ایرانسل نت بلاکس را دور زد؛ آمار اتصال کاربران ایرانسل به اینترنت درست نیست

سایت نت بلاکس دیروز از دسترسی بیش از 90 درصدی کاربران ایرانسل به اینترنت خبر داد، اما ظاهرا ایرانسل با پینگ جعلی، نت بلاکس را دور زده و این آمار اصلا درست نیست.

پس از اعلام سهمیه بندی و افزایش قیمت بنزین از ساعت صفر جمعه 24 آبان 98، اعتراضاتی در سراسر کشور به این تصمیم شکل گرفت. به دنبال این اتفاق از روز شنبه 25 آبان اینترنت خانگی و همراه در سراسر کشور قطع شد و فقط امکان دسترسی به سایت‌ها و خدماتی که بر بستر سرورهای داخلی شکل گرفته‌اند، امکان‌پذیر است. از یکی دو روز پیش در خبرها داشتیم که اتصال خطوط تلفن همراه ایرانسل به اینترنت در برخی استان‌ها و شهرهای کشور آغاز شده است و کم کم تمامی مشترکان ایرانسل به اینترنت دسترسی پیدا خواهند کرد.

سایت نت بلاکس به عنوان مرجع مشاهده سطح دسترسی به اینترنت آزاد در جهان در این روزها به منبعی برای مردم ایران و رسانه‌ها تبدیل شد و آمارهایی را از دسترسی به اینترنت در کشورمان منتشر کرد. در آمار اولیه این سایت، سطح دسترسی کلی اینترنت ایران را 5 درصد اعلام کرد که این 5 درصد هم شامل سرورها و برخی کاربران خاص می‌شد و در ادامه از دو سه روز پیش با اعلام وصل شدن اینترنت در برخی شهرها، این آمار کم کم افزایش پیدا کرد و به 70 درصد رسید و در این درصد متوقف شد. دلیل این موضوع پینگ نشدن شبکه های موبایلی بود. گفتنی است پینگ به معنای ارسال سیگنال به مقصدی مانند یک کامپیوتر یا سرور و بازگشت سیگنال است. بعد از مطمئن شدن از اتصال اینترنت شبکه داخلی، نمایشگر نت بلاکس در خصوص سطح دسترسی کاربران اپراتورهای تلفن همراه به اینترنت در ایران این آمار را اعلام کرد:

همراه اول: 1 درصد

ایرانسل: 93 درصد

رایتل: 23 درصد

با وجود این که نت بلاکس از دسترسی 93 درصدی کاربران ایرانسل به اینترنت همراه خبر داده است، اما گزارش کاربران از سراسر کشور نشان می‌داد که تاکنون بیشتر مشترکان این اپراتور به اینترنت دسترسی ندارند و کاملا واضح بود که آمار منتشر شده توسط نت بلاکس اصلا واقعیت ندارد. حتی این موسسه در آمارهای بعدی خود از اتصال 100 درصدی مشترکان ایرانسل به اینترنت در ایران خبر داد!

تا این که در ساعت 2 بامداد 4 آذر 98، اکانت رسمی نت بلاکس در لایو چت یوتیوب اعتراف کرد که آمار اعلام شده در خصوص اتصال کاربران ایرانسل به اینترنت اشتباه بوده است. ظاهرا ایرانسل در روز گذشته تقریبا تمام شبکه خود را فعال کرد، اما کاربران فقط به شبکه داخلی یا اینترانت دسترسی داشتند و همچنان اینترنت جهانی برای آنها قطع بود.

ایرانسل چگونه نت بلاکس را فریب داد؟

درصدهای اعلام شده توسط نت بلاکس برای سطح دسترسی مشترکان ایرانسل به اینترنت، حقه ایرانسل به نت بلاکس بوده است. در واقع شبکه ایرانسل با باز کردن پورت‌های خاص به نت بلاکس و آمارگیرها اجازه دسترسی می‌دهد و به همین دلیل در مانیتور آنها سطح دسترسی آزاد مشاهده می‌شود، در حالی که این پینگ به کاربران داده نشده است.

اپراتورها در هفته گذشته برای این که اینترنت را قطع کنند، آی پی‌ها را به سمت بین‌الملل ارسال نکردند. یعنی آی پی پابلیک‌های مشترکانشان را به سمت درگاه‌های بین‌الملل ادورتایز نکردند و فقط به سمت درگاه‌های داخلی فرستادند. در واقع راه خروج مشترکان از تجهیزات لبه اینترنتی به سمت بین‌الملل را بستند. به این ترتیب آی پی‌های شبکه دیگر برای زیرساخت ارسال نمی‌شود و زیرساخت هم برای بین‌الملل ارسال نمی‌کند.

مجموعه آی پی‌های هر شرکت در دنیا با یک AS Number شناخته می‌شود؛ به عنوان مثال AS Number همراه اول AS197207 و برای ایرانسل AS44244 است که اپراتورها برای AS Number خود یک سری آی پی خریداری می‌کنند. روز گذشته مجوزی برای اپراتورهای تلفن همراه ارسال شد که بر اساس آن باید اینترنت همراه 9 شهر کشور وصل شود. همراه اول به اندازه ترافیک این 9 شهر آی پی باز کرد و به زیرساخت فرستاد و زیرساخت نیز این آی پی‌ها را به سمت بین‌الملل ارسال کرد که این میزان تقریبا 15 درصد آی پی‌های همراه اول می‌شد و به این ترتیب ترافیک این 9 شهر باز شد. اما ایرانسل کل آی پی‌هایی که در اختیار داشتند را به سمت اینترنت بین‌الملل ادورتایز کردند و به این ترتیب نت بلاکس هم این آی پی‌ها را مشاهده و آمار 95 و حتی 100 درصدی از اتصال اینترنت ایرانسل را ارائه کرد. ولی واقعیت داستان این است که این آی پی‌ها فقط در حد 10-15 درصدشان مشترک دارند و بیشترشان اصلا ترافیکی ندارند. چون اصلا مجوزی بیشتر این وجود نداشت که ترافیک بیشتر از 9 شهر باز شود. به این ترتیب نت بلاکس تصور کرد که بیش از 90 درصد اینترنت ایرانسل وصل شده، در حالی که از بین آی پی‌های ارسال شده، تعداد محدودی از آنها مشترک داشتند و حداکثر 10 تا 15 درصد اینترنت این اپراتور در کشور وصل شده است.

حتی آن 70 درصد پینگ ثبت شده هم بسیار مبهم است؛‌ چرا که هنوز برخی مناطق از جمله شهریار، شیراز، جوانرود، ساری و شهرهای ملتهب به اینترنت ADSL دسترسی ندارند و مشخص نیست این پینگ هم جعلی بوده یا خیر. به نظر می‌رسد نت بلاکس باید راه حل بهتری را برای مانیتورینگ سطح دسترسی کاربران ایرانی به اینترنت در پیش بگیرد و به جای پینگ از سرورها، این اطلاعات را از کاربران معمولی دریافت کند. حتی شبکه‌هایی مانند اپ استور و گوگل پلی که به طور مستقیم روی دیوایس‌های کاربران وجود دارند، می‌توانند گزارش‌های موثری از پینگ‌های دریافتی را ارائه کنند که البته این موضوع نیازمند همکاری نهادهای بین‌المللی است.