دوربرگردان خاموشیها
دنیایاقتصاد - راضیه احقاقی : صنایعی که برق مصرفی خود را از تالار برق سبز بورس انرژی خریداری کردهاند، تاکنون به همان میزان مشمول قطعی برق نشدهاند. بررسیها نشان میدهد درحالیکه تعیین قیمت رقابتی، نیروگاههای تجدیدپذیر را برای عرضه برق در این بازار ترغیب میکند، وعده عدم قطعی، صنایع را برای خرید انرژی به این بازار سوق داده و به این ترتیب تالار برق سبز بورس انرژی با استقبالی مناسب مواجه شده است؛ بهطوری که میتوان به آینده آن امیدوار بود.
صنایعی که برق مصرفی خود را از تالار برق سبز بورس انرژی خریداری میکنند، به میزان خرید از این بازار مشمول قطعی برق نمیشوند. از ابتدای خردادماه امسال تابلوی برق سبز در بورس انرژی ایران راهاندازی شد. در حالی که تعیین نرخ براساس عرضه و تقاضا و به شکل رقابتی، نیروگاههای تجدیدپذیر را برای عرضه برق در این بازار ترغیب میکند، وعده عدمقطعی در زمان افزایش بار شبکه، صنایع را برای خرید انرژی به طرف این بازار سوق داده و به این ترتیب تالار برق سبز بورس انرژی ظرف هفتههای ابتدایی راهاندازی با استقبال مناسب طرفین معامله مواجه شده است. در این خصوص گفتوگویی با علی نقوی، مدیرعامل بورس انرژی، انجام شد. وی معتقد است مزایای راهاندازی این بازار میتواند سرمایهگذاران جدیدی را به حوزه احداث نیروگاههای تجدیدپذیر جذب کند.
مدیرعامل بورس انرژی ایران، درخصوص عملکرد تالار برق سبز در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» گفت: تالار معاملات برق سبز بورس انرژی ایران براساس پروژه مشترک میان وزارت نیرو، سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بورس انرژی ایران در ابتدای خردادماه سالجاری افتتاح شد و در اولین روز آغاز به کار آن برابر ۶۷۰هزار کیلووات ساعت برق در این بازار مورد معامله قرار گرفت. علی نقوی افزود: از اول خردادماه تا هجدهم مردادماه، تالار برق سبز بورس انرژی ایران دارای ۵۵روز معاملاتی بود. براساس دادههای موجود در این زمان بالغ بر ۱۲۰میلیون و ۵۵۹هزار کیلووات ساعت برق تجدیدپذیر به ارزش ۳هزار و ۲۲۳میلیارد ریال در این بازار مورد معامله قرار گرفت.
از کل برق سبز معاملهشده در تالار بورس انرژی، برابر ۱۱۲میلیون و ۴۳۲هزار کیلووات ساعت آن به ارزشی بالغ بر ۲هزار و ۹۴۸میلیارد ریال به صورت سلف و ۸میلیون و ۱۲۷هزار کیلووات ساعت به ارزشی بالغ بر ۲۷۵میلیارد ریال به صورت فیزیکی مورد معامله قرار گرفته است. به این ترتیب میتوان اذعان کرد که تالار برق سبز بورس انرژی ایران ظرف دوماه و نیم سپریشده از راهاندازی با استقبال خوب عرضهکنندگان و متقاضیان مواجه شده است. نیاز طرفین این معامله به راهاندازی این بستر، روش فروش و شفافیت حاکم بر آن باعث شده است تا طرفین معاملات برق سبز که نیروگاههای تجدیدپذیر و صنایع کشور هستند، ظرف هفتههای ابتدایی راهاندازی این بازار، استقبال مناسبی از آن داشته باشند.
میانبر عبور از قطعی برق
قطعنشدن برق صنایع به میزانی که برق از مسیر بورس انرژی خریداری کردهاند، در روزهای اخیر که کشور با چالش ناترازی و قطعی برق صنایع مواجه است، خبرساز شد. نقوی در خصوص چگونگی عدمقطع برق صنایع به میزان خرید از تالار بورس انرژی گفت: یکی از ویژگیهای مهم تالار برق سبز بورس انرژی، آن است که متقاضیانی که نسبت به خرید انرژی موردنیاز خود از تالار برق سبز اقدام میکنند، مشمول مدیریت مصرف انرژی نمیشوند.
وی افزود: خوشبختانه با همکاری شرکت مدیریت شبکه شاهد بودیم که تمامی واحدهایی که برای دوره تحویل تیرماه برق از این بازار خریداری کرده بودند، به میزان خرید از این بازار مشمول قطعی برق نشدند. درواقع طبق اعلام سخنگوی وزارت برق کشور و بررسی انجامشده از سوی بورس انرژی از خریداران، شرکت مدیریت شبکه، صنایعی را که از تابلوی برق بورس انرژی، برق خریداری کردهاند مشمول قطعی نکرده است و وزارت نیرو و شرکت مدیریت شبکه به تعهدات خود در این خصوص عمل کردهاند.
مدیرعامل بورس انرژی به چالش ناترازی شدید در زمینه تامین برق در کشور ظرف روزهای گرم سال اشاره کرد و گفت: ظرف سالهای اخیر چالش ناترازی در تامین برق در روزهای گرم سال که زمان افزایش مصرف خانگی است، شدت بیشتری به خود میگیرد. این ناترازی باعث میشود که محدودیتهایی در تامین برق صنایع ایجاد شود. امسال دنیا با گرمای بیسابقهای در فصل تابستان مواجه است. ایران نیز از این گرما بینصیب نیست. با این حال با همکاری شرکت مدیریت شبکه، تالار برق سبز توانسته است بخشی از چالش خاموشی صنایع را در این زمان رفع کند.
نقوی در پاسخ به متقاضیان خرید برق از بورس انرژی اظهار کرد: عمده خریداران برق از بورس انرژی، شرکتهای بزرگ صنعتی هستند که در حوزههای مختلف معدنی و صنعتی فعالیت دارند. این شرکتها از ظرفیت ایجادشده استفاده کرده و با خرید برق سبز از بورس، توانستند بخشی از نیاز تولیدی خود به انرژی در روزهای گرم سال را تامین کنند و به این ترتیب بخشی از بحران کمبود برق را کاهش دهند.
اهدافی که از مسیر تالار برق سبز محقق میشود
مدیرعامل بورس انرژی در خصوص اهداف راهاندازی تالار برق سبز گفت: تالار برق سبز با چند هدف اصلی راهاندازی شد. هدف ابتدایی آن در راستای حمایت از تولید دانشبنیان بود. براساس ماده 16 قانون حمایت از تولید دانشبنیان، تمامی صنایع کشور مکلف هستند یکدرصد از برق مصرفی موردنیاز خود را از طریق انرژی تجدیدپذیر تامین کنند. این میزان سالانه یکدرصد زیاد میشود تا به سقف 5درصد برسد.
وی افزود: برای تامین برق از مسیر نیروگاههای تجدیدپذیر نیز لازم است صنایع خود نیروگاه تجدیدپذیر داشته باشند یا آن را از طریق بورس خریداری کنند. به این ترتیب نیاز صنایع کشور و نیروگاههای تجدیدپذیر به بستر معاملاتی برای خرید و فروش انرژی برق تولیدشده از نیروگاههای تجدیدپذیر باعث شد تا بورس انرژی این تالار را راهاندازی کند. با توجه به قانون حمایت از تولید دانشبنیان و لزوم خرید بخشی از برق صنایع از مسیر انرژیهای تجدیدپذیر، درصورتی که صنایع این سهم برق را خریداری نکنند، مشمول جریمه خواهند شد. بنابراین بورس انرژی بستری است تا امکان اجرایی شدن این قانون مهیا شود.
نقوی در ادامه هدف مهم دیگر راهاندازی تابلوی برق سبز بورس انرژی را فروش برق تجدیدپذیر با نرخ رقابتی و جذب سرمایهگذاران به حوزه تجدیدپذیرها عنوان کرد و گفت: بخشی از چالش ناترازی برق در کشور به کمبود سرمایهگذاری در حوزه ایجاد زیرساخت در بخش انرژی بازمیگردد که این امر نیز نتیجه سالها تمرکزگرایی توانیر و غیراقتصادی شدن صنعت نیروگاهی در کشور است. در این شرایط، راهاندازی تالار برق سبز بورس انرژی، فرصت بزرگی است تا نیروگاههای تجدیدپذیر، اقتصادی شوند و به این ترتیب سرمایهگذاران به این حوزه که نرخ آن در سازوکار بازار تامین میشود جذب شوند.
مدیرعامل بورس انرژی، هدف مهم دیگر در راستای راهاندازی تالار صادراتی بورس انرژی را حرکتی در مسیر چشمانداز جهانی برای افزایش سهم تجدیدپذیرها عنوان کرد و افزود: دنیا به سمت افزایش سهم انرژیهای تجدیدپذیر در تامین انرژی حرکت میکند. ظرف سالهای آینده سهم تجدیدپذیرها در تامین انرژی مصرفی در دنیا افزایش مییابد. محدودیت در سوختهای فسیلی، ناترازی در تامین گاز و آلایندگی بالای سوختهای فسیلی حرکت به سمت افزایش مصرف تجدیدپذیرها را جریاندهی میکند. در این شرایط، ایران ظرفیتهای طبیعی مناسبی در زمینه ایجاد نیروگاههای تجدیدپذیر دارد. در این موقعیت، راهاندازی تالار برق سبز بورس انرژی و ایجاد امکانی برای دادوستد برق از مسیری شفاف و رقابتی کمک شایانی به جذب سرمایهگذاران جدید به این حوزه خواهد بود.
وی گفت: طی دوماه و نیم سپریشده از راهاندازی تالار برق سبز بورس انرژی، این بازار با استقبال خوب تولیدکنندگان و سرمایهگذاران حوزه انرژی تجدیدپذیر مواجه شد. در این زمان مراجعاتی به بورس انرژی برای توسعه ظرفیت نیروگاههای فعلی یا ایجاد نیروگاههای جدید شد که درخواستهایی در خصوص بهرهمندی از این بازار بهمنظور تامین مالی و پیگیری شرایط صادراتی داشتند. پیگیری بورس انرژی در این زمینهها وظیفه ما در این سازمان است و بر این باوریم که پاسخگویی بهموقع میتواند کمکی از سوی بورس انرژی به توسعه زیرساختها در این حوزه و رفع بخشی از چالش مهم ناترازی برقی در کشور باشد.