درمان کرونا: آیا خون افراد بهبود یافته از ویروس کرونا به درمان مبتلایان کمک می کند؟
شبکه NBC در گزارشی از آغاز طرح درمانی-تحقیقاتی استفاده از پلاسمای بیماران بهبودیافته از کووید۱۹ به بیمارانی که حالشان همچنان وخیم است، خبر داد.
این روش درمان، قدمتی بیش از ۱۰۰ سال دارد به طوری که در دهه های اخیر برای درمان سارس، مرس، ایبولا و اخیران در چین برای درمان کرونا استفاده شده است.
این روش ممکن است چراغ امیدی برای بهبود بیماران مبتلا به کووید ۱۹ باشد.
تفاوت این روش درمانی با روش های گذشته
البته در این روش نسبت به روش های گذشته پیشرفت چشمگیری ایجاد شده است و آن اینکه می توان مقدار آنتی بادی موجود در افراد اهدا کننده پلاسما را اندازه گرفت در حالی که در گذشته فقط وجود یا عدم وجود آنتی بادی در خون افراد اهدا کننده بررسی می شد.
بنابراین با انتخاب بهترین فرد اهدا کننده علاوه بر بدست آوردن پلاسماهای غنی از آنتی بادی، تعداد بیشتری از مبتلایان به ویروس کرونا درمان می شوند.
با توجه به آسیب هایی که این ویروس به کشورهای مختلف وارد نموده است این خبر می تواند امید بخش باشد.
پزشکان بیان کردند که این روش درمان تا زمانی که سایر داروها و واکسن در دسترس نباشد، به عنوان یک روش درمانی می تواند عمل نماید.
اگرچه FDA این روش درمانی را بیشتر تحقیقاتی گزارش نمود اما، پزشکان می توانند مجوز استفاده از این روش را تا زمانی که سایر داروها و واکسن در دسترس نباشد برای معالجه بیماران کووید۱۹ درخواست نمایند.
چگونه پلاسما خون افراد بهبود یافته نقش درمانی پیدا می کند؟
چه کسانی می توانند اهدا کننده باشند؟
مایکل جونز استاد دانشگاه روچستر، بیان می کند که افراد بهبود یافته نباید هیچ گونه علایمی از ویروس را به مدت ۱۴ روز داشته باشند.
وی بیان نمود: در این زمان می توانیم آنتی بادی ها را از پلاسمای خون بیماران بهبود یافته جمع آوری کنیم.
این درمان شامل جمع آوری پلاسما است، نه خون کامل.
پلاسما، قسمت مایع خون، به لخته شدن کمک نموده و از سیستم ایمنی بدن پشتیبانی می نماید.
در این فرآیند، فقط پلاسما را از خون اهدا کننده جمع آوری نموده و گلبول های قرمز و پلاکت ها را به اهدا کننده باز می گردانند.
وی بیان نمود: در این زمان می توانیم آنتی بادی ها را از خون آنها جمع آوری کنیم و با تزریق آنها به افراد مبتلا، امیدواریم مسیر بیماری رو به بهبودی تغییر یابد.
پلاسمای جدا شده ه از هر فرد، جان ۴ بیمار کرونایی را از مرگ نجات می دهد.
نتایج تحقیقات انجام شده با استفاده از این روش درمانی
محققان چینی گزارش کردند که از ۵ بیمار مبتلا به ویروس کرونا که تحت درمان با پلاسما قرار گرفتند، سه نفر بعد از ۵۱-۵۵ روز پس از دریافت و دو نفر نیز ۳۷ روز پس از تزریق پلاسما در بیمارستان به وضعیت پایدار رسیده و بهبود یافتند.
در یک مطالعه دیگر از ۱۰ بیمار به شدت درگیر با ویروس کرونا و دارای علایم حاد تنفسی، در هر ۱۰ بیمار طی ۱ تا ۳ روز پس از تزریق پلاسما، علایم بیماری کاهش یافت و دستگاه های تهویه از بیماران جدا و هیچ یک فوت نشدند.
آیا در ایران از این روش استفاده می شود؟
در ایران ستاد ملی مدیریت کرونا و وزارت بهداشت، به دانشگاه های علوم پزشکی قم، تهران، اصفهان، اردبیل و مشهد مجوز استفاده از پلاسما را در درمان مبتلایان به کووید ۱۹ داد.
عوارض جانبی
گرچه اطلاعات در مورد عوارض جانبی این روش کم است اما محققان احتمال می دهند که عوارض درمانی آن بسیار ناچیز است.
طبق گزارش FDA، واکنش های آلرژیک با درمان پلاسما ممکن است رخ دهد.
با این وجود از آنجا که درمان کووید ۱۹ جدید است، مشخص نیست که آیا بیماران ممکن است انواع دیگری از واکنش ها را داشته باشند یا خیر.
اما در مجموع گرچه اطلاعات در مورد عوارض جانبی این روش کم است، محققان احتمال می دهند که عوارض درمانی آن بسیار ناچیز باشد و پس از گذشت چند روز از بین می رود.
محققان امیدوارند با استفاده ار این روش، مسیر درمانی بیماران مبتلا به کووید ۱۹ تغییر یافته و رو به بهبودی روند.
دکتر افسانه امین غفوری