فرازمینی ها، بازی شبه علم یا واقعیت ؟

تضادی میان علم و شبه‌علم؛

زمین؛ این سیاره آبی و خاکی که سپرهای محافظتی چون کمربند وان آلن و سیاره مشتری را داراست؛ از بسیاری از خطرات احتمالی نظیر هجوم ریزش شدید سیارک‌ها و ورود تشعشعات مخرب، تا حد زیادی در امان است؛ اما در طول زمان باز هم در معرض ورود اشیایی از فضا قرار گرفته است؛ از برخورد سیارک‌ها در ابعاد گوناگون گرفته تا شهاب سنگ‌ها.

چند سالی هم می‌شود که برخی رسانه‌ها آخرین اخبار مربوط به وجود یوفوها یا همان بشقاب پرنده را دنبال می‌کنند و در کل حرف و حدیث‌های زیادی مبنی بر دیده شدن یا خودنمایی کردن آن‌ها تا به امروز زده شده است.

داستان از چه قرار است؟

دوم جولای سال 1947 بود که مک برزل، دامدار اهل رازول در ایالت نیومکزیکو ایالات متحده صدای انفجار بلندی را شنید. شیء سرخ رنگ با دنباله سفید در میان تپه‌زار سقوط کرده بود که به دنبال آن یکی از گله‌داران، قطعات و تکه‌های این شی بزرگ را جمع کرد و به پایگاه هوایی گزارش داد. فردای آن روز نخستین و آخرین خبر از وجود بشقاب پرنده‌ها در روزنامه‌ها اعلام شد؛ اما تنها یک روز بعد، کاشف به عمل آمد که این شی تنها یک بالون هواشناسی بوده است؛ اینجا بود که اعتبار وجود بشقاب پرنده‌ها بیشتر از یک شبانه روز دوام نیاورد.

اما این اتفاق شروع یک ماجرایی دیگر بود؛ در کل خبر هجوم موجوداتی به شکل بشقاب پرنده یا موجودات لاتکسی آلومینیومی شکل (فرازمینی‌ها) تا جایی پیش رفت که در نهایت منجر به رعب و وحشت عموم مردم شد. در مجموع این اتفاقات، اگر نتوان هنوز نتیجه‌گیری دقیق علمی از آنها کرد، اما برای بسیاری از کارگردانانی چون استنلی کوبریک منشا ایده‌های جذابی برای ساخت فیلم‌های علمی تخیلی بود.

فیلم هوش مصنوعی که ایده اصلی آن را کوبریک در دهه هفتاد میلادی طراحی کرد و در نهایت استیون اسپیلبرگ در سال 2001 آن را ساخت، به ساختار فرازمینی‌ها و اهمیت هوش مصنوعی در دنیای ما زمینی‌ها اشاره دارد.

داستان فیلم در زمانی رخ می‌دهد که زمین به قدری گرم شده است که منابع آن محدود و داشتن فرزند با مشکل مواجه شده است. اینجاست که انسان‌ها برای تامین نیازهای خود به ربات‌ها روی آورده‌اند. هنری و همسرش مانیکا که فرزندشان به دلیل یک بیماری نادر در سرمازیستی به ‌سرمی‌برد، مجبور می‌شوند، ربات انسان‌نمایی به نام دیوید که دارای توانایی درک احساسات و عشق ورزیدن است را به فرزندی بگیرند. اما به محض بازگشت فرزند بیمار این زوج جوان وضعیت برای دیوید که می‌خواهد به انسانی کامل تبدیل شود کمی پیچیده می‌شود.

گفتنی است، این فیلم، همه‌ برخوردهای عاطفی ممکن که انسان‌ها می‌توانند با ربات‌های انسان‌نما داشته باشند را کاوش می‌کند.

حقیقت چیست؟

فارغ از پرداختن برخی رسانه‌ها که به نقل از رسانه‌های خارجی وجود یوفوها را تایید می‌کنند، اگر تنها یک بار واژه شبه علم را در فضای اینترنتی جستجو کرده باشید در کنار کلماتی چون طالع‌بینی، کف‌بینی، ستاره‌بینی و انرژی درمانی، بشقاب پرنده را هم می‌بینید. اینکه این یوفوها صحت دارند یا خیر؟

اگر بخواهیم به استناد پنتاگون پاسخ قطعی بدهیم، باید گفت وجود دارند. تاجایی که چندی پیش پنتاگون رسما اعلام کرد نیرویی ویژه تحت نظارت نیروی دریایی ایالات متحده راه اندازی خواهد کرد تا در مورد مشاهدات مربوط به بیگانگان و اشیای پرنده ناشناخته مطالعاتی گسترده‌تر و جدی‌تر داشته باشد.

از سویی دیگر در تعریف یوفوها می‌خوانیم نوعی اشیای ناشناس پرنده هستند که به راحتی قابل شناسایی نیستند. دانشمندان علوم تجربی معتقدند؛ هر واقعیتی «علمی» نیست و از آنجایی که هنوز نمی‌توان با گزاره‌های علمی وجود یوفوها را اثبات کرد، شاید بتوان گفت یوفوها امروزه تنها سوژه خوبی برای نویسندگان در ژانر علمی تخیلی هستند تا بتوانند بر اساس آن داستان‌های هیجان‌انگیزی را به نگارش دربیاورند.

علیرضا افشاری، دانشمند ایرانی و عضو سابق ناسا در پروژه آپولو یازده به سیناپرس گفت: اغلب افرادی که معتقد به وجود بشقاب پرنده هستند دستمایه خوبی دارند تا بگویند جهان ما واگذاشته شده است. درواقع این افراد تلاش می‌کنند تا ذهن عموم مردم را به این سمت سوق دهند که جهان هستی توسط موجودات فرازمینی خلق شده و بعد کنار گذاشته شده است؛ اما اگر از آن‌ها بپرسید که دلیل اصلی آن‌ها برای پیدا کردن خالقی بی خیال چیست می‌گویند؛ مردم باید از خرافات مخرب بیرون بیایند.گفتنی است؛ همواره علم مسیر روشن‌تری برای آگاهی مردم انتخاب کرده است راهی با منطق علمی که اعداد آن را ثابت می‌کند.

افشاری خاطرنشان کرد: برداشت‎ها از نظریه هاوکینگ که وی را خداناباور تلقی کرده است یکی دیگر از این بازی‌های شبه علمی است. به اعتقاد من هاوکینگ یه موحد بوده و تنها تعریفش از خدا با آن چیزی که در دوران کودکی یاد گرفته بود، متفاوت است.

وی افزود: در این میان هیچگاه نباید وجود حیات در سیارات فراخورشیدی را با اثبات یوفوها گره بزنیم؛ چراکه به اعتقاد دانشمندان احتمال وجود حیات با تعریفی که از آن می‌شناسند بسیار بیشتر از موجودات فضایی است. بنابراین در پذیرش موضوعات مشابه خوب است آنچه که علم تایید کرده است را بپذیریم.

فراموش نکنیم هر ادعایی را بدون شواهد و مدارک علمی دقیق و درست قبول نکنیم و به دام شبه علم نیافتیم ،آن هم شبه علمی که جز تخریب اندیشه ها سودی برایمان ندارد و فقط مسیر ترویج علم را با ترویج شبه علم عوض می کند.

گزارش: مهتاب دمیرچی