زنگ خطر هجوم گرد و غبار در استان های ایران زده شد

خشکسالی چند سالی است که گریبان استان های ایران را گرفته است و زنگ خطر بیابانی شدن بیشتر استان های کشور را به صدا درآورده است.

به گزارش سیناپرس، بنابر گفته وحید جعفریان، مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، سالانه یک میلیون هکتار به بیابان‌ های کشور افزوده می ‌شود که متاسفانه از میانگین جهانی بالاتر است. همچنین براساس مطالعات پژوهشگران دانشگاه تهران و وزارت نیرو، در حال حاضر حدود ۸۸ درصد از مساحت کشور تحت تاثیر پدیده بیابان ‌زایی قرار دارند.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، منشا داخلی بیشتر ریزگردهای ایران، تالابی است که در صورت ادامه روند خشک شدن تالاب ها و تامین نشدن حقابه آنها می توانند به کانون های جدیدی برای تولید گرد و غبار تبدیل شوند.

به گفته رئیس گروه منابع آب، پایش و آینده پژوهشی تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست، از 226 تالابی که در فهرست مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارند، 42 تالاب ازجمله هورالعظیم، بختگان، شادگان، هامون، صالحیه، ارومیه، میقان و چند تالاب دیگر منشا گرد و غبار هستند.

این روزها مردم استان سیستان و بلوچستان به علت خشک شدن تالاب هامون درگیر طوفان های گرد و غبار هستند. روزگاری که تالاب بین المللی هامون پر آب بود، بادهای 120 روزه نوید بخش خنکی هوا و رونق گردشگری برای اهالی این نواحی بود اما اکنون آغاز بادهای 120 روزه که طی سال های اخیر به بیش از 200 روز افزایش یافته است، خیزش گرد و خاک، افزایش دما و بروز بیماری‌ های ریوی، تنفسی و پوستی، مردم نواحی شمالی این استان را به هراس وا می دارد و زندگی شان را سخت و رنج آور می کند.

از روز شنبه وزش باد شدید(۱۰۰ کیلومتر بر ساعت) همراه با گرد و خاک در نواحی شمالی استان سیستان و بلوچستان آغاز شده که بنابر اعلام مجید محبی، مدیرکل مدیریت بحران سیستان و بلوچستان، متاسفانه طی روزهای اخیر خیزش گردو غبار و طوفان های شن، بیش از 300 نفر از مردم این نواحی را راهی بیمارستان و مراکز بهداشتی و درمانی کرده است.

به گفته علی ملاشاهی، رئیس گروه پیش بینی و هشدار هواشناسی سیستان و بلوچستان، بهتر است در زمان توفان افراد به ویژه کسانی که دچار بیماری های قلبی و تنفسی دارند از تردد غیر ضروری در فضای باز خودداری کنند.

حسین سرگزی، مدرس دانشگاه نیز در باره علت چرایی هجوم ریزگردهای این منطقه اظهارداشت: در سال های اخیر قطع ورود آب به ایران و اقدامات مهار و انحراف آب در افغانستان باعث شده تا منطقه سیستان رکورد دار فرسایش بادی در جنوب غرب آسیا باشد. این فرسایش تحت تاثیر عوامل اقلیمی و طبیعی( کمبود پوشش گیاهی، خشکی هوا، بارش های سیل آسا، وزش بادهای تند) ،انسانی (چرای دام در مناطق فرسایش پذیر، شخم زدن زمین و …) و مدیریتی ( نداشتن برنامه جامع، موازی کار دستگاه ها، کمبود اعتبارات و …) ایجاد شده و تاثیر خود را برجای گذاشته است.

علاوه بر سیستان و بلوچستان، ریزگردها در روزهای گرم سال، میهمان ناخوانده بیشتر استان های ایران مانند گلستان، اصفهان، شیراز و تهران و … است که سلامت مردم کشور را نشانه می گیرد. در ادامه به چند راهکار اساسی هنگام مواجه با بروز پدیده گرد و غبار می پردازیم.

در زمان بروز پدیده گرد و غبار چه باید کرد؟

اقدامات احتیاطی زیر می تواند به شما کمک کند تا خود را از اثرات سوء گرد و غبار حفظ کنید و اثرات نامطلوب این پدیده را بر سالمت خود به حد اقل برسانید.

-از فعالیت درخارج از منزل اجتناب کنید.

– اگر الزاما بایستی در هوای آزاد فعالیت کنید زمان آن را به حد اقل ممکن کاهش دهید.

– از ورزش سنگین بویژه اگر دارای مشکالت تنفسی و آسم هستید خود داری کنید.

-در خانه یا محیط های بسته بمانید و در ها و پنجره ها را بسته نگاه دارید.

– درصورت امکان در اماکن دارای سیستم تهویه مطبوع بمانید.

– اگر دارای آسم هستید یا نشانه هایی مانند کوتاهی تنفس، سرفه و خس خس کردن و درد قفسه سینه را مشاهده کردید بر نامه درمانی خود را دنبال کنید و اگر نشانه ها برطرف نشد با پزشک خود مشورت کنید.

آیا استفاده از ماسک در زمان بروز گرد و غبار به ما کمک می کند؟

ماسک های کاغذی معمولی و دستمال نمی توانند جلوی ورود ذرات ریز گرد و غبار به سیستم تنفسی ما را بگیرند و بنابراین استفاده از آن ها توصیه نمی شود. ماسک های ویژه ای که با عنوان 1P و 2P عرضه می شود برای این شرایط تا حدی مناسب است. در استفاده از ماسک باید به نکات زیر توجه کرد:

– پوشیدن آنها باعث احساس گرما شده و معموال راحت نیست.

– اگر ماسک بطور کامل اطراف بینی و دهان را نپوشاند، مثال برای افرادی که محاسن بلندی دارند و راه نفوذ برای هوا باقی باشد، تاثیرچندانی ندارد .

-این ماسک ها آلاینده های گازی هوا مانند منوکسید کربن را نمی گیرد.

-تنفس با استفاده از ماسک از حالت معمولی دشوار تر است و افراد دارای سوابق بیماری قلبی عروقی و تنفسی باید با پزشک خود مشورت کند.

-استفاده از این ماسک ها برای افراد سالمی که ناچارباید در زمان بروز پدیده گرد و غبار در بیرون بمانند، قابل توصیه است.

گزارش: بیتا اکبری