زانوی ضربدری بزرگسالان، چطور درمان کنیم؟

زانوی ضربدری خفیف در بزرگسالی، معمولاً نگران کننده نیست؛ مگر این‌که باعث ایجاد یک سری مشکلات شود یا این‌که نشانه‌ی یک بیماری زمینه‌ای باشد که نیاز به درمان دارد. به هر حال، به خواندن ادامه دهید تا با همه چیز درباره‌ی زانوی ضربدری بزرگسالان آشنا شوید.

بیشتر بخوانید: زانو درد در زنان، علت و درمان

در این مقاله می‌خوانید:

• زانوی ضربدری چیست؟
• علائم زانوی ضربدری بزرگسالان
• علت زانو ضربدری بزرگسالان
• درمان زانوی ضربدری بزرگسالان
• پاسخ به سوالات رایج

زانوی ضربدری چیست؟

زانوی ضربدری به حالتی می‌گویند که در آن، زانوها به سمت داخل خم می‌شوند.

زانوی ضربدری به حالتی می‌گویند که در آن، زانوها به سمت داخل یا به عبارتی، به سمت یکدیگر خم می‌شوند. در موارد خاص و مهم، حتی ممکن است که زانوها به یکدیگر برخورد کنند یا به هم ضربه بزنند. در این موارد، حتی اگر فرد با پاهای باز شده ایستاده باشد، زانوها هنوز به هم برخورد دارند.

زانوی ضربدری به حالتی گفته می شود که در آن زاویه بالای ساق پا به طرف داخل می باشد و زانو ها در تماس با یکدیگر قرار می گیرند و مچ ها از هم دور می شوند بیماری زانوی پرانتزی یا زانوی ضربدری یک انحراف معمول در فرایند رشد پا می باشد که در هنگام تولد فرد زانو در یک وضعیت کمانی قرار میگیرد .
زاویه استخوان بالای ران به نسبت زاویه پایین ران شروع به قوی شدن می کند .
بسیاری ازکودکان تاسن 3سالگی دچار ساق پای خمیده هستند و این خمیدگی به علت خم بودن ساق پا در رحم مادر است و این کودکان تاسنین 4یا 5 سالگی با کجی زانو یازانوی ضربدری مواجه هستند و درسن 6 یا 7سالگی پای آن ها صاف می شود اگرچه در برخی ازکودکان این کج بودن ادامه پیدا می کند. ازعلایم زانوی ضربدری کج بودن زانو است، دراین موارد دلیل کج بودن زانو می تواند بر اثر شرایطی مانند بیماری نرمی استخوان یا بدشکلی های ژنتیکی باشد. در ادامه ببیشتر به این عارضه و درمان پای ضربدری می پردازیم .
ظاهر پاها و وضعیت زانوها در بسیاری از موارد به وضوح نشان دهنده وضعیت زانوی ضربدری هستند . نزدیک شدن زانوها به خط میانی بدن و دورشدن قوزک داخلی مچ پا ازیکدیگر و سائیده شدن زانوها به یکدیگر به هنگام راه رفتن از علایم واضح و روشن زانوی ضربدری هستند .

سایر علایم پا ضربدری در ادامه آورده شده اند :
-کوتاهی تاندون آشیل
-تمایل کشکک ها به خارج و احتمال بروز نیمه دررفتگی آن
- خستگی زود رس به هنگام راه رفتن و دویدن
- درد پشت ساق وجلوی ران
-کوتاهی قد
- آرتوروز زانو زودرس
- سائیدگی بیش از حد کناره داخلی کفش
- راه رفتن با پاهای چرخیده به خارج و گاه به طور عکس با چرخش پنجه پا به داخل

این بیماری با یکسری ارتز های ارتوپدی فنی بهبود میابد از جمله:
کفی طبی :

چون همانطور که گفته شد این بیماری با کف پای صاف رابطه دارد کفی های سفارشی برای زانوی ضربدری و اصلاح حرکت غیرنرمال پا و توزیع وزن در پا کمک می کند. چرخش بیش از حد پا به داخل با کفی های طبی اصلاح می شود. این کفی ها باعث ثبات پا و اصلاح عدم تعادل ناشی از آسیب دیدگی می شوند.

بریس :

از نوغ سه نقطه فشار

زانوبند:

استفاده از زانوبند یا آتل در شب برای هم طرازی مجدد پاها توصیه می شود. کارکرد زانوبند شبانه ای که به کفش متصل است کشیدن زانو به سمت وضعیت صحیح آن است. گاهی اوقات، این زانوبندها باید به صورت سفارشی ساخته شوند

بیشتر بخوانید: پای ضربدری در کودکان، راهکار

بسیاری از کودکان خردسال، دارای زانوهای ضربدری هستند که بیشتر در ۴ سالگی آشکار می‌شود. البته این تقریباً همیشه یک بخش طبیعی از رشد آ‌ن‌ها است و معمولاً تا ۶ یا ۷ سالگی برطرف می‌شود. با این حال، زانوی ضربدری خفی ف می‌تواند تا بزرگسالی نیز ادامه پیدا کند یا این‌که یک بیماری زمینه‌ای در کودکان بزرگتر یا بزرگسالان، علت ایجاد آن باشد.

بیشتر بخوانید: پای ضربدری در کودکان، علل تا عوارض و راه‌های درمان

علائم زانوی ضربدری بزرگسالان

اگر فردی که زانوهای ضربدری دارد، بایستد و زانوهایش را کنار هم بگذارد، ساق پاهایش باز می‌شوند و پاها و مچ پاهایش بیشتر از حد معمول از هم فاصله می‌گیرند.
وجود یک فاصله‌ی کم بین مچ پاها طبیعی است، اما در افرادی که زانوی ضربدری دارند، این فاصله می‌تواند تا ۸ سانتی‌متر یا بیشتر هم باشد!
زانوهای ضربدری معمولاً هیچ مشکل دیگری ایجاد نمی‌کنند، اگرچه در چند مورد شدید ممکن است باعث زانو درد، لنگ زدن یا مشکل در راه رفتن شوند.
زانوهای ضربدری که خود به خود بهبود نمی‌یابند نیز می‌توانند به زانوهای شما فشار اضافی وارد کنند که ممکن است خطر ابتلا به آرتریت را افزایش دهند.

بیشتر بخوانید: درمان پای ضربدری کودک/ صدای دکتر

علت زانو ضربدری بزرگسالان

زانوهای ضربدری در کودکان سالم زیر ۶ یا ۷ سال نسبتاً رایج است و بخشی طبیعی از رشد و تکامل آن‌ها را شامل می‌شود. با این حال، ممکن است که زانوی ضربدری خفیف تا بزرگسالی ادامه پیدا کند. این مسئله گاهی اوقات می‌تواند با یک مشکل اساسی مرتبط باشد. از جمله:

بیشتر بخوانید: مشکل پا پرانتزی در کودکان، علت

• راشیتیسم (مشکلات رشد استخوان ناشی از کمبود ویتامین دی و کلسیم)
• فشار بیش از حد بر روی زانوها (به عنوان مثال، در نتیجه‌ی چاقی یا شل شدن رباط‌های زانو)
• آسیب یا عفونتی که زانو یا استخوان پا را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
• شرایط ژنتیکی که بر رشد استخوان‌ها یا مفاصل تاثیر می‌گذارد.

بزرگسالان نیز گاهی اوقات ممکن است به زانوی ضربدری مبتلا شوند. این موارد اغلب با مشکلات مفصلی مانند آرتروز یا آرتریت روماتوئید همراه است.

بیشتر بخوانید: پای ضربدری در کودکان، تشخیص و روش‌های درمان

درمان زانوی ضربدری بزرگسالان

بزرگسالان مبتلا به ورم مفاصل می‌توانند از بریس‌های پا یا کفی‌های مخصوص استفاده کنند.

اگر زانوی ضربدری ناشی از یک بیماری زمینه‌ای باشد، ممکن است که درمان برای آن ضروری باشد. به عنوان مثال، راشیتیسم را می‌توان با ویتامین دی و مکمل‌های کلسیم درمان کرد.
هم‌چنین، بزرگسالان مبتلا به ورم مفاصل می‌توانند از بریس‌های پا یا کفی‌های مخصوص استفاده کنند تا فشار روی زانوها را کاهش دهند.
به‌ندرت جراحی برای زانوهای ضربدری لازم می‌شود. البته ممکن است که پزشک شما در صورت شدید یا مداوم بودن این بیماری، آن را توصیه کند. در این صورت، ۲ نوع عملیات اصلی ممکن است انجام شود:

بیشتر بخوانید: تشخیص پای پرانتزی در کودکان، جراحی ضروریه؟

• رشد هدایت شده: عملیاتی که در آن، صفحات فلزی کوچک در داخل زانوها قرار می‌گیرد که به اصلاح رشد آن‌ها در یک دوره‌ی حدوداً ۱۲ ماهه کمک می‌کند. سپس، وقتی درمان تکمیل شد، صفحات برداشته می‌شوند.
• استئوتومی: عملیاتی که در آن، یک گوه‌ی نازک از استخوان‌های پا برداشته می‌شود تا دوباره در موقعیت صحیح قرار بگیرد. سپس از صفحات و پیچ‌هایی برای ثابت کردن استخوان‌ها در موقعیت جدیدشان استفاده می‌شود.

به احتمال بیشتر، عملیات رشد هدایت شده را کودکانی دریافت می‌کنند که زانوی ضربدری مداوم داشته و هنوز به سرعت در حال رشد باشند. در حالی که استئوتومی عمدتاً برای حالت شدید زانوی ضربدری بزرگسالان انجام می‌شود.

بیشتر بخوانید: ت شخیص پای پرانتزی در کودکان، علت و درمان

پاسخ به سوالات رایج

چه زمانی باید برای زانوی ضربدری به پزشک مراجعه کرد؟

اگر در بزرگسالی دچار زانوی ضربدری شده‌اید، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید. مخصوصاً زمانی که:

• فاصله‌ی بین مچ پاها در حالت ایستاده با زانوهای کنار هم، بیشتر از ۸ سانتی‌متر باشد.
• در هنگام ایستادن، تفاوت زیادی بین زاویه‌ی پاها در مقایسه با قسمت بالایی آن‌ها وجود داشته باشد.
• به نظر برسد که مشکل در حال بدتر شدن است.
• فقط یک پا تحت تاثیر قرار بگیرد.
• علائم دیگری مانند زانو درد یا مشکل در راه رفتن وجود داشته باشد.

بیشتر بخوانید: کج بودن پای نوزاد، علت چیست؟

آیا ممکن است که زانوی ضربدری با گذشت زمان بدتر شود؟

در بزرگسالان، رباط‌های داخلی زانو می‌توانند کشیده شده و شکل ضربدری بیشتری را ایجاد کنند.

بله، بدشکلی می‌تواند با گذشت زمان بدتر شود. در کودکان، تغییر شکل می‌تواند با رشد آن‌ها پیشرفت کند. اگر آرتریت وجود داشته باشد، زانوی ضربدری می‌تواند با فرسودگی بیشتر مفاصل، بدتر شود.
در بزرگسالان، رباط‌های داخلی زانو می‌توانند کشیده شده و شکل ضربدری بیشتری را ایجاد کنند. با این حال، رفع زودهنگام مشکل، از پیشرفت این عارضه جلوگیری می‌کند.

بیشتر بخوانید: علت کجی پای نوزاد، جلویش را بگیرید

جمع‌بندی

زانوی ضربدری بزرگسالان، حالتی است که زانوها به سمت یکدیگر خم می‌شوند و بین ساق و مچ پاها فاصله می‌اندازند. پزشک برای برطرف کردن زانوی ضربدری، باید علت زمینه‌ای آن را پیدا کرده و آن را درمان کند. بریس‌های زانو یا کفی‌های پا نیز ممکن است کمک کننده باشند. در موارد شدید، ممکن است جراحی نیز لازم شود. استئوتومی نام عملی است که برای درمان این عارضه در بزرگسالان انجام می‌شود.

اگر قصد درمان زانوی ضربدری را دارید، می‌توانید با مراجعه به کلینیک تخصصی با متخصصان باتجربه و شناخته‌شده در زمینه زانوی ضربدری آشنا شوید و از آن‌ها مشاوره بگیرید.