اسکای بورگ جنگنده‌ای بدون سرنشین و جایگزین F-16 خواهد بود

اسکای بورگ نام جدیدترین عضو نیروی هوایی آمریکا خواهد بود که در کنار دیگر جنگنده‌ها به درگیری با هواگردهای دشمن می‌پردازد.

اسکای بورگ – Skyborg یک پهپاد رزمی در دست توسعه توسط نیروی هوایی آمریکا است که تا سال ۲۰۲۳ وارد خدمت در این قوا شده و جایگزینی برای جنگنده چندمنظوره نسل ۴/۴.۵ آمریکایی F-16 فایتینگ فالکون (Fighting Falcon) محسوب می‌شود.

این پهپاد که با خود مهمات حمل می‌کند، به طور فعال در نبرد شرکت کرده و به شکار هواگردهای دشمن خصوصا جنگنده‌ها می‌پردازد. هدف نیروی هوایی آمریکا ساخت شمار بسیار زیادی از این پهپادها است که برای نشست و برخاست به باند عادی نیازی نداشته باشند.

اسکای بورگ قرار است در دو نمونه با موتور فراصوت و فروصوت ساخته شود که نمونه فراصوت برای نبرد هوایی و نمونه فروصوت نیز یک هواپیمای تهاجمی برای حمله به اهداف سطحی (زمینی و دریایی) است. این هواپیماها همچنین قادرند در کنار عملیات رزمی، ماموریت‌های غیر رزمی همچون اطلاعاتی (جاسوسی)، دیده بانی، شناسایی و… را نیز انجام دهند.

هواپیمای بدون سرنشین جدید پنهانکار و رادارگریز است تا بقاپذیری آن در میدان نبرد افزایش یافته و بتواند بدون کشف شدن تا حد ممکن به هدف نزدیک شود. بدین منظور علاوه بر رادارگریزی و سطح مقطع رادرای کم، هواپیما پنهانکاری گرمایی نیز دارد تا توسط آشکارسازهای فروسرخ کشف نشود. پنهانکاری الکترونیکی و کشف نشدن بواسطه نشر امواج الکترومغناطیسی نیز از دیگر قابلیت‌های این جنگنده است. صدای تولیدی کم و رنگی که آن را از چشم انسان مخفی کند نیز از دیگر اصول پنهانکاری محسوب می‌شود.

پهپاد اسکای بورگ مهمات خود شامل بمب‌های هدایت شونده، موشک‌های هوا به هوا و موشک‌های هوا به سطح همچون موشک سرکوب پدافند AGM-88G AARGM-ER را درون دهلیز داخلی حمل مهمات خود جای می‌دهد تا بدین‌ترتیب از سطح مقطع راداری آن کاسته شود. چرا که آویزان بودن مهمات زیر بال و بدنه خود موجب افزایش بازتاب راداری یک هواگرد و امکان کشف آن از فواصل دورتر می‌شود.

این هواپیمای جدید همانطور که گفته شد قرار است جایگزین F-16 شود. البته منظور تمام ناوگان F-16 که ستون فقرات نیروی هوایی آمریکا را تشکیل می‌دهد نیست، بلکه جایگزین F-16‌های قدیمی‌تر و هواپیماهای سالخورده می‌شود. همچنین جایگزینی برای پهپاد تهاجمی MQ-9 ریپر (Reaper) است.

تعریف ابتدایی برای اسکای بورگ عبارت بود از یک الگوریتم نرم افزاری که با هوش مصنوعی خود برخی از وظایف جزئی، اما همچنان حائز اهمیت را برعهده بگیرد تا خلبان بتواند با تمرکز بیشتری به هدایت هواپیما بپردازد. با این حال نظر نیروی هوایی تغییر یافت و تصمیم گرفت تا اسکای بورگ یک پهپاد مجزا با هوش مصنوعی باشد.

این هواپیما از طریق ماهواره توسط کاربر انسانی از ایستگاه کنترل زمینی و یا حتی افسر تسلیحات جنگنده‌های دو سرنشین همچون جنگنده‌های چندمنظوره نسل ۴.۵ آمریکایی F-15E استرایک ایگل (Strike Eagle) و F/A-18F سوپر هورنت (Super Hornet)، جنگنده‌های چندمنظوره تک سرنشین فوق پیشرفته پنهانکار و رادارگریز نسل ۵ آمریکایی F-35 لایتنینگ ۲ (Lightning II) یا خدمه آواکس و هواپیماهای مدیریت و کنترل میدان نبرد نیز کنترل ‌می‌شود. همچنین می‌تواند به صورت خودمختار و با اتکا بر هوش مصنوعی خود به انجام عملیات بپردازد.

این هواپیمای جدید وظایف گوناگونی دارد. از پرواز به عنوان اسکورت در کنار جنگنده‌های سرنشین‌دار و ایفای نقش طعمه به منظور برپایی کمین برای هواگردهای دشمن گرفته تا پرواز به عنوان محافظ در کنار هواپیماهای سوخت رسان، بمب افکن، ترابری و آواکس و همچنین حمله به اهداف سطحی که تحت محافظت شدید پدافند قرار دارند تا بدین ترتیب جان خلبان در معرض خطر قرار نگیرد. همچنین می‌تواند هنگام پرواز در کنار هواپیماهای سرنشین دار همچون آواکس، در صورتی که آواکس هدف یک موشک قرار گرفت، اسکای بورگ نقش طعمه را بازی و موشک شلیک شده را به سمت خود بکشاند و یا راه آن را سد کند تا از جان خدمه هواپیما حفاظت شود.

در صورتی که سازندگان بتوانند هزینه ساخت هر فروند پهپاد اسکای بورگ را کاهش دهند، نیروی هوایی می‌تواند شمار زیادی از آن‌ها را خریداری کرده و حتی در عملیات‌هایی خاص از آن‌ها به عنوان پهپاد یک بار مصرف استفاده کند؛ برای مثال در صورتی که پهپاد مهماتش تمام شده و یک هدف با ارزش همچون سکوی پرتاب موشک بالستیک برای نابودی وجود دارد اما زمانی باقی نمانده، هدایت کننده انسانی می‌تواند از اسکای بورگ به عنوان پهپاد انتحاری استفاده و هواپیما را به هدف بکوبد.

یک قابلیت دیگر اسکای بورگ این است که می‌تواند ریل پرتاب باشد. فرودگاه‌های نظامی دارای باندی به طول حداقل ۳ کیلومتر هستند و در صورتی که باند مورد حمله دشمن قرار بگیرد و غیرقابل استفاده شود، اسکای بورگ با استفاده از راکت پرتابگر کمکی از طریق ریل عمودی به آسمان پرتاب و پس از روشن کردن موتور اصلی خود، به دفاع از پایگاه بپردازد. برای فرود نیز هواپیما می‌تواند موتور خود را خاموش و با چتر نجات فرود آید و سپس بازیابی و برای استفاده‌های مجدد آماده شود.

به طور کلی در مقایسه با هواپیمای سرنشین دار، توسعه و تولید پهپاد بسیار کم هزینه‌تر است و نیروی هوایی با خرید شمار زیادی از این هواپیماهای بدون سرنشین، می‌تواند تعریف جدیدی از نبردهای هوایی ارائه و مسیر جنگ‌های هوایی را عوض کند.

در حال حاضر کمپانی هوافضا، امنیتی و دفاعی آمریکایی بوئینگ (Boeing) پهپاد رزمی پنهانکار و رادارگریزی به نام ATS برای نیروی هوایی استرالیا ساخته که مشخصات درخواستی برای اسکای بورگ را دارد و مهمات را درون بدنه حمل می‌کند. احتمال می‌رود بوئینگ با این پهپاد و یا طرحی ساخته شده بر اساس ATS، در پروژه اسکای بورگ شرکت کند.

پهپاد XQ-58 ولکری (Valkyrie) نیز یک هواپیمای رزمی بدون سرنشین پنهانکار و رادارگریز دیگر ساخت کمپانی هوافضا، امنیتی و دفاعی آمریکایی کراتوس (Kratos) است که مشابه ATS بوده و مشخصات لازم برای شرکت در پروژه اسکای بورگ را دارد.