تدبیرت را با مدارا درآمیز تا بیرحمی در آن نباشد
امام سجاد علیه السلام: لقمان به فرزندش گفت: پسرم! نرم خوییات را با تدبیر استوار کن، تا نابودی در آن راه نیابد. و تدبیرت را با رفق و مدارا درآمیز، تا زور و بیرحمی در آن نباشد.
امام زینالعابدین علیه السلام ـ در بیان سفارشهای لقمان علیهالسلام به فرزندش ـ:
ای پسرم! طاعتِ (عبادتِ) الهی را خالصانه انجام بده، به طوری که گناه کوچکی هم با آن مخلوط نشود. سپس با پیروی از دارندگانِ ایمان حقیقی، طاعت خود را زینت ببخش؛ زیرا طاعت آنان، به طاعت الهی پیوسته است.
و همین طاعت را با دانش، آراسته کن.
دانشت را با بردباری حراست کن، تا حماقت با آن درنیامیزد.
بردباریات را با نرمخویی ذخیره کن، تا با نادانی همراه نگردد.
نرم خوییات را با تدبیر استوار کن، تا نابودی در آن راه نیابد.
و تدبیرت را با رفق و مدارا درآمیز، تا زور و بیرحمی در آن نباشد.
متن حدیث:
الإمام زینالعابدین علیهالسلام:
قالَ لُقمانُ لاِبنِهِ: یا بُنَیَّ، إن أشَدَّ العُدمِ عُدمُ القَلبِ، وإنَّ أعظَمَ المَصائِبِ مُصیبَةُ الدّینِ، و أسنَی المَرزِئَةِ مَرزِئَتُهُ، وأنفَعَ الغِنی غِنَی القَلبِ، فَتَلَبَّث فی کُلِّ ذلِکَ، وَالزَمِ القَناعَةَ وَالرِّضا بِما قَسَمَ اللّهُ، وإنَّ السّارِقَ إذا سَرَقَ حَبَسَهُ اللّهُ مِن رِزقِهِ، وکانَ عَلَیهِ إثمُهُ، ولَو صَبَرَ لَنالَ ذلِکَ وجاءَهُ مِن وَجهِهِ.
یا بُنَیَّ، أخلِص طاعَةَ اللّهِ حَتّی لا یُخالِطَها شَیءٌ مِنَ المَعاصی، ثُمَّ زَیِّنِ الطّاعَةَ بِاتِّباعِ أهلِ الحَقِّ؛ فَإِنَّ طاعَتَهُم مُتَّصِلَةٌ بِطاعَةِ اللّهِ، وزَیِّن ذلِکَ بِالعِلمِ، وحَصِّن عِلمَکَ بِحِلمٍ لا یُخالِطُهُ حُمقٌ، وَاخزُنهُ بِلینٍ لا یُخالِطُهُ جَهلٌ، وشَدِّدهُ بِحَزمٍ لا یُخالِطُهُ الضِّیاعُ، وَامزُج حَزمَکَ بِرِفقٍ لا یُخالِطُهُ العُنفُ.
"قصصالأنبیاء، ص 196 _ بحارالأنوار، ج 13، ص 420"