سردرد از درد به وجود آمده در سر یا بالای گردن می باشد و منشا آن بافت ها و ساختارهای احاطه کننده جمجمه یا مغز می باشد، زیرا مغز عصبی ندارد که موجب بروز درد شود. گاهی لایه نازک بافت که استخوانها، عضلات دربرگیرنده جمجمه، سینوسها، چشمها و گوشها را دربرگرفته است و بافت های نازک که سطح مغز و نخاع، سرخرگ ها و عصب ها را در بر گرفته ملتهب یا تحریکپذیر شده و باعث ایجاد درد در گردن و پشت سر خواهد شد. شدت و محل درد در سر متفاوت است. گاهی درد پراکنده و در تمام سر احساس می شود. گاهی درد به وجود آمده در یک بخش از سر احساس می شود. درد پیشانی نیز از مواردی است که همراه با درد شقیقه و پشت سر همراه بوده و یکی از شایعنرین انواع سردرد است.
انواع سردرد
در ادامه انواع سردرد را معرفی خواهیم کرد:
سردرد اولیهسردردهای اولیه سردردهایی هستند که ارتباطی با بیماری زمینه ای دیگر ندارد. این سردردها بر اثر فرآیندهای مغزی به وجود می آیند. میگرن، سردرد خوشه ای و سردرد تنشی مثال هایی از سردردهای اولیه می باشند.
میگرناین نوع از سردردها ضربانی یا تیز و یک طرفه می باشد. البته می تواند هر دو طرف سر را نیز درگیر کند. شخص نسبت به نور و صدای بلند حساس و در طول حمله دچار تهوع می شود. سردرد ناراحتی غیرقابل تحمل است که ممکن است در هر ساعتی از روز بروز کند. عوامل آن متناسب با ساعت و زمانی که بروز می کند یا شدت آن متفاوت می باشد. اگر هنگامیکه از خواب بیدار شدید در گیجگاه خود ضربه احساس کنید. سردرد صبحگاهی و حالت تهوع دارید یا نمی توانید چشمان تان را باز کنید بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
سردردهای خوشه ایاین نوع از سردردها بسیار شدید هستند که حدودا ۳۰ تا ۴۵ دقیقه به طول خواهد انجامید. علت این سردرد ناشناخته است. اما الگوی این سردرد اختلال در ساعت بیولوژیکی بدن یا همان هیپوتالاموس می باشد که در بروز آن نقش دارد. گاهی افراد مبتلا به سردردهای خوشه ای ممکن است در یک روز به سردرد خوشه ای مبتلا شوند. این نوع سردرد عموما تیز و در یک طرف سر و اطراف چشم بروز می کند. گاهی این دردها با اشک ریزش و گرفتگی سینوس در طرف دیگر سر
همراه خواهد بود. این سردردها عموما به صورت دوره ای تکرار و در یک طرف سر رخ می دهد. بعد از هر حمله یک دوره سردرد تجربه می شود که هر بار طول مدت آن متفاوت می باشد.
سردرد تنشیسردردهای تنشی یا ضربان دار که ممکن است همه افراد در مقاطعی از زندگی به آن دچار شوند. این حالت مواردی است که گاهی در فرد رخ می دهد. برخی از افراد هر روز به سردردهای تنشی دچار می شوند که این حالت سردرد مزمن محسوب می شود. علائم سردردهای تنشی فشار یا تنش عضلانی در اطراف سر یا در پشت گردن می باشد.
سردردهای هورمونیاین سردردها مربوط به قاعدگی هستند. میگرن ها عموما با قاعدگی در ارتباط هستند.
علائم سردردهای هورمونی درد تیز و ضربانی در کنارههای سر استفراغ و حساسیت به نور صدا و حتی لمس تهوع کشش ماهیچه ای و خستگینشستن در موقعیت برای مدت زمان طولانی میتواند موجب درد شدید شود. تسکین این ناراحتی با کشش در طول روز و تغییر مواضع در صورت امکان و تلاش برای کاهش سطح استرس می باشد.
سردرد های ثانویهسردردهای ثانویه، سردردهایی می باشند که در اثر بیماری های زمینهای به وجود می آید. مثال هایی از سردردهای ثانویه عبارتند از:
تومورها یا آنوریسم مغزیتومور یا آنوریسم مغزی می تواند منجر به سردرد شود.این امر به علت این است که فضای جمجمه محدود است. زمانی که بافت اضافی مانند تومور در مغز وجود میآید یا خون در اثر آنوریسم در مغز جمع شود ، باعث وارد شدن فشار بر مغز و بروز سردرد می شود. تومورهای مغزی توده یا رشد غیرطبیعی سلول ها در مغز است که برخی از آنها قابل تشخیص و خوش خیم و برخی دیگر بدخیم هستند. تومور مغزی به رشد یک توده غیرطبیعی در مغز می باشد که امکان دارد خوش خیم یا بدخیم باشد یا به عبارتی نوعی نئوپلاسم داخل جمجمه ای سخت و تو پُر، و یا یک تومور ، در داخل مغز و یا کانال مرکزی نخاع می باشد.
علائم تومور مغزیاز علائم تومور مغزی سردرد است که به گونه ای است که بیمار برای اولین بار آن را تجربه خواهد کرد زیرا این سردردها شدید و مداوم هستند و موجب اختلال در خواب و بیدار شدن بیمار در نیمه شب خواهند شد و با مصرف داروهای آرامبخش و مسکن نیز این درد کاهش پیدا نمی کند. علائم و نشانه های تومور مغزی بسیار متفاوت است و به اندازه ، محل و سرعت رشد بستگی دارد. از دیگر علائم تومور مغزیمی توان به موارد زیر اشاره کرد :
سردردهایی که به تدریج بیشتر و شدیدتر می شود.
شروع جدید یا تغییر در الگو سردرد حالت تهوع و استفراغ بدون علت خاص اختلالات بینایی : مانند تاری دید، دوبینی یا از دست دادن بینایی و … از دست دادن تدریجی لمس یا حرکت در یک دست یا پا تشنج، بویژه در کسانی که سابقه تشنج ندارند اختلال در کنترل و عدم تعادل سردرگمی در امور روزمره اختلالات شخصیتی یا رفتاری اختلالات گفتاری مشکلات شنوایی سردردهای سرویکوژنیک (گردنی)سردردهای سرویکوژنیک زمانی رخ میدهد که دیسک های بین مهره ای ناحیه گردن تحلیل و بر نخاع فشار خواهد آورد. نتیجه این اتفاق، گردن درد و سردرد شدید می باشد.
سردرد ناشی از مصرف بیش از حد دارو هامصرف برخی داروها بیش از ۲ یا ۳ بار در هفته برای تسکین درد پشت سر مصرف می شود میتواند به علت مصرف بیش از حد داروها اتفاق بیفتد.
علائم سردرد ناشی از مصرف بیش از حد داروها تداوم درد، برای به مدت یک روز بدتر شدن درد هنگام بیدار شدن از خواب داشتن درد پشت سر پس از قطع مصرف داروی مسکن سردرد ناشی از مننژیتمننژیت به عفونت مننژ میگویند. مننژ پوششی سه لایه می باشد که مغز و نخاع را در بر خواهد کرد.
سردرد پس از آسیب به سردر برخی از موارد سردرد فرد ناشی از وارد شدن ضربه به سر در اثر سقوط از ارتفاع، تصادف با خودرو یا حادثه در هنگام اسکی می باشد.
سردرد سینوسیالتهاب سینوس های واقع می تواند باعث احساس فشار و درد در ناحیه سر شود.
سردرد نخاعیسردرد نخاعی در اثر نشت آهسته مایع مغزی نخاعی بدنبال فرآیند هایی مانند تپ اپیدورال، تپ نخاعی و یا تزریق ماده بی حسی به نخاع بوجود خواهد آمد.