چرا دلار گران شد؟

اقتصادآنلاین - فاطمه اکبرخانی؛ نگاهی بر روند قیمت‌ها نشان می‌دهد که تقریبا از اوایل تابستان تا آبان ماه، بازار ارز رنگ‌وبوی ثبات گرفته بود به طوریکه طی دو ماه گذشته بهای ارز تنها حدود 100 تا 200تومان نوسان داشت، اما دو هفته پیش در پی یک اقدام بزرگ اقتصادی قیمت دلار و یورو صعودی شد و اگرچه در ابتدا آرام، اما به یکباره اوج گرفت.

این روند تا جایی ادامه یافت که طی یک هفته قیمت دلار از 11100 به 12800 و قیمت یورو از 12500 به حدود 14هزار تومان صعود کرد؛ البته این وضعیت دوام چندانی نداشت و با ورود موثر بازارساز به بازار ارز ترمز قیمت‌ها کشیده شد.

رییس کل بانک مرکزی در این شرایط سعی کرد با تاکید بر کافی بودن ذخایر ارزی کشور به مردم هشدار دهد که فریب قیمت‌ها را نخورند، چراکه بازار ارز به روال سابق بازخواهد گشت؛ به این ترتیب با ورود مستقیم بانک مرکزی به بازار و سیگنال‌های مثبتی که همتی به آن وارد کرد دلار و یورو حدود هزار تومان از سقف قیمتی عقب‌نشینی کردند.

حالا از اواسط هفته پیش قیمت ارز مجددا افزایش یافته؛ کارشناسان بر این باورند که مجموعه عوامل سیاسی و اقتصادی پیش آمده داخلی و خارجی، طی چند روز گذشته باعث تحریک بازار ارز شده و از آنجا که این اتفاقات ماندگاری بالایی ندارند، احتمال بازگشت بازار ارز به روند آرام ماه‌های قبل بالاست.

به گفته صاحب‌نظران این بازار، علاوه بر تاثیر مستقیم افزایش سه برابری قیمت بنزین و جو روانی حاصل از آن بر نرخ ارز، طی چند روز گذشته اتفاقات سیاسی رخ داده در منطقه همچون حمله به کنسولگری ایران در نجف و ادامه تنش‌ در کشور عراق باعث تشدید نوسان نرخ ارز شده؛ همچنین طبق تجربه در نیمه دوم سال تقاضا برای ارز به جهت مسافرت و تسویه حساب ارزی شرکت‌ها بیشتر شده و این عامل نیز در کنار موارد سیاسی گفته شده بر تحرکات بازار ارز موثر بوده است.

در همین رابطه رییس کل بانک مرکزی با انتشار پیام‌هایی در اینستاگرام خود به تشریح عوامل موثر بر افزایش نرخ ارز پرداخت؛ همتی در ابتدا نوسانات نرخ ارز را ناشی از تلاش نوسان‌گیران برای برهم زدن بازار با هدف جبران ضرر ناشی از ثبات بلندمدت نرخ عنوان کرد و در آخرین اظهارات خود بخشی جهش نرخ ارز را متاثر از اقدامات صادرکنندگانی دانسته که سعی دارند با شرایط پیش آمده ارز خود را با قیمتی بالاتر در بازار آزاد عرضه کنند.

اما جدا از دادوستد‌های بازار آزاد، نگاهی بر روند معاملات انجام شده در سامانه نیما از ابتدای آبان ماه تا کنون نشان می‌دهد که همچنان عرضه ارز در بازار ثانویه نسبت به تقاضا بیشتر بوده و در مدت مذکور تراز نیما حدود 700میلیون یورو به نفع ورود ارز مثبت شده است.

بر اساس این گزارش، اگرچه اتفاقات سیاسی و اقتصادی اخیر توانسته در جهت‌دهی به بازار ارز تا حدودی موثر باشد اما همانطور که کارشناسان هم اذعان کرده‌اند، رخداد‌های اخیر به دلیل عدم ماندگاری تاثیر بلندمدتی بر بازار نداشته و بعد از تخلیه آثار روانی این اتفاقات، بازار ارز به روزهای آرام بازخواهد گشت.