بیماری‌های ناشی از کمبود ویتامین‌ها

سوءتغذیه باعث کمبود ویتامین می‌شود که به‌تبع آن بیماری‌های دیگری به وجود می‌آیند. در واقع ویتامین‌ها ریزمغذی‌های ضروری بدن هستند که در بسیاری از غذاهای مختلف وجود دارند و افراد روزانه به مقدار کم آن‌ها را دریافت می‌کنند.
تا همین چند سال پیش کارشناسان از عواقب مصرف نکردن برخی غذاها صحبت می‌کردند؛ اما بعدها کشف کردند که برای سالم ماندن، مهم موادی بود که در آن‌ها وجود داشت نه خود غذاها.

اگر به اندازه‌ی کافی ویتامین دریافت نکنید، چه می‌شود؟

در کل 13 نوع ویتامین وجود دارد. همه‌ی آن‌ها مربوط به گروهی از ترکیبات آلی هستند که همراه با آنزیم‌ها عمل می‌کنند و بخشی از فرایندهای متابولیک بدن را تشکیل می‌دهند. اگرچه آن‌ها ریزمغذی محسوب می‌شوند؛ اما بخش حیاتی رژیم غذایی ما را تشکیل می‌دهند. هنگامی که کمبود ویتامین در میان مدت یا بلندمدت وجود داشته باشد احتمال ابتلا به بیماری‌های خاصی افزایش می‌یابد. در ادامه، جزئیات مربوط به آن‌ها ذکر شده‌اند:

اختلالات بینایی و ویتامین A
کمبود ویتامین A با مشکلات بینایی مرتبط است. به طور خاص باعث خشک شدن چشم‌ها یا گزروفتالمی می‌شود که در طولانی مدت می‌تواند موجب شبکوری یا کاهش دید در شب شود.
به این ترتیب برای جلوگیری از این عوارض باید غذاهایی که حاوی ویتامین A و کاروتنوئیدها هستند را مصرف کنید. از جمله این غذاها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تخم‌مرغ
شیر
ماهی‌ها از جمله سالمون
جگر
سبزیجات برگ سبز تیره
انبه
گوجه‌فرنگی
هویج
کدو
ذرت
مقدار روزانه‌ی توصیه شده دریافت ویتامین A به سن و جنسیت بستگی دارد. به گزارش موسسه‌ی ملی بهداشت (NIH) مقدار توصیه شده برای مردان بزرگسالان 900 میکروگرم و برای زنان بزرگسال 700 میکروگرم است.
کم‌خونی و کمبود ویتامین B12
کمبود ویتامین B12 یا کوبالامین باعث یک نوع کم‌خونی خطرناک می‌شود. این ماده حاوی کبالت می‌باشد که یک ماده‌ی معدنی است و برای سنتز گلبول‌های قرمز خون لازم است.
از آنجا که کبالت فقط توسط باکتری‌ها سنتز می‌شود انسان‌ها با مصرف غذاهایی که منشأ حیوانی دارند می‌توانند آن را تأمین کنند. به این ترتیب افرادی که رژیم غذایی گیاهی دارند یا گیاه‌خوار هستند دچار کمبود می‌شوند.
با توجه به نهادهایی مانند موسسه‌ی ملی بهداشت (NIH) میانگین مقدار توصیه شده برای دریافت کوبالامین در بزرگسالان 2.4 میکروگرم در روز است. افراد می‌توانند این مقدار را با مصرف مکمل‌ها نیز به دست آورند؛ مخصوصاً افرادی که از رژیم غذایی گیاه‌خواری پیروی می‌کنند.
ضایعات پوستی و کمبود ویتامین C
در مراحل اولیه، کمبود ویتامین C می‌تواند منجر به خونریزی‌های لثه و کندی بهبودی زخم‌ها شود. با این حال، سال‌ها پیش کارشناسان کشف کردند که در طولانی مدت می‌تواند باعث اسکوربوت شود.
علاوه بر آنچه ذکر شد کمبود این ویتامین می‌تواند باعث خستگی، درد مفاصل و آسیب‌های پوستی شود. به گفته‌ی سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) از زمانی که کارشناسان به اهمیت این ماده‌ی مغذی پی بردند مشکلات ذکر شده کمتر رخ می‌دهد.
برخی از مواد غذایی حاوی ویتامین C عبارت‌اند از مرکبات، کیوی و فلفل‌ها.
در ضمن باید به خاطر داشته باشید که این ویتامین محلول در آب با قرار گرفتن در معرض درجه حرارت بالا و فرایند پخت و پز از بین می‌رود.
مصرف مکمل‌ها یک گزینه‌ی امن برای جبران کمبودهای موجود در رژیم غذایی‌تان است که البته همیشه باید تحت نظر پزشک باشد.

اختلالات عصبی و اسیدفولیک
مطالعات متعددی نشان داده‌اند که مصرف اسیدفولیک (ویتامین B9) توسط زنان باردار از اختلالات عصبی در جنین جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، به نظر می‌رسد این ویتامین اثرات مفید دیگری نیز دارد مانند پیشگیری از بیماری‌های قلبی مادرزادی و شکاف کام.
منابع غذایی اصلی اسیدفولیک سبزیجات با برگ‌های سبز تیره، جگر و قلوه هستند.
به گفته‌ی سازمان بهداشت جهانی (WHO) همه‌ی زنان از لحظه‌ای که تلاش برای باردار شدن می‌کنند تا هفته‌ی دوازدهم بارداری باید روزی 400 میکروگرم اسید فولیک دریافت کنند.
شکنندگی استخوان به دلیل کمبود ویتامین D
یکی از کارکردهای ویتامین D سالم نگه داشتن استخوان‌ها از طریق جذب مناسب کلسیم است. اگر به مقدار کافی ویتامین D دریافت نکنید ممکن است دچار بیماری‌هایی مانند راشیتیسم و استئومالاسی (نرمی استخوان) شوید.
در انسان‌ها این ویتامین زمانی ساخته می‌شود که پوست در معرض پرتوهای فرابنفش نور خورشید قرار بگیرد. علاوه بر این، شما می‌توانید از غذاهایی با منشأ حیوانی مانند تخم‌مرغ، شیر و گوشت‌ها نیز این ویتامین را دریافت کنید؛ البته نهایتا به میزان 10 درصد.

آنچه باید در مورد بیماری‌هایی که از کمبود ویتامین‌ها ایجاد می‌شوند به خاطر داشته باشید

به طور خلاصه اگر رژیم غذایی متعادلی داشته باشید بعید است که از کمبود ویتامین رنج ببرید.
با این حال ممکن است شرایطی وجود داشته باشد که باید مقدار توصیه‌شده‌ی روزانه را در مورد آن‌ها افزایش دهید؛ مانند دوران بارداری و یا وجود بیماری یا اختلال خاصی. اگر این موارد در مورد شما صدق می‌کند باید رژیم غذایی‌تان را طوری تنظیم کنید که به مقدار کافی از این ریزمغذی‌ها دریافت کنید تا دچار بیماری‌ها و مشکلات مربوط به سلامتی نشوید.
بدین منظور توصیه می‌شود با یک پزشک یا متخصص تغذیه در مورد نوع رژیم غذایی و مکمل‌های دریافتی احتمالی مشورت کنید.