دستورالعمل جدید آمریکا برای سقف قیمت نفت روسیه

مکانیزم سقف قیمت که محروم کردن روسیه از فروش نفت با سود اضافی دوران جنگ را هدف گرفته، ماههاست فراهم کنندگان خدمات کشتیرانی را در خصوص مقررات ویژه‌ای که باید رعایت کنند تا از نقض از تحریم‌ها اجتناب کنند، سردرگم نگه داشته است. دستورالعمل جدید منتشره از سوی اداره کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا، به چند سوال از جمله زمان اجرای محدودیت‌ها و انواع سناریو‌ها و شرکت‌هایی که مشمول آن‌ها می‌شوند، پاسخ می‌دهد. با این حال این دستورالعمل هنوز اعلام نکرده که سقف قیمت چه نرخی خواهد بود. آمریکا هنوز بر سر این موضوع سرگرم مذاکره با شرکای خود است.

نکات اصلی جدیدترین دستورالعمل وزارت خزانه‌داری آمریکا بدین شرح است:

محموله‌های نفت که پیش از ساعت ۱۲ و یک دقیقه بامداد به وقت کرانه شرقی در پنجم دسامبر بارگیری شده باشند و پیش از ۱۲ ژانویه تخلیه شوند، مشمول سیاست سقف قیمت نمی‌شوند. این تصمیم مهلتی را برای محموله‌هایی که پیش از پنجم دسامبر بالاتر از سقف قیمت تعیین شده، خریداری شده اند، فراهم می‌کند تا به مقصد‌های خود که اغلب مسافت‌های دریای طولانی دارند، برسند.

هرگونه نفتی که پس از این تاریخ خریداری یا تخلیه شود، باید به سقف قیمت پایبند بماند.

بعلاوه، سقف قیمت شامل نخستین محل فروش خارج از روسیه می‌شود یعنی نخستین نقطه‌ای که محموله به خشکی می‌رسد. اگر نفت در خشکی پس از این نقطه، مجددا فروخته شود، می‌تواند به قیمت بالاتری از سقف تعیین شده فروخته شود.

با این حال، این دستورالعمل روشن می‌کند که اگر محموله‌ای بدون این که تغییر قابل‌ملاحظه‌ای خارج از روسیه پیدا کند، دوباره به دریا برگردد، همچنان مشمول سقف قیمت قرار می‌گیرد.

نفتی که مشخص شده مبدا آن از کشور دیگری است مانند صادرات نفت قزاقستان که از طریق پایانه دریای سیاه کنسرسیوم خط لوله کاسپین انجام می‌شود و از طریق روسیه ترانزیت می‌شود، مشمول سقف قیمت قرار نمی‌گیرد.

دستورالعمل جدید به شرکت‌های آمریکایی اجازه نمی‌دهد نفت روسیه را وارد کنند. اداره کنترل دارایی‌های خارجی تاکید کرد ممنوعیت آمریکا که پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین اعلام شد، به قوت خود باقی می‌ماند.

اما این دستورالعمل اشاره می‌کند که شرکت‌های بازرگانی آمریکایی می‌توانند در فروش نفت روسیه به مقصد‌های دیگر تا زمانی که مطابق با مقررات سقف قیمت باشد، مشارکت کنند. این امر می‌تواند مایه آسودگی خاطر بعضی از بازیگران صنعت کشتیرانی جهانی شود. این دستورالعمل مشخص کرد چه نوع شرکت‌هایی ناچار هستند در طرح سقف قیمت مشارکت کنند. این شرکت‌ها شامل شرکت‌های واسطه کالا و بازرگانی و شرکت‌های مشارکت کننده در فاینانس، حمل، بیمه، ثبت پرچم و گمرک هستند.

مشارکت کنندگان دیگر نظیر کسانی که برای خدمه کشتی، بیمه و مراقبت پزشکی فراهم می‌کنند یا کار بازرسی و هدایت نفتکش را برعهده دارند، مشمول محدودیت‌ها نمی‌شوند. شرکت‌های کشتیرانی نگران این بودند که ناخدای کشتی، مشمول محدودیت‌ها خواهد شد که در این صورت احتمال حوادث در آبراه‌های حساس افزایش پیدا می‌کرد.

یک دیپلمات اتحادیه اروپا روز چهارشنبه اعلام کرد کشور‌های گروه هفت به دنبال سقف قیمت ۶۵ تا ۷۰ دلار در هر بشکه برای نفت دریابرد روسیه هستند.

گروه هفت شامل آمریکا، اتحادیه اروپا به صورت کلی و استرالیا است و قرار است سقف قیمت برای صادرات دریابرد نفت روسیه را از پنجم دسامبر اجرایی کند.

به گفته این دیپلمات اروپایی، کشور‌های لهستان، لیتوانی و استونی این سقف قیمت را بسیار بالا می‌دانند، زیرا می‌خواهند قیمت در هزینه تولید تعیین شود در حالی که قبرس، یونان و مالت به دلیل ریسک از دست دادن پرچم کشتی هایشان، این قیمت را بسیار پایین می‌دانند.

حدود ۷۰ تا ۸۵ درصد از صادرات نفت روسیه توسط نفتکش‌ها انجام می‌شود و به دلیل اینکه شرکت‌های کشتیرانی و بیمه‌ای بزرگ جهان در کشور‌های گروه هفت مستقر هستند، اعمال سقف قیمت، فروش نفت را برای روسیه دشوارتر خواهد کرد. اما از سوی دیگر به دلیل این که هزینه تولید روسیه حدود ۲۰ دلار در هر بشکه است، سقف قیمت همچنان فروش نفت را برای روسیه سودآور نگه خواهد داشت تا این کشور به فروش نفت خود ادامه دهد و به این ترتیب از کمبود عرضه در بازار جهانی جلوگیری شود.