در یک مطالعه مروری بررسی شد؛ریزپرنده ها در خدمت نیروهای مسلح ایران

محققان علوم دفاعی کشور در یک مطالعه جدید، بر اهمیت و نقش ریزپرنده ها در جنگ های آینده جهان تاکید کرده و ابعاد مختلف این پرنده های بدون سرنشین را بررسی کرده اند.

به گزارش سیناپرس، پیشرفت های سریع و تحولات پرشتاب آینده، فضای نامطمئن و سرشار از فرصت و تهدید را پیش روی نیروهای مسلح قرار خواهد داد. بنابراین در این فضای به شدت تغییرپذیر و نامطمئن، آمادگی های نظری و همین طور عملی برای پذیرش وقوع جنگ های احتمالی آینده مبتنی بر تکامل اندیشه های نظامی، تاکتیک ها و فناوری پیشرفته، یک ضرورت ملی و حتمی است. لذا اولین گام در جهت آمادگی دفاعی و حفظ اقتدار نظامی بر اساس برخورد با حوادث و جنگ های احتمالی، درک صحیح از میزان تهدیدات علیه کشور و سپس فهم نحوة نگرش دشمنان به چنین جنگ هایی است. به همین دلیل، تلاش در راستای تبیین مفهوم جنگ های آینده و مشخصات آن ها با تحلیلی بر دیدگاه برخی صاحب نظران نظامی، یک نیاز مبرم پژوهشی و تحقیقاتی است.

بنابر گفته های محققان، امروزه آن چه مشخص است رشد روز افزون پهپادها و کاربرد آن ها در همه وجوه زندگی است. به گونه ای که این ساخته های دست بشر به طور وسیع با جامعه انسانی پیوند خورده اند. با این که پهپادها، بسیاری از روش های سنتی را شکسته اند باید گفت که آن ها هنوز در ابتدای راه هستند و انتظار می رود که به طرز شگفت انگیزی زندگی روزمره ما را چه در بخش خدمات و چه در بخش صنعت تحت تاثیر قرار دهند. طی چند سال گذشته پهپادها از مهم ترین وجوه توسعه تجارت های جدید در بخش های دولتی و خصوصی بوده اند.

به گزارش سیناپرس، پهپادها چنان خدمات شگفت آوری را برای بشر به ارمغان آورده اند که کمتر کسی فکر می کرد این وسیله پرنده کوچک تا این اندازه بین جامعه انسان ها محبوب شود. اهمیت بالای این پرنده بدون سرنشین بخش های مختلف را واداشته است تا برای استفاده از مزایای آن به تحقیق و پژوهش مداوم بپردازند.

در همین رابطه، محققان کشورمان از دانشگاه عالی دفاع ملی دست به انجام یک مطالعه مروری زده اند که در آن، نقش انواعی از پهپادها به نام ریزپرنده ها در جنگ های آینده مورد بررسی واقع شده است.

آن ها برای انجام این تحقیق، به جمع آوری اطلاعات مورد نیاز و تحلیل محتوا پرداخته و کوشیده اند تا مبانی لازم برای تبیین موضوع از رهگذر نظامی و دیدگاه صاحب نظران نظامی را استخراج نمایند.

بر اساس نتایج این تحقیق، بخش عمده جنگ های آینده از انسان محوری به سمت تجهیزات محوری و به وی‍ژه تجهیزات هوایی مهم و حیاتی پیش خواهد رفت. جنگ در آینده از نظر تجهیزات، روش جنگیدن و راه و رسم به کار بردن نیروهای مسلح برای رسیدن به اهداف مورد نظر نیز نسبت به گذشته تغییر خواهد کرد. یکی از این تجهیزات، ریز پرنده ها هستند که توانسته اند قابلیت های بالقوه خود را به فعل تبدیل نمایند و توانمندی های خود را به رخ بکشند.

در این خصوص، علی حاجیلو، دانشیار و پژوهشگر علوم دفاعی راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملی و همکارانش می گویند: به کارگیری ریزپرنده ها در جنگ های آینده، زمینه ساز اقتدار هر چه بیشتر نیروهای درگیر خواهد بود. ریزپرنده ها برترین سامانه ای خواهند بود که در خدمت نیروهای مسلح کشور ایران قرار می گیرند.

به بیان آن ها، همچنین یکی از سناریوهای برخی از کشورهای دنیا در جنگ های آینده، جمع آوری اطلاعات با استفاده از ریزپرنده ها است، زیرا با به کارگیری آسان و کمترین هزینه و تلفات جانی، می توانند اطلاعات با ارزشی را در حداقل زمان ممکن از مناطق عملیاتی به دست آورند.

بر اساس این تحقیق که نتایج آن در فصل نامه «مطالعات دفاعی استراتژیکی» وابسته به دانشگاه عالی دفاع ملی منتشر شده اند، فضای جنگ ها در آینده بیشتر فضایی سیال، مجازی و نرم افزاری خواهد بود. ریز پرنده ها برای کشورهای درحال توسعه به خصوص کشور ما که مورد عناد برخی کشورها است، یکی از تهدیدات جدی اطلاعاتی، در مناطق حساس کشور به حساب می آیند.

حاجیلو و همکارانش در این باره می گویند: عدم شناسایی به موقع این سامانه ها، باعث شکست اطلاعاتی و به سرقت رفتن اطلاعات حیاتی و استراتژیک کشور می شود. برای مقابله با این سیستم های پنهان کار در گام نخست، کشف و شناسایی در اولویت قرار دارد.

آن ها می افزایند: پهپادها با استفاده از جثة کوچک، سرعت و قدرت مانور بالا و خاصیت پنهان کاری و رادارگریزی، می توانند در عملیات نفوذ، جاسوسی، مراقبت و توقف دفاع هوایی استفاده شوند. همچنین آن ها در کار نظارت بر تحرکات دشمن، جمع آوری اطلاعات و ارسال آن به مراکز فرماندهی کاربرد دارند و از نظر فنی در برنامه های عملیاتی فرماندهان در میادین نبرد قابل استفاده هستند.

مجریان این پژوهش در انتها موارد ذیل را برای ارتقای دانش و آمادگی کشور در خصوص ریزپرنده ها برشمرده اند: تحوّل در نگاه به نقش و جایگاه پهپاد از سطح تاکتیکی موجود به سطح عملیاتی و راهبردی و اختصاص بودجه مناسب برای انجام تحقیقات، ساخت و تولید انبوه ریزپرنده ها برای مقابله با تهدیدات؛ ایجاد ساز و کار یا سامانه اطلاع گیری به روز از آخرین رهیافت های جهانی و پیشرفت های دشمن در خصوص ریزپرنده ها در ابعاد مختلف؛ استفاده از دانش پژوهان ایرانی صاحب نظر در صنعت ریزپرنده ها که مقیم کشورهای سازنده هستند.

گزارش: محمدرضا دلفیه