نااطمینانی در بازار ارز
این روزها بحث کسری بودجه دولت و تلاش دولتها برای جبران آن در سهماهه پایان سال را هم بهعنوان یکی دیگر از دلایل رشد قیمت ارز میدانند.
به گزارش بنکر (Banker)، از سوی دیگر دولت باید لایحه بودجه سال 1402 را به مجلس میرساند که نهتنها هنوز این اتفاق نیفتاده است که چندی پیش حمیدرضا حاجیبابایی، رئیس کمیسیون برنامهوبودجه در خبری غیرمنتظره اعلام کرد امسال تصویب بودجه دو مرحلهای خواهد بود. او در یک برنامه تلویزیونی گفت که امسال ابتدا کلیات و احکام بودجه را مصوب میکنیم و برای دولت میفرستیم تا دولت بر اساس آن جداول بودجه را به مجلس بفرستد.
مجموعه این اخبار گمانهزنیها را بر این گذاشته است که دولت در ترازکردن دخلوخرج کشور مشکل دارد. همچنین موضوع افزایش تقاضا برای خرید ارز در آستانه تعطیلات ژانویه هم مطرح شده و این مسئله را یکی از عوامل تقویت انتظارات صعودی برای اسکناس آمریکایی میدانند. در همین زمینه علی مروی، کارشناس اقتصاد در گفتوگویی که با فارس داشته است درباره علت رشد قیمت دلار میگوید نااطمینانی مردم نسبت به شرایط پایان سال دولت یکی از دلایل رشد قیمت ارز است و البته تأکید میکند که اجرای مالیات بر عایدی سرمایه یکی از راهکارهای مقابله با دلالی ارز و مدیریت بازار است.
این کارشناس توضیح داده است «وقتی دولتها عموما در سهماهه پایان سال نسبت به جبرانسازی کسری بودجه خود با استفاده از ظرفیت بانک مرکزی اقدام کردند؛ بنابراین مردم حتی حرف رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر مازاد عرضه ارز را باور نمیکنند و همین مسئله عامل افزایش قیمت میشود».
مروی درباره راهکارهای مهار روند صعودی قیمت دلار گفته است که «مهمترین راهکار کوتاهمدت، حذف فروش ارز کاغذی است که در کشور ما و چند کشور معدود جریان دارد. فروش ارز کاغذی در صرافیها زمینه بازیگری تقاضای کاذب را ایجاد کرده و همین مسئله عامل مهم افزایش قیمت ارز است».
او در ادامه تأکید کرده است که «راهکار بلندمدت را باید در قوانینی مبنی بر مالیات بر عایدی سرمایه جستوجو کرد، زیرا همزمان با افزایش نرخ ارز بازارهای سرمایهای موازی در کشور با افزایش قیمت مواجه میشوند و دولت هم هیچ ابزاری برای مدیریت این مسئله ندارد. در نظام اقتصادی میگویند پول بد، پول خوب را از بازار بیرون میکند، الان در نظام اقتصادی ما دلار به پول خوب تبدیل شده که تقاضای کاذب، آن را خریداری کرده و در خانه نگه میدارد و ارزش ریال هم به تبع آن کاهش پیدا خواهد کرد».
هرچند برخی کارشناسان ریشهایتر به ماجرا نگاه کرده و میگویند تا زمانی که تورم دورقمی و ریزش ارزش ریال وجود دارد، مردم و صاحبان سرمایه به دنبال خرید کالا و حفظ ارزش سرمایه خود هستند و پدیده دلالی که زاده تورم بالاست، چندان قابل پیشگیری نیست. آنها تأکید دارند که دولت برای مهار سرکشی قیمت ارز و البته پدیده دلالی باید بنیادیتر رفتار کند و به دنبال کاهش تورم باشد.