ویروس کرونا بنزین را در 4 گوشه جهان ارزان کرد

سعید نادری: با شیوع ویروس کووید-۱۹ و پیشرفت روز به روز آلودگی این بیماری درسطح جهان اکنون این مساله به یکی از بزرگترین بحران‌های صد ساله اخیر تبدیل شده است. ناتوانی جهان در کنترل این بیماری و پیامدهای آن در بخش اقتصادی اما اثراتی به مراتب شدیدتر از تمام بخش‌های دیگر برجای گذاشته است. از تعطیلی بسیاری از صنایع خرد و کلان در سراسر جهان تا سقوط آزاد بازارهای مالی و قیمت حامل‌های انرژی در بازارهای جهانی.

با نگاهی به روش‌ها و راهکارهای کشورهای مختلف در برابر شیوع گسترده کرونا درسراسر جهان که حالا دیگر به مرحله پاندمی رسیده، متوجه می‌شویم که سیاست اصلی دولت‌ها برای مقابله با این بیماری اعمال مقررات منع آمد و شد، قرنطینه سراسری، استانی و شهری یا اجرای فاصله‌گذاری اجتماعی(Social distancing) بوده است. دورکاری و تعطیلی مشاغل مختلف، تعطیلی مدارس، دانشگاه‌ها و مکان‌های عمومی، لغو فستیوال‌ها، نمایشگاه‌ها و مسابقات ورزشی و بسیاری از اقدامات دیگر که توسط قاطبه دولت‌های جهان برای مهار کرونا اجرایی شده، باعث کاهش رفت و آمد ها و خروج شهروندان از منازل خود شده است. این امر باعث افت شدید تقاضا و مصرف بنزین در سراسر جهان شده است.

مطابق اعلام آژانس بین‌المللی انرژی تقاضا نفت در جهان از ۱۰۰ میلیون بشکه در روز دست‌کم به میزان یک سوم کاهش پیدا کرده است و با بالاگرفتن درگیری عربستان سعودی و روسیه برسر کاهش تولید نفت، قیمت طلای سیاه تا ۷۰ درصد در هر بشکه نیز سقوط کرد. علیرغم اینکه طی روزهای گذشته بالاخره توافق اوپک پلاس به نتیجه رسید و قرار است ۲۳ کشور عضو اوپک و غیر اوپک از ابتدای ماه می، تولید روزانه خود را ۲۰ درصد -معادل ۱۰ میلیون بشکه در روز- کاهش دهند که ۲ برابر توافق کاهش تولید نفت در میانه بحران جهانی اقتصادی در سال ۲۰۰۹ است.

مطابق آمار آژانس بین المللی انرژی حدود ۶۰ درصد مصرف فرآورده‌های نفتی جهان مربوط به حوزه حمل و نقل است و تا زمانی که محدودیت‌های ناشی از شیوع کرونا ادامه دارند، توافق کاهش تولید نفت اوپک پلاس هم نخواهد توانست تاثیر بسزایی بر قیمت نفت و فرآورده‌های آن از جمله بنزین بگذارد.

چشم‌انداز وضعیت شیوع، ادامه قرنطینه گسترده‌ای که تقریبا ۴ میلیارد نفر را خانه‌نشین کرده، کاهش چشم‌گیر مصرف بنزین وضعیت حاکم بر بازارهای جهانی باعث کاهش قیمت بنزین در کشورهای مختلف شده است و انتظار آن می رود که این روند نزولی قیمت بنزین در سراسر جهان حداقل تا پاییز سال جاری ادامه پیدا کند.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، بر اساس داده‌های رسمی کشورهای مختلف از آمار نوسان قیمت بنزین طی ماه های اخیر، آن‌چه در نگاه اول به چشم می‌آید کاهش قیمت بنزین در ۴ گوشه جهان است. البته در همین بازه زمانی کشورهایی نظیر ایران، بحرین، جمهوری آذربایجان، عربستان سعودی و چندین کشور دیگر هیچ‌گونه تغییری را در نرخ بنزین ایجاد نکرده‌اند و قیمت بنزین به همان روال سابق است. در طرف مقابل اما با کاهش مصرف و تقاضا نرخ این حامل انرژی در سراسر اروپا، شرق آسیا، آمریکای شمالی و بخش های دیگری از مناطق مختلف جهان کاهش چشمگیری را تجربه می کند.

* آماری که در ادامه می‌آید بر اساس قیمت هر لیتر بنزین برای مصرف‌کنندگان به دلار آمریکا است.

مالزی

قیمت هر لیتر بنزین در مالزی از ماه آوریل سال گذشته میلادی تا ماه فوریه ۲۰۲۰ تقریبا با ثباتی مشخص و قیمت ۵۰ سنت روند خود را طی می‌کرد اما در ماه مارس با کاهش ۱۶ سنتی از ۴۹ سنت به قیمت ۳۳ سنت رسید. کاهش ۳۲.۶ درصدی نرخ بنزین به‌ازای هر لیتر در مالزی قیمت بنزین را به پایین‌ترین حد خود در ۱۶ سال اخیر رساند.

کره‌جنوبی

کره‌جنوبی یکی از قطب‌های صنعتی جهان در شرق آسیا و همسایگی چین بر اساس آمار رسمی کماکان تا حد زیادی از شیوع کرونا در امان مانده است و مقررات آمد و شد در این کشور به سفت و سختی بسیاری از کشورهای بیشتر درگیر کرونا نیست. لازم به ذکر است که کاهش قیمت نفت برای این کشور و کمپانی هایشان فرصت مناسبی بود تا دست به خرید گسترده نفت بزند.

قیمت بنزین در کره‌جنوبی از آوریل گذشته تا ماه ژانویه دامنه قیمتی بین ۱ دلار و ۲۳ سنت در ماه آگوست در ارزان‌ترین حالت و ۱ دلار و ۳۵ سنت در ماه دسامبر به بالاترین قیمت خود رسید. اما در دو ماه اخیر قیمت بنزین با کاهشی ۲۳ درصدی از ۱ دلار و ۳۳ سنت در ژانویه، در ماه فوریه به ۱ دلار و ۲۶ سنت و در ماه مارس به ۱ دلار و ۱۶ سنت رسید که در سال گذشته بی سابقه بوده است.

چین

کشوری که پاندمی کرونا از آن آغاز شد و یکی از سفت و سخت‌ترین قوانین منع تردد و قرنطینه در آن اجرا شد، بعنوان یکی از اصلی‌ترین خریداران نفت در بازار جهانی و یکی از دو اقتصاد بزرگ و شاخص جهان هم در ماه مارس قیمت بنزین در آن به پایین‌ترین میزان خود رسید.

بنزین در کشور چین در بالاترین مقدار خود در ماه سپتامبر به ۷۸ سنت رسید و در ۱۲ ماه اخیر پایین‌ترین نرخ بنزین برای ماه ژوئن است که هر لیتر آن به ۶۸ سنت رسیده بود، در ماه ژانویه و آغاز بحران کرونا و بحران تولید نفت ۷۲ سنت معامله می‌شد.

این رقم در ماه فوریه با کاهشی ۶ سنتی به ۶۶ سنت کاهش یافت و در ماه مارس ۱۱ سنت دیگر ارزان شد به قیمت ۵۵ سنت رسید. به زبان ساده تر می توان گفت قیمت بنزین از ژانویه و آغاز بحران فراگیری ویروس کرونا تا پایان ماه مارس ۲۳.۶ درصد ارزان شد.

استرالیا

در استرالیا نرخ بنزین بصورت منطقه‌ای نیز متغیر است اما مطابق آمار منتشر شده توسط انستیتو پترولیوم استرالیا قیمت این سوخت طی سال گذشته هرگز از ۹۶ سنت در ماه آگوست پایین‌تر نیامده بود. این عدد در ماه فوریه ۲۰۲۰ و در آغاز بحران جهانی کرونا تکرار شد و در ماه مارس با نزولی ۱۸.۷ درصدی و ۱۸ سنت کاهش به ۷۸ سنت رسید.

بریتانیا

بریتانیا که این روزها درگیر مبارزه با کروناست مقرارت منع رفت و آمد در این کشور و خانه‌نشینی و دورکاری مشاغل تاثیر جدی بر نرخ بنزین در این کشور گذاشته است. پایین‌ترین نرخ بنزین در یک سال گذشته این کشور ۱ دلار و ۵۷ سنت در ۳ ماه پیاپی ژولای، آگوست و سپتامبر است.

با شروع بحران کرونا در بریتانیا و بحران جهانی نفت، قیمت این حامل انرژی در ماه فوریه ۲ دلار و ۶۵ سنت بود که با کاهشی ۱۱ درصدی در ماه مارس به ۱ دلار و ۴۷ سنت رسید.

روسیه

روسیه که خود به‌عنوان یکی از ۲ بازیگر اصلی بحران نفتی ماه‌های اخیر که بر سر میزان تولید نفت و توافق اوپک پلاس جنگ نفتی را آغاز کرد که بازار نفت و بسیاری از شرکت‌های نفتی جهان را به مرز فروپاشی نزدیک کرد و اخیرا نیز بیشتر درگیر پیامدهای پاندمی کرونا شده است، کاهش قیمت بنزین را در ماه گذشته تجربه کرد.

قیمت بنزین در روسیه برای مشتریان در آوریل سال گذشته ۶۷ سنت بود و پس از آن به مدت ۱۰ ماه و تا فوریه ۲۰۲۰ بین ۶۹ تا ۷۳ سنت در نوسان بود. اما در ماه مارس و با اوج شیوع کووید-۱۹ و بالارفتن تولید نفت، قیمت بنزین با کاهشی ۱۸ درصدی به ۵۸ سنت رسید.

آلمان

آلمان به‌عنوان بزرگترین اقتصاد اروپا هنگامی که درگیر ویروس کرونا شد به سرعت دست به اقدامات محدود کننده تردد زد و با کاهش تردد قیمت بنزین نیز کاهش یافت. در ماه می ۲۰۱۹ هر لیتر بنزین برای مصرف کنندگان آلمانی ۱ دلار و ۷۲ سنت هزینه داشت که گرانترین ماه بنزینی آلمان در یک سال گذشته است. اما در ماه مارس این سوخت به قیمت ۱ دلار و ۴۰ سنت به فروش رسید تا با کاهشی ۹.۵ درصدی نسبت به ماه قبل روبه‌رو شود.

کرواسی

قیمت بنزین در کرواسی برای مصرف‌کنندگان در ماه فوریه ۱ دلار و ۴۴ سنت بود که این رقم در ماه مارس با کاهشی ۱۹ سنتی به ۱ دلار و ۲۵ سنت رسید.

یونان

قیمت بنزین در این کشور پس از سال ۲۰۱۷ برای اولین بار به میزانی کمتر از ۱ دلار و ۶۰ سنت رسید. در حالی‌که طی ماه‌های اخیر قیمت بنزین در یونان با ثباتی نسبی رو به رو بود در ماه مارس با سقوطی ۱۹ سنتی به ۱ دلار و ۵۷ سنت رسید.

ایتالیا

کشوری که مرکز بحران کرونا در اروپاست و قرنطینه سراسری در کشور را اجرا کرد، با کاهش تردد و مصرف سوخت قیمت بنزین نیز کاهش پیدا کرد.

قیمت بنزین از ماه دسامبر روند کاهشی خود را در این کشور اروپایی آغاز کرده بود از طی دو ماه فوریه و مارس نیز به ترتیب با ۴ و ۵ سنت کاهش در نهایت به ۱ دلار و ۷۸ سنت در هر لیتر رسید که نشانگر کاهش ۶.۳ درصدی قیمت بنزین در ایتالیاست.

فرانسه

فرانسه از نخستین کشورهای اروپایی بود که ویروس کرونا به آن وارد شد و از اواسط ماه ژانویه با اقدامات مراقبتی و سپس طرح‌هایی که مردم را بیشتر در خانه نگاه می‌داشت به جنگ کووید–۱۹ رفت. اما کاهش مصرف بنزین در ۳ ماهه اخیر باعث افت ۸.۶ درصدی قیمت بنزین در فرانسه شده است و حالا هر لیتر بنزین قیمتی معادل ۱ دلار و ۵۹ سنت دارد.

ترکیه

یکی از جدی‌ترین موارد کاهش نرخ بنزین در جهان مربوط همسایه اروپایی کشورمان یعنی ترکیه است. قیمت بنزین در ترکیه از آوریل ۲۰۱۹ تا ژانویه ۲۰۲۰ و به مدت ۱۰ ماه هرگز به رقمی کمتر از ۱ دلار و ۱۷ سنت نرسید. اما از پایان ژانویه تا پایان ماه مارس و طی مدت دو ماه هر لیتر بنزین در ترکیه ۳۰ درصد ارزان شد.

این حامل انرژی در ماه فوریه با کاهشی ۵ سنتی به ۱ دلار و ۱۲ سنت رسید و در ماه مارس سقوطی ۳۰ سنتی را تجربه کرد و پس از ۱۷ سال به زیر ۱ دلار رسید. قیمت بنزین در ترکیه برای مصرف کنندگان نماینگر عدد ۸۲ سنت در ماه مارس است.

سوئد

قیمت بنزین در سوئد نیز طی دو ماه منتهی به بحران کرونا، یعنی ژانویه و فوریه در حدود قیمتی ۱ دلار و ۵۴ سنت بود اما با گسترش بیماری کووید-۱۹ قیمت این حامل انرژی برای مصرف کنندگان تقریبا ۲۱ درصد ارزان شد و به ۱ دلار و ۲۲ سنت در هر لیتر رسید.

دانمارک

در کشور شمالی اروپا یعنی دانمارک هم قیمت بنزین در ماه‌های فوریه با ۷ سنت و مارس با ۱۹ سنت کاهش دیگر در پایان مارس به ۱ دلار و ۶۳ سنت رسید که نشانگر کاهش ۱۳.۷ درصدی قیمت بنزین در این کشور از آغاز سال نو میلادی تا پایان ماه مارس است.

اوکراین

در اوکراین نیز قیمت بنزین طبق آمار وزارت اقتصاد این کشور در ماه مارس با کاهشی ۱۶ سنتی به قیمت ۸۸ سنت معامله شد که نمایانگر کاهش ۱۵.۳ درصدی قیمت بنزین در ماه مارس نسبت به ماه فوریه و ژانویه است. برای نخستین بار در ۴ سال گذشته ارزش هر لیتر بنزین به زیر ۱ دلار رسیده است.

ایالات متحده آمریکا

ایالات متحده آمریکا که این روزها مرکز شیوع ویروس کووید-۱۹ و در حال اجرای طرح فاصله‌گذاری اجتماعی است پس از آغاز بحران نفت و شیوع کرونا با کاهش قیمت بنزین در هر لیتر رو به رو شد. البته لازم به ذکر است که قیمت بنزین در ایالت‌های مختلف آمریکا متغیر و متفاوت است اما گزارش‌ها طی هفته‌های گذشته نشانگر کاهش چشمگیر قیمت بنزین در تمام ایالت‌های این کشور است.

مطابق آمار سازمان اطلاعات انرژی آمریکا قیمت بنزین برای مصرف‌کنندگان طی ۱۲ ماه اخیر در بالاترین حالت خود در ماه می ۲۰۱۹ به ۷۵ سنت در هر لیتر رسید و در ماه اول سال جدید میلادی نیز به قیمت ۶۷ سنت رسید.

بنزین در ماه فوریه نیز ۳ سنت کاهش پیدا کرد و ۶۴ سنت قیمت‌گذاری شد و در ماه مارس نیز با ۵ سنت کاهش نسبت به فوریه به ۵۹ سنت رسید. بنزین در آمریکا از ابتدای سال میلادی تا پایان ماه مارس ۱۱.۹ درصد کاهش قیمت را به خود دید.

پیش‌بینی‌هایی که با کمک مدل‌های اقتصادی درباره قیمت بنزین در آمریکا شده بود، این احتمال را می داد که نرخ این حامل انرژی در آگوست ۲۰۲۰ یعنی ۶ ماه پس از مارس به زیر ۶۰ سنت برسد، اما شیوع کرونا و بحران نفتی جهانی به بازار انرژی در آمریکا شوک جدی وارد کرد و به این کاهش قیمت شتاب بخشید. انتظار می‌رود کاهش قیمت بنزین برای مصرف‌کنندگان در آمریکا طی ماه‌های آتی نیز ادامه پیدا کند.

کانادا

شیوع کرونا و تدابیر دولت جاستین ترودو برای کنترل این پاندمی و در خانه ماندن شهروندان قیمت بنزین در این کشور را به طرز قابل توجهی کاهش داده است. بر اساس آمار شرکت منابع طبیعی کانادا نرخ بنزین در پس از تداومی چند ماه در بازه قیمتی ۸۸ تا ۹۲ سنت که به ۸۸ سنت در هر لیتر طی دو ماه نخستین سال جدید میلادی رسیده بود؛ در ماه مارس به سقوطی ۳۷.۵ درصدی به ۵۵ سنت در هر لیتر رسید.

طی ۱۷ سال گذشته در کانادا بنزین هرگز بدین اندازه ارزان نبوده و آخرین بار در اواخر سال ۲۰۰۳ بنزین چنین قیمتی داشته است.

مکزیک

در مکزیک نرخ بنزین برای مصرف‌کنندگان طی بازه ۱۱ ماهه ابتدای آوریل ۲۰۱۹ تا پایان فوریه ۲۰۲۰ بین ۹۷ سنت تا ۱ دلار و ۴ سنت به ازاری هر لیتر در حال تغییر بوده است که نشان از ثبات قیمت این حامل انرژی دارد. اما در ماه مارس با کاهشی ۴۳ سنتی از ۱ دلار و ۱ سنت در فوریه با ۵۸ سنت رسید. به عبارت دیگر قیمت بنزین ۴۳ درصد کاهش پیدا کرد. از آخرین باری که بنزین چنین نرخی را در مکزیک تجربه کرده است ۱۶ سال می‌گذرد.

نمودارها از: تریدینگ اکونومیکز

۲۲۳۲۲۹