ذرت های آلوده در انتظار امحا

ماجرای ذرت های آلوده که مدتی است در رسانه ها خبرساز شده است از آنجایی شروع شد که در سال 96 جند وارد کننده دولتی و خصوصی ۵۰۰ هزار تن ذرت وارد کشور کردند که مشخص شد حدود ۱۲۵ هزار تن آلوده به سمی به نام آفلاتوکسین است. ۱۴ اسفند سال ۱۳۹۶ و با خبری از یک مقام مسئول در بندر امام خمینی استان خوزستان مبنی بر کشف و توقیف ۱۲۶ هزار تن ذرت آلوده در گمرک این استان آغاز شد. در این خبر آمده بود که عمده ذرت‌های آلوده توسط ۱۷ واردکنندگان بخش خصوصی و دولتی از کشور برزیل وارد شده و بعد از تایید و احراز آلوده بودن توسط اداره استاندارد استان، انبارهای نگهداری این ذرت‌ها پلمب شده است.

با این وجود واردکنندگان اصرار زیادی برای ترخیص محموله آلوده خود داشتند. در دی ماه سال ۱۳۹۷، مسلم بیات معاون ارزیابی کیفیت سازمان ملی استاندارد در نشست هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در زمینه جلوگیری از ورود این ذرت‌های آلوده گفت: بیش از هزار و ۱۰۰ آزمایش انجام شد تا بتوانیم به نتیجه قطعی برای جلوگیری از واردات ذرت آلوده برسیم و حتی در سطوح بالا هم قسم شدیم اگر این اقدام به قیمت از دست دادن پست و جایگاه مان هم شود کوتاه نیایم و کوتاه نیامدیم.

اما زمانی که امیر خجسته، نایب رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس خبری از یک محموله ۱۴۰ هزار تنی ذرت آلوده در انبارها داد ماجرا بر سر زبان‌ها افتاد.

پیروزبخت رئیس سازمان ملی استاندارد ایران نیز جزییاتی از آلودگی این ذرت‌ها را اعلام کرد و گفت: کشتی این محموله در سال ۹۵ در گمرک بندر امام خمینی پهلو گرفت و یکی از مشکلات محصول ذرت وارد شده از برزیل وجود سم آفلاتوکسین بود که در همه جای دنیا میزان استاندارد آن برای خوراک دام شیری و گوشتی ۵ “ppb” پیش بینی شده، اما در این محموله ۱۲۰ هزار تنی میزان سم بیشتر از استاندارد و بالاتر از ۵“ppb” است. دو هزار بار آزمایش از محموله ذرت انجام و نتیجه آزمایش‌ها این شد که محموله برای سلامتی انسان مضر است، علاوه بر آن با گذشت سه سال از توقف محموله در ورودی کشور، میزان سم آن بالاتر هم رفته است.

وزیر کشور هم در این باره گزارش لازم را به رئیس جمهوری داده است که در نهایت رئیس جمهور باتوجه به اهمیت این موضوع در سلامت مردم تاکید کرد که اگر کالا مرجوع نشده باید امحاء شود.

۱۴۰ هزار تن ذزت آلوده به ۵۰۰ هزار تن افزایش پیدا کرد

اما امیر خجسته، نماینده مجلس پیگیر این موضوع روز ۲۸ مرداد، میزان ذرت‌های آلوده را از ۱۴۰ هزار تن، به ۵۰۰ هزار تن افزایش داد و ضمنا واردات کل آن را به شرکت‌های دولتی مربوط دانست. او ۱۳ شرکت دولتی با ۳۵ میلیون دلار ارز تخصیص یافته توسط بانک مرکزی در سال ۹۵، ۴۹۱ هزار تن ذرت آلوده به سم آفلاتوکسین را مسئول این واردات اعلام کرد و گفت: از این ۴۹۱ هزار تن ذرت آلوده ۳۵۰ هزار تن به کشور وارد شده که متأسفانه باید بگویم که هر دامی که این ذرت‌ها برایش استفاده شده باشد، شیر و محصولات لبنی آن آلوده به این سم می‌شود چرا که ذرت‌های وارد شده دارای گواهی تأیید بهداشت برزیل از سازمان بین المللی SGS نیستند.

شرکت های دولتی واردکننده ذرت آلوده!

در واکنش به این سخنان، حمید ورناصری، مدیرعامل وقت شرکت پشتیبانی امور دام کشور گفت: این واردات مربوط به حدود سه سال پیش و حدود ۱۴۰ هزارتن است و توسط بخش خصوصی انجام شده است و ربطی به وزارت جهاد کشاورزی و شرکت پشتیبانی امور دام ندارد. اما امیر خجسته، این بحث را ادامه داد و اضافه کرد: گمرک بندر امام خمینی یک بندر و یک گمرک کاملا دولتی و شبه دولتی است و تنها شرکت‌های دولتی و شبه دولتی حق واردات و ترخیص کالا از این بندر و گمرک آن را دارند. بر همین اساس قاعدتا شرکت‌هایی که اقدام به واردات ذرت‌های آلوده کردند یا دولتی بودند یا شبه دولتی و شرکت پشتیبانی امور دام که زیر مجموعه وزارت جهاد کشاورزی و یک شرکت کاملا دولتی است یکی از شرکت‌های واردکننده ذرت‌های آلوده به کشور بوده است.

تلاش نافرجام برای ترخیص ذرتهای آلوده

در نهایت هم گمرک اعلام کرد: در سال ۹۵ مقدار ۵۱۳ هزار تن ذرت دامی متعلق به ۹ شرکت عمده واردکننده این محصول به انبارهای بندر امام خمینی وارد شده است که مقدار ۲۰ هزار تن آن قبل از اظهار به گمرک توسط اداره استاندارد بندر مذکور مغایر با استاندارد و آلوده به سم آفلاتوکسین اعلام و مقرر می‌شود از خروج کالا جلوگیری بعمل آید. مابقی کالا به مقدار ۴۹۳ هزارتن ذرت دامی طی ۱۳ فقره اظهارنامه واردات قطعی به گمرک اظهار می‌گردد.

متعاقبا گمرک بندر امام خمینی برابر ضوابط و مقررات جاری در خصوص ترخیص محموله‌های مزبور از سازمان دامپزشکی استعلام کرده و سازمان‌های مذکور برای ۳۶۸ هزار تن ذرت دامی مجوز ترخیص صادر می‌کند که پس از انجام کلیه مراحل قانونی تشریفات واردات قطعی، این محموله‌ها از گمرک بندر امام خمینی ترخیص می‌شود. براساس نظر اداره استاندارد مقدار ۱۲۵ هزار تن ذرت دامی به دلیل عدم انطباق با استاندارد و آلوده به سم آفلاتوکسین غیر قابل ترخیص اعلام می‌شود. گمرک نیز با استناد به نظر استاندارد و سپری شدن مهلت توقف قانونی کالا، برای مجموع ۱۴۵ هزار تن ذرت دامی آلوده، اظهارنامه متروکه تنظیم و مراتب را به سازمان جمع آوری و فروش اموال تملیکی استان خوزستان اعلام می‌کند.

تاکنون امکانی برای ورود این کالاها به کشور پیش نیامده و طبق دستور رئیس جمهوری هم امکان ورود کالا به کشور نیست.

ذرت‌های آلوده موجب مرگ فوری نمی‌شود

رئیس سازمان ملی استاندارد در پاسخ به سوالی در مورد آخرین وضعیت ذرتهای وارداتی آلوده و بحث‌های مطرح شده در فضای مجازی مبنی بر توزیع بخشی از این ذرت ها در کشور گفت: من هم صوت‌های منتشر شده در فضای مجازی را شنیده‌ام، ولی باید توجه داشت که این ذرتها کپک زده‌اند و با این وضعیت در محصولات غذایی قابل استفاده نیستند.

وی با بیان اینکه حتی با فرض استفاده از محصولی آلوده به سم آپلاتوکسین،‌این اتفاق در درازمدت بر یک فرد تاثیر خواهد داشت واین طور نیست که در عرض دو ساعت باعث مرگ و میر شود. هدف اصلی از انتشار این مطالب ایجاد تشنج و آسیب روانی به مردم است و قصد دارند امنیت غذایی مردم را زیر سؤال ببرند.

خیال مردم راحت باشد

مهدی میراشرفی، رئیس کل گمرک کشور در گفت وگویی با تاکید براینکه ذرت‌های آلوده به هیچ وجه وارد کشور نمی‌شود، گفت: برای اینکه خیال مردم راحت باشد ما قرار گذاشته ایم هر کشوری که این محموله ذرت را با عنوان غذای دام بپذیرد در لحظه ورود محموله به بنادر آن کشور کنسولگری یا سفارت ایران تائیدیه ورود و تخلیه در آن کشور را برای گمرک کل ایران ارسال کند.

صادرات این محموله ذرت به این دلیل قابل انجام است که برخی کشورها، این سطح از آلودگی را برای مصارف دامی قبول می‌کنند، اما بر اساس شاخص‌های بین المللی حفظ نباتات در صورتی که کشوری برای بازپروری یا محصول ثانویه به این ذرت نیاز داشته باشد باید طرف مقابل در جریان وضعیت آلودگی ذرت‌ها قرار بگیرد.

گرچه با توجه به این اظهارات خریداری برای ذرت ها وجود ندارد.

خریداری برای ذرت های آلوده وجود ندارد

حدود دو ماه پیش ادعا شد که برای این موضوع خریداری هم پیدا شده و حتی یک خبرگزاری مدعی شد که سازمان اموال تملیکی استان خوزستان طی حکم فروش ۱۶ بهمن سال ۹۷ کالای موجود را که آلوده است به آقای؛ ش; جهت مرجوع کردن از کشور واگذار کرده است. اما در جلسه کمیسیون اصل نود در این خصوص اعلام شد که خریداری که برای این ذرت‌های آلوده پیدا شده گفته که به دنبال ۲ کِشتی با ظرفیت بالاست تا کالای خریداری شده را از منطقه ما خارج کند و با توجه به تحریم‌ها به دنبال مقصد مناسب است. اما این خبر تکذیب شد و دوباره اعلام شد که خریداری برای ذرت های آلوده وجود ندارد.

امحا؛ راه حلی پر هزینه

برای امحا این ذرت‌ها بیش از ۲۰۰ میلیارد تومان هزینه نیاز است و بین ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ روز زمان و ۷ هزار کامیون سنگین برای حمل و نقل کالای آلوده لازم دارد ضمن اینکه با توجه به تخمین حجم آلودگی محیطی فضای کافی برای امحا از طریق آتش زدن این کالا کم است.

مشکل دیگری که در این پرونده وجود دارد مساله پول است. این ذرت‌ها به شیوه اعتبار اسنادی یا LC خریداری شد و حالا بانک‌ها هم یک طرف این ماجرا هستند و پول خود را می‌خواهند و هرگونه کاری در مورد این ذرت‌ها منوط به موافقت بانک‌ها است.

سرنوشت ذرت‌های آلوده چه می شود؟

رئیس سازمان ملی استاندارد ایران با بیان اینکه چند شرکت دانش بنیان در حال بررسی پیشنهاداتی در مورد سم زدایی و رفع آلودگی این ذرت‌ها بدون آسیب به محیط زیست هستند،بیان کرد: این موضوع در پژوهشگاه سازمان ملی استاندارد در حال پیگیری و بررسی است.

رئیس سازمان ملی استاندارد تاکید کرد: به هیچ وجه امکان ندارد این ذرت‌ها وارد کشور شود و ما کنترل‌های لازم را در این مورد انجام می‌دهیم به طوری که هم در واحدهای تولیدی و هم در بازار کنترل‌هایی را انجام می‌دهیم.

حالا باید منتظر ماند و دید که مسئولان برای ازبین بردن ذرت ها چه میکنند. با ادعای مسئولان این محموله به هیچ وجه به کشور وارد نخواهد شد و تا زمانی که تصمیم نهایی برای آن گرفته شود در قرنطینه خواهد ماند.

باید ذرت ها به طوری معدوم و امحا شوند که کمترین آلودگی را بدنبال داشته باشد و همچنین انتظار میرود که به اقدامات عده ای از مسئولان که درباره موضوع واردات ذرت های آلوده قصور کرده اند، رسیدگی شود تا دیگر شاهد اینچنین مسائلی نباشیم.