود گرفتار کرده است بنابراین نباید فراموش کرد که چربی‌های ناحیه شکمی بسیار سخت‌تر از هر ناحیه‌ای از بین می‌رود و حذف این نوع چربی‌ها نیازمند نظارت یک کارشناس تغذیه است.
اسماعیلی با هشدار درخصوص عوارض برخی رژیم‌های غذایی غیر علمی می‌گوید: ما شاهد هستیم برخی افراد رژیم‌های عجیب و غریب از جمله رژیم آب و سرکه، رژیم ۴۰ روزه از یک ماده غذایی، رژیم‌های اینترنتی و ... استفاده می‌کنند و در عرض دو هفته به بیماری‌های عصبی و گوارشی مبتلا می‌شوند باز هم تاکید می‌کنم رژیم غذایی متعادل که همه گروه‌های غذایی را به اندازه داشته باشد مد نظر سلامت است و این خود فرد است که باید حجم غذا یا همان انرژی دریافتی را کنترل کند، زیرا چاقی به عبارت ساده انباشت قند و چربی در بدن است.
وی با اشاره به عوارضی همچون ریزش مو، خشکی پوست، اختلالات عصبی و ... در رژیم‌های تبلیغاتی ادامه می‌دهد: پرهیز از استفاده از چربی‌های اشباع، داشتن تحرک حدود ۱۵۰ دقیقه در هفته، خواب کافی، دوری از استرس همگی عواملی هستند که در کنار هم جدول سلامت ما را تشکیل می‌دهد.
یک شبه نمی‌توان به یک رژیم غذایی رسید بلکه باید ضمن نظارت متخصصان تغذیه و استفاده از مواد غذایی سالم و به اندازه سعی کرد سلامت سفره غذایی خود را تضمین کنیم و فراموش نکنیم ۵۰ درصد اضافه وزن در جامعه امروز می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی و سکته‌های مغزی را افزایش دهد پس از همین امروز با دقت بیشتری به سبک زندگی خود بازنگری کنیم.

گزارش از طیبه کارگر؛ خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما