امگا 3 و سایر ویتامین‌ها برای بهبود خشکی چشم

زمانی که چشمان شما اشک کافی تولید نمی‌کند، یا در کیفیت لایه‌ی اشک - روغن، آب و لایه مخاطی که چشم را می‌پوشاند - ناهنجاری وجود دارد، خشکی چشم رخ می‌دهد. در این شرایط ممکن است چشمانتان قرمز شود، دچار سوزش گردد، یا احساس کنید که شن و ماسه روی سطح کره چشم قرار گرفته شده و موجب تحریک آن شود.
افراد زیادی از خشکی چشم رنج می‌برند که می‌تواند از شدت تحریک خفیف تا درد شدید متغیر باشد. این وضعیت به خصوص در خانم‌ها هنگام ورود به دوران یائسگی معمول است.
اگرچه نتایج هنوز قاطع نیست، اما ویتامین‌ها و مکمل‌ها در یک تلاش برای درمان یا جلوگیری از خشکی چشم، مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. در مورد آنچه شما باید در مورد خشکی چشم بدانید و اینکه آیا ویتامین‌ها و مکمل‌ها به شما کمک خواهند کرد یا خیر، در اینجا نکاتی آمده است:

چه عواملی موجب خشکی چشم می‌شوند؟

خشکی چشم یک بیماری پیچیده است و نه تنها توسط آنچه می‌خوریم، بلکه توسط محیط و فعالیت‌های ما مثل استفاده طولانی‌مدت از رایانه یا تماشای تلویزیون نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد. وقتی از رایانه استفاده یا تلویزیون تماشا می‌کنید، کمتر پلک می‌زنید و اشک کمتری تولید می‌کنید.
خشکی چشم ممکن است به دلیل انواع شرایط پزشکی، از جمله این موارد، رخ دهد:
• روماتوئید آرتریت
• سندرم شوگرن
• بیماری تیروئید
• لوپوس
• استفاده از برخی داروها مانند داروهای ادرارآور، مسدودکننده‌های بتا برای فشارخون بالا، آنتی‌هیستامین‌ها و داروهایی که برای درمان اضطراب یا افسردگی مصرف می‌شوند نیز با خشکی چشم ارتباط دارند.

درمان خشکی چشم

درمان خشکی چشم معمولاً شامل اشک مصنوعی بدون نیاز به نسخه، یا پماد یا ژل چشم است. همچنین یک دستگاه رطوبت‌ساز می‌تواند با اضافه کردن رطوبت به محیط شما، کمک‌کننده باشد.
تحقیقات، رژیم غذایی سالم را به سلامت عمومی چشم گره زده است. کسب ویتامین‌ها و مواد مغذی از طریق رژیم غذایی و ورزش، به ویژه در بهبود پیشرفت دژنراسیون ماکولای وابسته به سن (AMD) کمک کننده است که مطالعات مربوط به نقش مکمل‌ها را برای درمان سایر شرایط، برانگیخته است. برخی از پزشکان می‌گویند مکمل‌های زیر ممکن است به خشکی چشم کمک کنند:

1. اسیدهای چرب امگا 3
روغن ماهی حاوی اسیدهای چرب امگا 3، یک توصیه متداول است.
بسیاری از پزشکان احساس می‌کنند که مکمل امگا 3 به طور کلی ایمن است و بسیاری از بیماران با استفاده از آن احساس بهبودی علائم خشکی چشم خود را تجربه کردند که این امر، اسید چرب امگا 3 را به یکی از توصیه شده‌ترین مکمل‌ها تبدیل می‌کند.
اسیدهای چرب امگا 3، در اشکال و دوزهای مختلف وجود دارد که مطالعه آن‌ها به روشی استاندارد را دشوار می‌کند. چندین مطالعه تأثیر مفیدی بر التهاب حاشیه پلک و بهبود ترکیب روغن لایه‌ی اشک نشان داده که تبخیر آن را کاهش می‌دهد؛ به عنوان مثال، مطالعه‌ای در سال 2008 نشان داد که مصرف خوراکی دو کپسول 1000 میلی‌گرمی روغن بذر کتان آن هم سه بار در روز، به بیماران مبتلا به بیماری‌هایی مانند بلفاریت، و یا اختلال عملکرد غده میبومین (MGD)، اختلالات التهابی پلک مرتبط با خشکی چشم، فوایدی می‌رسانند. به نظر می‌رسد روغن بذر کتان کیفیت روغن تولید شده توسط غدد پلک را بهبود می‌بخشد.
در سال 2018، یکی از بزرگ‌ترین مطالعات در مورد تأثیر اسیدهای چرب امگا 3 بر روی خشکی چشم به این نتیجه رسید بیمارانی که به مدت 12 ماه 3000 میلی‌گرم امگا 3 دریافت کرده‌اند، نتایج بسیار بهتری نسبت به بیمارانی که روغن زیتون دریافت کرده‌اند، نشان نداده‌اند.
عوارض جانبی احتمالی روغن ماهی شامل افزایش خطر خونریزی و افزایش خطر سکته مغزی است. اسیدهای چرب امگا 3 می‌توانند به طور بالقوه با داروهای رقیق‌کننده خون، داروهای فشارخون و پیشگیری از بارداری تداخل داشته باشند.

2. ویتامین A
کمبود شدید ویتامین A می‌تواند باعث خشکی چشم شود که مکمل‌ها می‌توانند به افزایش آن کمک کنند.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) کمبود ویتامین A را یک مشکل بهداشت عمومی در سطح جهانی می‌داند. در میان برخی از بیماران مبتلا به فیبروز کیستیک و برخی دیگر پس از جراحی کاهش وزن، کمبود این ویتامین دیده می‌شود.
ویتامین A جزء ترکیب شده‌ی مهمی از مواد شیمیایی موجود در سلول‌های شبکیه است که مسئول بینایی هستند. در موارد خاص، ممکن است یک پماد بدون نسخه ویتامین A برای کاهش خشکی، مستقیم بر روی چشم استفاده شود.
با این حال، باید در مصرف بیش از حد ویتامین A احتیاط کنید، به این علت که ویتامین A در کبد ذخیره می‌شود و مقدار زیادی از آن ممکن است موجب مسمومیت کبدی شود. ویتامین A بیش از حد، همچنین ممکن است باعث افزایش فشار داخل جمجمه شده که می‌تواند منجر به پاپیل اِدِما (تورم عصب بینایی) و نابینایی گردد.
یک مطالعه کوچک در سال 2019 بر روی نمونه‌ای از مردان عربستان سعودی نشان داد، 1500 میلی‌گرم ویتامین A که به صورت خوراکی به مدت سه روز متوالی مصرف می‌شود، کیفیت، و البته نه کمیت، اشک بیماران دچار خشکی چشم را بهبود می‌بخشد. این یافته، به تحقیقات بیشتری احتیاج دارد.

3. ویتامین B12
گزارش‌هایی وجود دارند که ویتامین B12 را در کمک به بیماران دچار خشکی چشم و درد شدید مؤثر می‌دانند.
چندین مطالعه کمبود ویتامین B12 را در بیماران مبتلا به مشکلاتی که منجر به خشکی چشم می‌شوند، ارتباط داده‌اند. در یک مورد، گزارش شده است که یک بیمار در هند پس از یک سال درد تاول و احساس وجود شن و ماسه در چشمش، در طی سه هفته استفاده از سرم ویتامین B12، بهبود چشمگیری داشته است. طی شش ماه، نویسندگان گزارش اظهار داشتند که وی بدون علامت شده است.
از آنجا که ویتامین B12 فقط در غذاهای مشتق شده از حیوانات وجود دارد، گیاهخواران به مکمل‌های B12 نیاز دارند. علائم و نشانه‌های کمبود B12 شامل کم‌خونی، زردی پوست، نوروپاتی بینایی، کندی شناختی و نوروپاتی محیطی است که منجر به ضعف یا بی‌حسی اندام‌های شما می‌شود.
به دلیل تغییرپذیری و تنوع جذب در صورت مصرف خوراکی، B12 اغلب تزریق می‌شود؛ معمولاً در بازو، باسن یا ران.
4. لوتئین
لوتئین ماده مغذی ضدالتهابی است که به طور طبیعی در شبکیه و سبزیجات دارای برگ سبز تیره مانند کلم کیل و اسفناج یافت می‌شود. مطالعه‌ی پزشکان تایوانی در سال 2015 نشان داد که لوتئین ممکن است به کاهش التهاب در سلول‌های اپی‌تلیال قرنیه کمک کند، لایه‌ای که از قسمت جلویی چشم محافظت و به کاهش علائم خشکی چشم کمک می‌کند.
از آنجا که لوتئین یک مکمل غذایی ایمن در نظر گرفته می‌شود که در درمان دژنراسیون ماکولای وابسته به سن (AMD) و سایر بیماری‌های چشم استفاده می‌گردد، محققان نتیجه گرفتند: نتایج امیدوارکننده این تحقیق از تحقیقات دیگر در مورد استفاده از لوتئین برای درمان خشکی چشم، پشتیبانی می‌کند.

5. ویتامین E
ویتامین E یک آنتی‌اکسیدان مهم است، هرچند اثر مفید مستقیم مکمل بر روی خشکی چشم نشان داده نشده است.
با این حال، یک مطالعه کوچک در سال 2020 در اسپانیا، قطره‌های چشمی متشکل از اسید هیالورونیک، کوآنزیم Q10 و ویتامین E را در برابر اشک مصنوعی فرموله شده با سدیم مشتق شده از کارملوز سدیم در بیماران یائسه، آزمایش کرد.
این بررسی نشان داد که دوز روزانه کمتری از قطره‌های حاوی ویتامین E برای دستیابی به کنترل بهتر بیماری خشکی چشم در مقایسه با کارملوز کافی است. با این وجود، مشخص نیست که آیا این پیشرفت می‌تواند به طور کامل از ویتامین E باشد.

خلاصه بحث

در حالی که هیچ درمانی برای خشکی چشم فقط از طریق مکمل‌ها وجود ندارد، مؤسسات بسیاری مطالعاتی را برای بررسی ارتباط بین چندین ویتامین و بیماری چشم با نتایج امیدوارکننده اما غیرقطعی انجام داده‌اند، که باعث علاقه بیشتر به انجام چنین تحقیقاتی می‌گردد.
بسیاری از پزشکان معتقدند مصرف روغن ماهی و مکمل بذر کتان به طور بالقوه موجب بهبود خشکی چشم شده و ضرر کمی دارند.
با این حال، بسیاری از عوامل می‌توانند باعث خشکی چشم شوند، که می‌تواند نشان‌دهنده سایر مشکلات سلامتی باشد. بنابراین بهتر است قبل از اضافه کردن هر یک از ویتامین‌ها و مکمل‌های ذکر شده به رژیم غذایی‌تان، با یک پزشک مشورت کنید.