تغییر در تحولات میدانی لیبی پس از 100 روز جنگ/ حامیان خارجی ژنرال حفتر چگونه ترمز بلند پروازی های ترکیه را کشیدند؟ + نقشه میدانی و عکس

سرویس جهان مشرق - از فروردین ماه امسال جنگ قدرت میان دولت های خارجی در لیبی بحران زده وارد مرحله جدیدی شده و شمال غرب این کشور نفت خیز صحنه درگیری های تمام عیار بوده و در گوشه ای از میدان نبرد، نیروهای دولت وفاق ملی (دولت مستقر در پایتخت و به رسمیت شناخته شده در سازمان ملل) مستقر هستند و در آن سوی نیز عناصر ژنرال خلیفه حفتر (دولت طُبرُق مستقر در شرق لیبی) حضور دارند.

نیروهای دولت وفاق ملی که از حمایت دولت ترکیه و رژیم قطر برخوردار هستند در ۱۰۰ روز گذشته دست برتر را در میدان نبرد داشتند و ضربات مهلکی را به نیروهای ژنرال خلیفه حفتر (مورد حمایت رژیم های امارات، مصر، سعودی و دولت های فرانسه و روسیه) وارد آوردند و توانستند شمال غرب لیبی را بازپس بگیرند.

دولت وفاق ملی پیروزی های چشمگیر اخیر که منجر به آزادسازی کامل استان های «زواره، الزاویه، العزیزیه، طرابلس (پایتخت)، مرغات» و پاکسازی بخش هایی از استان «مصراته و سرت» شد را مدیون کمک های گسترده دولت ترکیه است که معادلات میدانی را ۱۸۰ درجه تغییر داد.

دولت ترکیه در ماه های گذشته علاوه بر اعزام مستشاران نظامی و ارسال تجهیزات نظامی سنگین، بخشی از توان نیروی هوایی ارتش خود را برای کمک به دولت وفاق اختصاص داده و همچنین هزاران تن از عناصر گروهک های تروریستی را از مناطق اشغالی شمال سوریه برای نبرد با نیروهای حفتر به خاک لیبی منتقل کرده است.

به گزارش مشرق، دخالت آنکارا در تحولات میدانی لیبی باعث شد نیروهای دولت وفاق ملی در آخرین تلاش ها به ورودی شهر بسیار مهم و راهبردی «سرت» نزدیک شوند و در این زمان بود که حامیان خارجی ژنرال حفتر احساس خطر کردند و با انتقال بیشتر تجهیزات و نیروهای جدید به دولت ترکیه نشان دادند که آماده مقابله و درگیری هستند.

زمانی که مقامات ترکیه دریافتند که طرف های خارجی حامی حفتر دیگر اجازه نخواهند داد نیروهای دولت وفاق ملی به بلند پروازی های خود ادامه دهند به متوقف شدن درگیری ها در شمال استان سرت چراغ سبز نشان دادند تا دیپلمات ها برای مذاکره وارد عمل شوند.

البته فروکش کردن درگیری ها به این معنا نبود که ترکیه از ماجراجویی های خود در لیبی دست برداشته و با استقرار سامانه های دفاع هوایی (سیستم پدافندی میان بُرد MIM۲۳) در پایگاه بسیار مهم «الوطیه» در مرکز استان «زواره» به حامیان خارجی حفتر پیغام داد که همچنان به دنبال حمایت از دولت وفاق ملی است.

پایگاه مهم و راهبردی الوطیه در مرکز استان «زواره» واقع شده است که حدود ۱۷۰ کیلومتر با طرابلس (پایتخت) فاصله دارد و از محور غربی به کشور تونس متصل می شود و می تواند بخش وسیعی از مناطق شمال غرب لیبی را به راحتی پوشش دهد.

اردوغان برای این که نشان دهد در تصمیم اش برای حمایت از وفاق مصمم است حتی ارشدترین فرماندهان نظامی خود را به لیبی فرستاد تا از مناطق تازه بازپس گرفته شده شمال غرب این کشور و پایگاه «الوطیه» بازدید و علاوه بر تامین کمبودهای دولت وفاق ملی، راه را برای فرود جنگنده های F۱۶ ترکیه در این پایگاه باز کنند.

به گزارش مشرق، مدتی کوتاهی از استقرار سامانه های دفاع هوایی میان بُرد ترکیه در پایگاه «الوطیه» و خط و نشان کشیدن برای حامیان خارجی حفتر سپری نشده بود که جنگنده های ناشناس در یک عملیات غافلگیرانه به پایگاه حمله و این سامانه ها را منهدم کردند.

تاکنون هیچ کدام از حامیان خارجی ژنرال خلیفه حفتر مسئولیت حمله به پایگاه «الوطیه» و انهدام سامانه های دفاع هوایی ترکیه را نپذیرفته اند اما برخی رسانه های نزدیک به دولت وفاق ملی انگشت اتهام را به سوی روسیه نشانه رفته اند و گروهی دیگر هم اعلام کرده اند جنگنده های رافال رژیم امارات از پایگاه هوایی «البرانی» کشور مصر به پرواز درآمده اند و حمله را انجام دادند.

طرف های دخیل در حمله به پایگاه «الوطیه» به خوبی می دانستند سامانه های دفاع هوایی ترکیه تا حدود ۵۰ کیلومتر از آسمان منطقه پیرامون خود را پوشش می دهند و به همین دلیل عملیات را به گونه ای تنظیم کردند که جنگنده ها از فاصله حدود ۷۰ کیلومتری به سمت اهداف مورد نظر شلیک کنند که البته با موفقیت صورت گرفت.

به گفته منابع میدانی، دولت ترکیه با استقرار سامانه های دفاعی و سایر تجهیزات مرتبط با جنگ الکترونیک در پایگاه «الوطیه» قصد داشت در تمامی سیستم های و سامانه هایی که روس ها و سایر حامیان دولت طُبرُق در مناطق تحت کنترل ژنرال حفتر نصب کرده اند اختلال ایجاد کنند و آنان را کار بیندازند که با این حمله هوایی ناکام ماندند و نتوانستند آنچه را که پیشتر اسفندماه سال قبل در سوریه اجرا کردند (اختلال در سامانه های دفاعی Pantsir-S۱ و Buk-M۲ با جنگ الکترونیک و سپس انهدام پدافند توسط پهپاد) بار دیگر در خاک لیبی تکرار کنند.

به گزارش مشرق، دولت ترکیه پس از نزدیک به ۴ ماه پیروزی متوالی و چشمگیر در شمال غرب لیبی، نخستین ضربه مستقیم و مهلک را دریافت کرد و حامیان خارجی ژنرال حفتر با این حمله نشان دادند که می خواهند موازنه قدرت را در این کشور به سود خود تغییر دهند.

روند تحولات میدانی نشان می دهد سفر اخیر اردوغان به قطر و همچنین بازدید فرماندهان نظامی ترکیه از از پایگاه «الوطیه» با هدف نفوذ بیشتر در لیبی برنامه ریزی شده و البته در مقابل هم حامیان حفتر نیز در عمل با انجام حمله هوایی ثابت کردند در برابر تحرکات آنکارا منفعل نیستند و سکوت نخواهند کرد.

براساس اطلاعات به دست آمده، با سیطره نیروهای وفاق بر بخش وسیعی از شمال غرب لیبی، دولت ترکیه در تلاش است دو پایگاه نظامی دائمی (پایگاه هوایی الوطیه و پایگاه دریایی در شهر ساحلی مصراته) را در خاک این کشور در دست گیرد و از این طریق به دامنه نفوذ خود در این کشور بیفزاید و البته باید منتظر ماند تحولات در آینده با واکنش احتمالی حامیان ژنرال حفتر به کدام سمت پیش می رود.

به گفته منابع میدانی، هدف قرار دادن سامانه های دفاعی ترکیه در پایگاه الوطیه می تواند بر تحولات میدانی و نتیجه نهایی جنگ در شهر ساحلی «سرت» تاثیر بگذارد و حتی منجر به عقب نشینی نیروهای تحت فرمان آنکارا در این محور شود.

خبرها حاکیست، نیروهای تحت فرمان ژنرال خلیفه حفتر در حال تقویت مواضع در محور «سرت» هستند و مناطق غربی و جنوب غربی حومه این شهر را هم به مین آلوده کرده اند و از سویی دیگر نیز در روزهای گذشته هواپیماهای ترابری روسیه بیش از ۱۱ بار در پایگاه هوایی «القرضابیه» در ۱۵ کیلومتری جنوب شهر سرت فرود آمده اند و محموله های نظامی را برای نیروهای ژنرال حفتر تخلیه کرده اند.

به نظر می رسد، نیروهای ژنرال خلیفه حفتر و حامیان خارجی اش تصمیم گرفته اند با قدرت در مقابل آنچه که زیاده خواهی های ترکیه می خوانند، مقاومت کنند و اجازه ندهند این شهر به کنترل نیروهای دولت وفاق ملی درآید؛ شهر ساحلی سرت بزرگترین و مهم ترین ترمینال نفتی در لیبی محسوب می شود و از اهمیت و اعتبار بالایی در معادلات اقتصادی برخوردار است.

همزمان رژیم امارات هم با ارائه بسته های مالی جذاب توانسته روسیه و مصر را متقاعد کند که میزان حمایت از ژنرال خلیفه حفتر را به ویژه در محور شهر سرت چند برابر افزایش دهند و به گونه ای عمل کنند که تحولات میدانی به ضرر نیروهای دولت وفاق ملی و ترکیه تمام شود.

از استان وادی الحیاه در محور جنوب غرب لیبی خبر می رسد، دولت روسیه شماری از نیروهای خود را به منظور حمایت از میدان های نفتی «الشراره» به منطقه اعزام کرده تا با کمک نیروهای حفتر از سیطره نیروهای دولت وفاق بر این منابع نفتی جلوگیری کنند.

به گزارش مشرق، جمع بندی روند تحولات میدانی دو هفته گذشته لیبی بیانگر این مطلب است که حامیان خارجی ژنرال حفتر با اتخاذ راهبرد تهاجمی در تلاش هستند در گام نخست از نفوذ نیروهای دولت وفاق ملی جلوگیری کنند و وضعیت را به سمت توافق آتش بس و توقف درگیری ها پیش ببرند و اگر دولت ترکیه زیر بار نرفت حملات را برای تصرف دوباره مناطق تازه از دست داده آغاز کنند.