کوه تارانکی نماد کشور نیوزلند در انتخابات ایران!

به گزارش صدای ایران اگرچه این مساله بارها توسط رسانه‌ها و کوهنوردان و در فضای رسانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی به طور واضح و فراگیر مطرح شده است اما مجدد به اشتباه یا از سر غفلت در پوستری که پرچم کشورمان روی آن به اهتزار در آمده است، از این نماد استفاده شده است.

تصویری که در محل ثبت نام نامزدهای انتخاباتی مجلس یازدهم در وزارت کشور استفاده شده است، به قله «تاراناکی» یا «اگمونت» مربوط است. این کوه در طبیعت شمالی نیوزیلند قرار دارد که در جهان با نام تاراناکی معروف است اما در واقع دو اسم دارد، کوه اگمونت و کوه تاراناکی. کوه اگمونت را کاپیتان جیمز کوک، دریانورد و کاشف انگلیسی، نام گذاری کرد اما کوه تاراناکی، نامی است که مردم محلی به این کوه اطلاق می کنند.
اما این اشتباه از کجا ناشی می شود؟ مساله شباهت مخروطی شکل قله دماوند و قله تاراناکی است ولی تفاوت اصلی این دو قله در رأس هِرم مخروطی قرار دارد. چراکه قله دماوند در نوک قله از هر جهت که به آن نگاه شود تنها یک شاخک دارد. ولی کوه تاراناکی دو شاخک در نوک قله‌اش دارد.
احتمالا تفاوت ظاهری و شکوه‌مند هر دو قله سبب ایجاد این اشتباه شده است.

«تاراناکی» نماد ملی نیوزلند

این کوه ارتفاعی ۲۵۱۸ متری دارد و یکی از متقارن ترین مخروط های آتشفشانی است. در قسمت جنوبی این کوه، کوهی خوشه‌ای شکل با نام پانی تاهی وجود دارد. "تارا" در زبان محلی، به معنای قله‌ی کوه است و "ناکی" به معنای درخشان که تصور می‌شود این اسم اشاره‌ای به زمستان‌های پوشیده از برف روی دامنه‌های بالایی و درخشندگی و نور خورشید است. کوه تاراناکی، از اصلی‌ترین نمادهای نیوزلند است و به گفته‌ی خیلی از افراد، این پدیده‌ی طبیعی، فراتر از طبیعت، همچون دماوند (یکی از نمادهای ایران) نماد این کشور شده است.

«دماوند» نماد ملی ایران

اما کوه دماوند سال ۱۳۸۷ در فهرست آثار ملی قرار گرفت و ۱۳ تیرماه نیز در تقویم رسمی کشور به‌عنوان «روز ملی دماوند» ثبت شد تا ضرورت حفاظت از این زیستگاه برای همه روشن شود.

کوه دماوند از شرقی‌ترین شهر استان مازندران «بهشهر» دیده می‌شود. مردم هر روز صبح که از خواب بیدار می‌شوند دماوند را می‌بینند و به عبارتی با آن زندگی می‌کنند. این موضوع از نظر بصری، اهمیت زیادی دارد. روشن است که ما در فرهنگ‌مان درباره هر چیزی که می‌بینیم، نظر می‌دهیم، درباره آن شعر می‌گوییم یا به بخشی از آداب و روسوم ما وارد می‌شود.
دماوند در تمام اشعار مردم مازندران وجود دارد. اما این کوه از مازندارن و حتی در زمان هایی که هوا صاف است از شهر کاشان هم به خوبی دیده می‌شود. اسم دماوند در کتاب‌های تاریخی از جمله صورالاقلیم «دنباوند» آمده است. « دنباوند» به معنی محل و جایگاه باوندیان است که از سلسله‌های مشهور مازندرانی‌ها بوده‌اند و سال‌ها در این خطه حکومت کرده‌اند.

در پاسخ به این پرسش که رستم برای گذر از خان هفتم با دیو سپید در کوه البرز می‌جنگد، آیا می‌توان استنباط کرد که منظور از البرز کوه در شاهنامه، همان کوه دماوند است؟ گفته شده است: «دماوند جزئی از البرز است. در مناطق شمالی، کوه‌های اطراف دماوند به اسم «چِکِل» و به معنی کوه‌ سنگی مشهورند که مردم هزار جریب به آن جریب می‌گویند. هزار جریب نیز یک کلمه پهلوی و به معنی هزاران کوه «در و جر» است. «در» به معنای کوهستان و «جر» به معنای دشت است. کلمه هَزار دلالت بر کثرت و زیادی دارد. البرز هم به معنی رشته کوه‌های زیاد است که دماوند جزیی از آن محسوب می‌شود، پس اول البرز و بعد دماوند بوده است. نام دماوند از قرن‌های دوم و سوم در منابع آمده و پیش از این به آن اشاره نشده است.

دماوند بعد از شاهنامه فردوسی به یک نماد فرهنگی تبدیل شد. حتما مهم نیست که نماد فرهنگی ما سابقه تاریخی زیادی داشته باشد. شعری که ملک الشعراء بهار برای دماوند با عنوان «ای دیو سپید پای در بند» سروده است نیز نماد فرهنگی دماوند را برای ما پررنگ‌تر کرده است. در حال حاضر علاوه بر این‌که دماوند میراث طبیعی کشور ما است، میراث معنوی ما نیز محسوب می‌شود.»

در همین رابطه بهمن نامورمطلق - اسطوره‌شناس - با اشاره به برخی از بینش‌ها نسبت به کوه‌ها توضیح می‌دهد: «اگر دماوند نبود، ما یک نقص اسطوره‌ای داشتیم. همه تمدن‌های بزرگ به یک قله توجه ویژه داشته‌اند و آن نیز بلندترین قله‌ی سرزمین‌شان بوده که براساس الگوی کهن، هر کسی قله‌ای را که در محل زندگی‌اش بوده، بزرگ‌ترین قله جهان فرض و به همین دلیل احساس می‌کرد، داراترین سرزمین به‌دلیل داشتن بلندترین قله است.»