کرسی آزاداندیشی با محوریت نرخ حامل‌های انرژی در یزد برگزار شد

عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی ابرکوه در این نشست، جمعیت ایران در سالجاری ۸۳ را میلیون نفر بیان کرد و گفت: مصرف روزانه بنزین در ایران قبل از افزایش قیمت آبان سالجاری حدود ۹۴ میلیون لیتر در روز بود که اگر میانگین هر ماه ۳۰ و نیم روز در نظر بگیریم سهم هر نفر از ملت ایران برای نفت خامی که می‌خواهد به بنزین تبدیل شود حدود ۳۵ لیتر در هر ماه خواهد بود.

عباسی علوی راد اظهار داشت: قیمت نفت خام دنیا در حال حاضر حدود ۶۰ دلار هر بشکه است و هر بشکه نفت خام مورد معامله در بازار جهانی ۱۵۹ لیتر است؛ با کسر هزینه تولید و درآمده حاصل از نفت خام که به مردم می رسد هر بشکه ۵۴ و ۶ دهم دلار خواهد بود.

علوی راد تصریح کرد: اگر ۳۵ لیتر نفت خامی که تبدیل به بنزین می شود را منظور کنیم سهم هر ایرانی در هر ماه با این حساب ماهانه ۲۲ صدم بشکه نفت خام است.

وی اضافه کرد: با نرخ تسعیر هر دلار ۴۲ هزار ریال سهم هر ایرانی ۵۰۴ هزار و ۷۹۲ ریال است که با نرخ تسعیر هر دلار ۱۲۰ هزار ریالی سهم هر ایرانی ۱۴۴ میلیون و ۱۴۴ هزار ریال میباشد که به نظر می رسد دولت، نرخ تسعیر ۴۲ هزار ریال را انتخاب کرده که بدین ترتیب دولت در جمع بندی نهایی طرح فعلی برای هر نفر در هر ماه به عدد ۵۵۰ هزار ریال رسیده است.

این استاد دانشگاه یادآور شد: امسال ۲۵ میلیون خانوار با بعد ۳.۳ نفر داریم که دولت حدود ۱۸ میلیون خانوار با جمعیتی حدود ۶۰ میلیون نفر را مشمول دریافت بسته معیشتی طرح فعلی می داند ، اگر دولت برای ۶۰ میلیون نفر در هر ماه ۵۵۰ هزار ریال پرداخت کند رقمی معادل سه هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان در هر ماه نیاز دارد.

وی خاطر نشان کرد: با توجه به اینکه دولت اعلام کرده در سال رقمی معادل ۳۰ هزار میلیارد تومان پرداخت می کند به نظر می رسد دایره افراد تحت پوشش حدود ۵۴ میلیون نفر خواهد بود.

وی تعداد خودروها در کشور را ۲۰ میلیون دستگاه بیان کرد و گفت: به طور متوسط هر خودرو در ایران حدود ۱۸ هزار کیلومتر در سال طی می کند و خودروها به طور متوسط در ایران هر ۱۰۰ کیلومتر ۹ لیتر بنزین مصرف می‌کنند با این حساب مصرف روزانه این تعداد خودرو در ایران حدود ۸۹ میلیون لیتر برآورد می شود.

این استاد دانشگاه در ادامه افزود: همچنین حدود ۱۲ میلیون موتورسیکلت در کشور وجود دارد که به طور متوسط هر موتوررسیکلت ۱۰ کیلومتر در روز طی می کند و هر موتورسیکلت در ایران در هر ۱۰۰ کیلومتر حدود ۳.۵ لیتر بنزین مصرف می کند با این حساب مصرف روزانه این تعداد موتورسیکلت در ایران حدود چهار میلیون لیتر برآورد می‌شود.

وی افزود: با این احتساب، جمع مصرف روزانه بنزین موتورسیکلت و خودرو در کشور ۹۳ میلیون لیتر است و تا ۹۴ میلیون لیتری مصرف بنزین که دولت اعلام کرده یک میلیون لیتر باقی است که شامل میزان قاچاق بنزین و غیره می شود.

علوی با اشاره به ۶۰ میلیون لیتر سهیمه هر خودرو ادامه داد: مصرف روزانه ۲۰ میلیون خودرو در ماه ۴۰ میلیون لیتر و مصرف روزانه ۱۲ میلیون موتورسیکلت چهار لیتر می شود که آنطور دولت گفته با احتساب سهمیه تاکسی ها و وانت های جمعا حدود روزانه ۶۰ میلیون لیتر است که جمع مصرف روزانه بنزین یکهزار و ۵۰۰ تومانی حدود ۶۰ میلیون لیتر است.

وی افزود: از کل ۹۴ میلیون لیتر مصرف روزانه ۳۴ میلیون لیتر مازاد است و از ۶۰ میلیون لیتر مصرف روزانه بعد از افزایش قیمت روی هر لیتر ۵۰۰ تومان در امد برای دولت که جمعا۳۰ میلیارد تومان می شود.

علوی راد اضافه کرد: از ۳۴ میلیون لیتر مصرف روزانه بعد از افزایش قیمت روی هر لیتر دو هزار تومان درآمد برای دولت دارد که مجموعا روزانه ۶۸ میلیارد تومان می شود لذا در آمد سالیانه دولت در سالجاری حدود ۳۵ هزار میلیارد تومان برآورده می شود.

این استاد دانشگاه ادامه داد: محاسبات بین‌المللی نشان می دهد در تولید هر لیتر بنزین سهم نفت خام ۴۲ درصد است و لذا هر لیتر بنزین با نفت هر بشکه ۶۰ دلار معادل ۹ درصد دلار می باشد که با نرخ تسعیر چهار هزار و ۲۰۰ تومانی هر لیتر حدود سه هزار و ۷۷۰ و با نرخ تسعیر ۱۲ هزار تومانی هر لیتر حدود ۱۰ هزار و ۸۰۰ تومان می شود.

وی در ادامه به جهش قیمت دلار در چهار دهه پس از جنگ تحمیلی اشاره کرد و گفت: دلار در دولت سازندگی سال ۷۵ ، دولت اصلاحات ، دولت مهرورزی سال ۹۱ و دولت تدبیر و امید سال ۹۷ به ترتیب ۵۳ ، ۳۵، ۹۲ و ۱۷۰ درصد رشد داشت که در تمام دولتها قیمت دلار رشد داشته و ارزش پولی سقوط داشته است.

وی اضافه کرد: اولین عامل افزایش قیمت دلار در ایران نرخ رشد نقدینگی است که متاسفانه تمام دولتها در کنترل این موضوع ناتوان ماندند.

وی گفت: اجرای طرح هدفمندی یارانه در سال ۹۱ در دولت و افزایش قیمت بنزین در حال حاضر همه این مسکن های کوتاه مدت هستند زیرا پیش فرض های لازم فراهم نشده است.

علوی راد، افزایبش قیمت بنزین در حال حاضر را از لحاظ زمانی زمان مناسب ندانست و افزود: به دلیل اینکه ملت ما با یک شوک سنگین رشد ۱۸۵ درصد دلاری در اسفندماه سال ۹۷ نسبت به ۹۶ مواجه شد که بی سابقه بود و یکسال بعد هم بالاترین نرخ تورم ۴۲ درصدی دست و پنجه نرم می کردند که دوباره وارد شوک جدیدی شدند.

وی خاطر نشان کرد:اگر دولت زمان بهتری برای اصلاح قیمت انتخاب می کرد با تبعات بین المللی کمتری روبرو بود.

یکی دیگر از اساتید برجسته اقتصاد هم در این نشست گفت: حداقل دستمزد در کشور با نرخ نقدینگی و تورم هماهنگی ندارد در حالیکه در یک جامعه باید حجم نقدینگی و پول کنترل شود.

کاظم یاوری اضافه کرد: هنگامی که متغیر کلان حفظ نشود و همچنین نگه داشتن قیمت در چندسال، اثرات مخرب آن بیشتر است .

وی گفت: اگر از اول انقلاب، بنزین به قیمت پنج تومان، سالانه ۲۰ درصد افزایش یافته بود امروز به دو هزار و ۶۰۰ تومان می رسید و مردم در جریان قرار داشتند که سالانه ۲۰ درصد افزایش دارد و اکنون مردم با یک شوک ۳۰۰ درصدی روبرو نمی شدند که این شوک برای اقتصاد هم درمان خوبی نیست.

یاوری اضافه کرد: هر اصلاح قیمت در اقتصاد به سب رشد نقدینگی، اثر خود را از دست می دهد که این را بارها شاهد بودیم.