خطرناک ترین پهپادهای نظامی جهان؛ از بیرقدار معروف تا پرنده‌های بی‌صدای آمریکایی

در این مطلب به خطرناک ترین و پیشرفته‌ترین پهپادهای نظامی جهان می‌پردازیم که تحولی بزرگ را در صنعت هواپیماهای بدون سرنشین ایجاد کرده‌اند.

در پشت پرده جنگ مدرن و هوشمند امروزی، کسب‌وکارهایی بزرگ سازنده تجهیزات نظامی در سراسر جهان در حال تجارت هستند. هزینه‌های گزافی توسط کشورها خرج می‌شوند تا در زمینه جنگ‌افزارها، یک قدم جلوتر از دیگری قرار بگیرند. ایالات متحده با در اختیار داشتن بزرگ‌ترین بودجه نظامی در جهان، در توسعه و ساخت هواپیماهای بدون سرنشین پیشرو است. با این وجود، کشورهای زیادی در سراسر جهان، فناوری‌های مورد نیاز برای ساخت برخی از خطرناک ترین پهپادهای نظامی را تولید و صادر می‌کنند.

مدل MQ-1 Predator آمریکایی را می‌توان اولین پهپاد مدرن امروزی در نظر گرفت. این هواپیمای بدون سرنشین از توانایی پرواز دوربرد برای شناسایی یا حمله به اهداف مورد نظر با قابلیت حمل موشک‌های هل‌فایر برخوردار بود. این پهپاد از اوایل دهه 2000 میلادی تا 2018، به طور گسترده در درگیری‌های عراق و افغانستان استفاده شد. از آن زمان، نه تنها یک مدل ارتقایافته جایگزین این سری شد، بلکه ده‌ها پهپاد دیگر نیز ساخته و به کار گرفته شدند و نمونه‌های متعدد دیگری نیز در حال توسعه هستند. پهپادها امروزه به‌طور کامل نحوه اجرای عملیات نظامی را تغییر داده و اطلاعات دقیقی در مورد تحرکات نیروها و تغییر شرایط میدان نبرد را به طور لحظه‌ای به فرماندهان منتقل می‌کنند.

پهپادهای جدیدتر به گسترش فناوری و توانایی‌های این حوزه ادامه می‌دهند و قابلیت‌های جنگ الکترونیک را بیش از همیشه خطرناک‌تر می‌کنند. قرار دادن نیروهایی مهیب با تجهیزات پیشرفته در برابر یکدیگر می‌توانند نتایج مخربی را برای غیرنظامیان گرفتار در آتش به بار آورند. در ادامه به 10 نمونه از خطرناک ترین پهپادهای نظامی جهان می‌پردازیم.

خطرناک ترین پهپادهای نظامی جهان

1- Predator C Avenger – ایالات متحده

جدیدترین جانشین نسل اول پهپادهای Predator که توسط نیروهای آمریکایی استفاده می‌شود، Predator C Avenger نام دارد که بر پایه تاثیرگذاری بالای نسخه پیشین و با اضافه شدن ویژگی‌ها و پیچیدگی‌های بیش‌تری ساخته شده است. پهپاد Avenger برای انجام وظایف متعددی تولید شده و به دوربین‌ و نظارت الکترونیکی و هم‌چنین تسلیحات مجهز است. این پهپاد با استفاده از موتور ساخت “Pratt Whitney”، می‌تواند در ارتفاع 50000 پا با سرعت 400 گره حرکت کند.

امکانات و قابلیت‌های پهپاد Avenger به نیروها اجازه می‌دهد تا عملیات حساس را در مناطقی که هواپیماهای سنتی پوشش محدودی برای اجرای ایمن ماموریت‌ها دارند، پیش ببرند. پهپادهای اونجر، در ماموریت‌هایی موفقیت‌آمیز نظیر از بین بردن ابوخیر المصری، فرمانده شماره دو القاعده در سال 2017 مورد استفاده قرار گرفته‌اند. پیش‌تر این دسته از عملیات از طریق هواپیمای رادارگریز Nighthawk 117 انجام می‌شد که با نمونه پهپادهای نظامی سبک‌تر، کارآمدتر و ارزان‌تر جایگزین شد. پهپادهای اونجر امروزه از جایگاه ویژه‌ای در ارتش ایالات متحده برخوردار بوده و بسیاری از آنها در نقاط حساس سراسر جهان مستقر هستند.

2- Bayraktar TB2 – ترکیه

شرکت بایکار ترکیه به عنوان یک تامین‌کننده شاخص بین‌المللی در زمینه فناوری‌های پهپاد مطرح شده است. پهپاد محبوب صادراتی این سازنده، Bayraktar TB2 نام دارد که تعداد قابل توجهی از تجهیزات مختلف را در مجموعه‌ای نسبتا کوچک و سبک ارائه می‌کند. این شرکت با توجه به عضویت ترکیه در ناتو، با پایبندی به برخی از مشخصات عملیاتی این سازمان، از تامین‌کنندگان پهپادهای نظامی برای 30 کشور عضو این معاهده به‌شمار می‌رود.

پهپاد TB2 که با دم V شکل معکوس خود به سادگی قابل تشخیص بوده، به دلیل استفاده اوکراین از آن در خلال جنگ با روسیه شهرت پیدا کرده است. بزرگ‌ترین مزیت این مدل، برای کشوری مانند اوکراین، هزینه مقرون به صرفه آن است. قیمت 10 میلیون دلاری این پهپاد و واحد کنترلی آن، بسیار ارزان‌تر از نمونه‌های آمریکایی مشابه است.

Bayraktar TB2 نیروی خود را از یک موتور قابل اعتماد 105 اسب بخاری Rotax تامین می‌کند و مدت زمان عملیاتی آن 27 ساعت به ازای هر ماموریت است. پهپادهای نظامی TB2 توانسته‌اند تا ده‌ها مورد از تجهیزات نظامی روسی را سرنگون کنند در حالی‌که تنها 8 پهپاد از ناوگان خود را از دست داده‌اند.

3- Reaper – ایالات متحده؛ یکی از خطرناک ترین پهپادهای نظامی جهان

به عنوان نسل بعدی سری Predator، پهپاد نظامی MQ-9 Reaper یکی از باسابقه‌ترین پهپادها در ناوگان هوایی ارتش آمریکا محسوب می‌شود. ریپر نیز بر پایه نسخه اصلی خود ساخته شده که فراتر از قابلیت‌های نظارتی، بر حذف زودهنگام هدف متمرکز است.

ژنرال تی مایکل موزلی در ارتباط با اهداف کاربردی این پهپاد در نیروی هوایی آمریکا گفت:

پهپاد ریپر فراتر از وظایف اطلاعاتی، نظارتی و شناسایی پیش از عملیات آزادی عراق، در نقش یک شکارچی-قاتل واقعی عمل کرد.

این پهپاد به یک موتور توربوپراب 900 اسب بخاری مجهز شده که با وجود کاهش 119 اسب بخاری توان نسبت به نسل پیشین، قادر است با وزن‌ سبک‌تر، سریع‌تر و در ارتفاع بالاتری حرکت کرده و هم‌چنین بمب‌های 500 پوندی و موشک‌های هل‌فایر را حمل کند. ریپر با وجود قدمت بالای خدمات خود، هم‌چنان بخشی جدایی ناپذیر از نیروهای مسلح ایالات متحده است. با این حال، برای تداوم ماموریت آن، فناوری این پهپاد برای مقابله با تهدیدات جدید، به‌روز می‌شود.

4- گلوبال هاوک – ایالات متحده

گلوباک هاوک RQ-4، بزرگ‌ترین و چشم‌گیرترین پهپاد در ناوگان هوایی آمریکا است که توسط یک موتور توربوفن آلیسون- رولز رویس نیرو می‌گیرد و طول بال‌های آن به 130 فوت می‌رسد. این یک وسیله نقلیه مخصوص شناسایی است که می‌تواند تا 32 ساعت در ارتفاع 60000 پا به فعالیت خود ادامه دهد. پهپاد نظامی گلوبال هاوک، مجموعه‌ای از تجهیزات ارتباطی و شناسایی پیشرفته را برای ارائه دقتی بالا برای نیروهای تهاجمی حرفه‌ای که در انتظار دریافت اطلاعات از سراسر جهان هستند، حمل می‌کند.

باید در نظر داشت که جمع‌آوری چنین اطلاعات پیشرفته‌ای کم‌هزینه نیست. گلوبال هاوک پهپادی 99 میلیون دلاری است که قیمت آن با احتساب سنسورهای اضافی و سایر تجهیزات برای قابلیت‌های خاص، به 130 میلیون دلار می‌رسد. این پهپاد نیز یکی از باسابقه‌ترین نمونه‌ها در ارتش آمریکا است که از اولین استقرار خود در اوایل سال 2001، در قالب یک نمونه اولیه، به طور منظم تا به امروز در ماموریت‌های خارج از کشور ناتو استفاده می‌شود.

5- Stingray – ایالات متحده

برخی از خطرناک ترین پهپادهای جهان، نه فقط بخاطر آنچه که رصد می‌کنند و قادر به انجام هستند، بلکه به دلیل توانایی آنها در کمک به ماموریت دیگران، تهدیدی جدی برای دشمن محسوب می‌شوند. پهپاد MQ-25 Stingray نمونه‌ای کامل از یک وسیله پشتیبانی است که ماموریت هواپیماهای سرنشین را در طول استقرار گسترش می‌دهد. به گفته نیروی دریایی ایالات متحده، این پهپاد اولین هواپیمای سوخت‌رسان بدون سرنشین در جهان است که اولین ماموریت سوخت‌گیری موفقیت‌آمیز خود را در ژوئن 2021 تجربه کرد.

این پهپاد مجموعه‌ای از فناوری‌های نظارتی و شناسایی را در کنار ویژگی‌های سوخت‌رسانی برای پشتیبانی از هواپیماهای مستقر در کشتی‌های نیروی دریایی در خود جای داده است. این وسیله هم‌اکنون در مرحله آزمایش است و به زودی برای استفاده در ناوگان دریایی ایالات متحده عملیاتی خواهد شد.

جنگنده اف-35 پیشرفته‌ترین هواپیمای جنگی ساخته شده تا به امروز است و در حال حاضر ناوگان ارتش آمریکا را همراه با شرکای ناتو و سایر کشورهای همسو هدایت می‌کند. این هواپیمای چند منظوره با سوخو -57 روسی رقابتی تنگاتنگ دارد. وب‌سایت 19fortyfive با بررسی قابلیت‌های رقابتی دو هواپیما، از یک تفاوت فاحش پرده برداشته است. برد جنگنده آمریکایی 1379 مایل و جنگنده روسی 3107 مایل است، این اختلاف نشان می‌دهد که اف-35 باید در فاصله‌ای نزدیک‌تر به مبدا فعالیت کند تا از بازگشت ایمن آن اطمینان حاصل شود.

با این حال، با افزایش برد از طریق سوخت‌گیری در حین پرواز، می‌توان محدوده پیمایشی اف-35 و سایر هواپیماها را به میزان قابل توجهی افزایش داد و از برتری هوایی در رقابت با جنگده سوخو اطمینان حاصل کرد.

6- والکری – ایالات متحده

در یک منطقه جنگی، حتی منظره هواپیماهای جنگی آمریکایی برای صدور هشدار به دشمنان احتمالی کافی است، زیرا آنها در زمره مجهزترین هواپیماهای جهان هستند. این تهدیدها در صورتی‌که هر یک از جت‌های جنگنده همراه با چند پهپاد خودران در کنار آنها ظاهر شوند، افزایش خواهد یافت. پهپاد والکری XQ-58A به عنوان بخشی از برنامه هواپیمای بدون سرنشین با بهره‌گیری از هوش مصنوعی بر اساس ورودی و کنترل خلبانان هواپیماهای سرنشین‌دار در حال توسعه است. این قابلیت می‌تواند قدرت آتش و مقدار تسلیحات موجود را تا حد ویرانی کامل نیروهای مخالف افزایش دهد.

برای سربازان میدان نبرد، ورود چند جنگنده اف-35 که هر یک در کنار چند پهپاد قرار گرفته‌اند، منظره‌ای شوم را ایجاد خواهد کرد. در صورتی که این فناوری عملیاتی شود، قابلیت‌های نظامی را به سطح جدیدی ارتقا خواهد داد. اولین پرواز آزمایشی موفقیت‌آمیز والکری در مارس 2019 رقم خورد. به گزارش The War Zone، اولین نمونه آزمایشی این پهپاد به موزه نیروی هوایی آمریکا منتقل خواهد شد تا قابلیت‌های خود را فراتر از یک کانسپت، در معرض دید عموم قرار دهد.

7- Ghost Bat – استرالیا

شرکت بوئینگ دارای یک بخش مستقر در استرالیا است که وظیفه توسعه بخشی از هواپیماهای نیروی هوای سلطنتی را برعهده دارد. در حالی‌که ارتش استرالیا در حد و اندازه‌های ایالات متحده، بزرگ نیست و بودجه‌ای محدود دارد، اما از یک ناوگان جنگی مجهز و پیشرفته برخوردار است. اولین هواپیمایی که برای اولین بار طی نیم قرن اخیر، به طور کامل توسط استرالیایی‌ها تولید شده، شبیه پهپاد آمریکایی والکری است و به عنوان هواپیمایی نیمه خودران فعالیت دارد که از هوش مصنوعی برای کنترل پرواز استفاده می‌کند.

این پروژه که پیش‌تر به نام “Wingman” شناخته می‌شد، اکنون با نام رسمی MQ-284 Ghost Bat از آن یاد می‌شود. اعطای یک نام رسمی به آن نشان‌دهنده گام دیگری در جهت تکمیل و استقرار پروژه پهپاد بومی استرالیا است و نام‌گذاری آن به نام یک گونه بومی در این کشور کمک می‌‌کند تا به عنوان یک هواپیمای استرالیایی معرفی شود.

این پروژه حاصل تلاش مشترک میان نیروی های سلطنتی و بخش استرالیایی بوئینگ است. مشارکت نزدیک یک شرکت آمریکایی و اشتراک‌گذاری تاریخی اطلاعات و سخت‌افزار بدین معنا است که استفاده از پهپاد Ghost bat گسترده خواهد بود. سخن‌گوی نیروی هوایی ایالات متحده با ستایش برنامه ساخت این پهپاد، از تداوم سرمایه‌گذاری در زمینه فناوری هوش مصنوعی خودران حمایت کرده است.

8- AeroVironment Switchblade – ایالات متحده؛ نسل جدید خطرناک ترین پهپادهای جهان

پهپادهای سری Switchblade در دسته‌بندی متفاوتی از هواپیماهای بدون سرنشین قرار می‌گیرند، زیرا پس از پرتاب به مبدا برنخواهند گشت. این یک کلاس نسبتا جدید و فوق‌العاده موثر از وسایل نقلیه بدون سرنشین است که مهمات سرگردان نامیده می‌شوند. سازنده این پهپاد نیز آن را موشک پرسه‌زن نام‌گذاری کرده و ادعا می‌کند که برای استفاده در برابر اهدافی فراتر از برد بصری، ایده‌آل است.

این پهپادها از طریق لوله‌های سبک‌وزن و قابل حملی که در کوله‌ پشتی حمل می‌شوند، پس از چند دقیقه استقرار پرتاب می‌‌شوند. پس از پرتاب، کاربر توانایی کنترل وسیله نقلیه را تا ده دقیقه با استفاده از یک کنترلر شبیه به تبلت و تصاویر ارائه شده از طریق دوربین تعبیه شده بر روی پهپاد خواهد داشت. Switchblade می‌تواند محموله خود را در زمان مناسب منفجر کند یا برای شناسایی مورد استفاده قرار گیرد و در صورت توقف ماموریت، به عقب برگردد.

به گزارش بلومبرگ، پهپاد Switchblade از اولین تسلیحاتی به‌شمار می‌رود که آمریکا برای کمک به دفاع در برابر نیروهای روس، به این کشور ارسال کرد. آنها در ابتدا Switchblade 300 را دریافت کردند که از قابلیت 10 دقیقه گشت‌زنی با بردی معادل شش مایل برخوردار است. در می 2022 نیز، سری Switchbalde 600s برای ارتش اوکراین ارسال شد که زمان پرسه‌زنی آن 40 دقیقه و بردی 24 مایلی دارد و می‌تواند از مواد منفجره کافی برای سوراخ کردن زره یک تانک استفاده کند. ابعاد کوچک، هدف‌گیری دقیق و توانایی تغییر مسیر پس از پرتاب، این پهپاد را به یک سلاح خطرناک و قدرتمند تبدیل کرده است. با قیمت حداکثر 10000 دلاری، سوئیچ‌بلید یک سلاح بسیار مقرون به صرفه است که می‌تواند تجهیزات میلیون دلاری جنگی را از بین ببرد.

9- اورلان10 – روسیه؛ خطرناک ترین پهپاد این کشور در جنگ با اوکراین

در خلال جنگ سرد، اتحاد جماهیر شوروی ثابت کرد که یکی از گسترده‌ترین و مسلح‌ترین ارتش‌های جهان را در اختیار دارد. هم‌چنین از زمان سقوط کمونیسم، صحبت‌های زیادی در مورد تشکیل ارتش مدرن روسیه و تلاش‌ها برای مدرن‌سازی تجهیزات این کشور انجام شده است.

هواپیماهای بدون سرنشین در طول تهاجم کنونی روسیه به اوکراین، نقش بزرگی را در این نبرد ایفا می‌کنند و به‌نظر می‌رسد که پراستفاده ترین پهپاد روسیه، اورلان-10 باشد. به گفته Global Security، مرکز فناوری ویژه روسیه، پهپاد اورلان را در 11 نوع مختلف تولید می‌کند که هدف اصلی هر یک از آنها شناسایی اهداف است.

با این‌حال، به نقل از فوربس، هواپیماهای بدون سرنشینی که اخیرا توسط ارتش اوکراین ضبط شده‌اند، نشان می‌دهند که این پهپادها دارای قطعات الکترونیکی رایج و مصرفی مانند دوربین‌های دیجیتان کانن هستند که با تسمه‌های نوار چسب و تعبیه دربی برای مخزن سوخت (مانند نمونه‌های استفاده شده در شیشه‌های نوشابه) نگه داشته می‌شوند.