چه کنیم تا مغزمان جوان بماند؟
فرآیند پیری مانند تمام اندامهای دیگر همچون پوست، مو، بینایی و سیستم اسکلتی عضلانی، در مغز و سیستم عصبی هم اتفاق میافتد. متاسفانه فرآیند پیری مغز مثل پیری پوست یا مو به شکل عینی قابل مشاهده نیست و عموم مردم توجهی به آن ندارند.
از طرفی شروع پیرمغزی مانند تحلیل سیستم عضلانی یا شروع مشکلات گوارشی، ایجاد درد نمیکند و معمولا به شکل پیشرونده و خاموش اتفاق میافتد و به همین دلیل مورد توجه افراد و سیستمهای بهداشتی نیست.
دکتر هیوا محمدی متخصص علوم اعصاب و عضو هیات علمی گروه مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه با بیان اینکه افراد باید به فکر سلامت مغز خود و افزایش ذخیره مغزی خود باشند، گفت: این مسئله باعث افزایش طول عمر با کیفیت میشود.
محمدی با بیان اینکه راهکارهای مختلف و موثری برای افزایش ذخیره مغزی توسط مراکز دانشگاهی و تیمهای تحقیقاتی در سراسر دنیا معرفی شده، گفت: یکی از مهمترین این نکات توجه به خودمراقبتی است. چکاپهای دورهای و مراقبت از خود در مقابل عوارض بیماریهای سیستمیک مانند دیابت، فشارخون و اختلالات هورمونی مساله بسیار مهمی در مراقبت از مغز است.
وی افزود: پرهیز از مصرف سیگار، مواد مخدر و نوشیدنیهای الکلی مسئله مهم دیگری است که تحقیقات مختلف روی مضرات آن برای سیستم عصبی متفق القولاند.
وی مسئله مهم دیگر در این خصوص را نوع تغذیه دانست و گفت: مانند دیگر سیستمهای فیزیولوژیک بدن، تغذیه سالم اساس سلامت مغز است. در مجموع پرهیز از مصرف غذاهای پرچرب و پرنمک و دارای افزودنی از یک طرف و مصرف غذاهای دریایی، سبزیجات تازه و میوهها از طرف دیگر برای سلامت مغز لازم است.
محمدی ادامه داد: مغز علاوه بر خوراک تغذیهای، نیازمند خوراک حسی، شناختی، و هیجانی است که "مطالعه" راه مناسبی برای تامین نیاز شناختی مغز است. از طرفی داشتن روابط خانوادگی، عاطفی و اجتماعی مناسب برای داشتن مغز سالم ضروری است و فرآیند پیر شدن مغز را عقب میاندازد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه با بیان اینکه یکی دیگر از مسائل خیلی مهم برای داشتن مغز سالم و پیشگیری از پیری زودهنگام آن خواب کافی و باکیفیت است، گفت: متاسفانه والدین با افتخار شب زندهداریهای فرزندانشان را برای قبولی در امتحانات مختلف تعریف میکنند، در حالیکه خواب از معدود نیازهای فیزیولوژیک است که اثرات ماندگار و غیرقابل جبرانی روی مغز میگذارد. بدن انسان بسته به سن فرد به ساعات مشخصی از خواب شبانه نیاز دارد و رعایت این مسئله برای داشتن مغز سالم و پیشگیری از پیر شدن آن لازم است.
محمدی با بیان اینکه مسئله بسیار مهم دیگر یادگیری مهارتهای جدید است، عنوان کرد: برای داشتن مغزی توانمند و سالم و مقاوم، باید به صورت مداوم آن را به چالش کشید که یادگیری زبان دوم و سوم یکی از بهترین راهها و بهتر است سعی کنیم شرایط دو زبانه و سه زبانه شدن را برای کودکان فراهم کنیم.
این متخصص مغز و اعصاب با اشاره به اینکه مسئله بسیار مهم دیگر فعالیت فیزیکی و ورزش است، گفت: مغز برای داشتن بهترین عملکرد نیاز به یک سیستم خونرسانی(قلبی-عروقی) سالم و قوی دارد و فعالیت فیزیکی باعث میشود خونرسانی به مغز به بهترین شیوه انجام شود. ضمن اینکه ورزش و فعالیت فیزیکی بهترین راه برای حفظ تناسب اندام و پیشگیری از افزایش وزن و چاقی است.