آزمون و خطای «بیدود» در شهر دوم

دوچرخه‌های بیدود که قرار بود با فروکش کردن اغتشاشات در تهران، به پایتخت برگردند، با بدهی ۱۹۰ هزار تومانی به حدود ۱۸ هزار کاربر (رقمی معادل ۳ میلیارد و ۴۲۰ میلیون تومان) گویا قصد بازگشت به تهران را ندارند. شهروندانی که با نصب اپلیکیشن‌های بیدود، دنبال ودیعه خود هستند، اگر دستشان به ۱۵۹ هزار تومان سپرده اولیه برسد، دست کم باید قید ۳۰ هزار و ۹۰۰ تومان هزینه بیمه را بزنند. چون به نظر می‌رسد که دوچرخه‌های نارنجی به مرکز کشور باز نخواهند گشت.

شرکت «پاک چرخ ایرانیان» که به نوشته پایگاه این شرکت در سال ۱۳۹۶ به عنوان اولین و تنها مجری انحصاری دوچرخه‌های اشتراکی هوشمند با نام تجاری «بیدود»، با بررسی نیازهای جامعه و با رویکرد حرکت به سمت شهری هوشمند فعالیت خود را در زمینه حمل و نقل پاک با هدف کاهش آلودگی هوا، کمک به محیط زیست، افزایش سلامت شهروندی و کاهش ترافیک آغاز کرده، حالا در انتظار حمایت از شهرداری تهران است و چون چنین امکانی فراهم نشده، سپرده شهروندان را گرو نگه داشته و همچنان نارنجی‌سواران با ایستگاه‌های خالی از دوچرخه در سطح شهر مواجه می‌شوند.

بیدود اما به شیراز رفته و بر اساس آنچه در صفحات مجازی این شرکت مشاهده می‌شود، قصد دارد در شیراز به عنوان دومین شهر کشور، فعال شود. ارتفاع شهر شیراز از سطح دریا بین ۱۴۸۰ تا ۱۶۷۰ متر در نقاط مختلف شهر متغیر است؛ در حالی که گستره کنونی تهران از ارتفاع ۹۰۰ تا ۱۸۰۰ متری از سطح دریا امتداد یافته ‌است. به عبارت دیگر، نقاط مرتفع تهران با مناطق پست‌تر، حدود ۹۰۰ متر تفاوت سطح دارد و این، برای دوچرخه‌سواری شهری آن هم از نوع بدون دنده، قدری دشوار و در بعضی مناطق، ناممکن است.

بیدود، حتی اگر حمایت شهرداری تهران را هم جلب می‌کرد، در عمل نمی‌توانست موفق شود. دوچرخه‌سواری در شهری که نیمه شمالی‌اش (اگر خط فرضی چهارراه تهران‌پارس تا میدان آزادی را در نظر بگیریم) به شدت شیب‌دار است، با دوچرخه‌هایی که دنده ندارند و سازنده، آن را برای خریدهای محلی و تردد در نقاط همسطح طراحی کرده، اصلاً نمی‌تواند دلچسب باشد. چنان‌که اغلب کاربران از خستگی مفرط در استفاده‌های درازمدت از دوچرخه‌های نارنجی ناله می‌کردند و فقط کسانی از آن لذت می‌بردند که مسیرهای سرازیر را برای تردد انتخاب می‌کردند.