بیماری دریچه آئورت دو لتی چیست؟

دریچه آئورت دریچه ای است یک طرفه میان قلب و آئورت، شریان اصلی از قلب که خون غنی از اکسیژن را به بدن توزیع می کند. به طور معمول، دریچه آئورت سه فلپ (زبانه) کوچک و یا لت که به طور گسترده ای باز و بسته می شوند و تا جریان خون بطور ایمن تنظیم کنند و اجازه می دهد که خون از قلب به آئورت رفته و از جریان رو به عقب خون به درون قلب جلوگیری می کند.

در بیماری دریچه آئورت دو لتی (BAVD)، دریچه تنها دو لت دارد. با این تغییر شکل، دریچه بطور کامل عمل نمی کند، اما ممکن است به اندازه کافی برای سال ها بدون علائم یا نشانه های آشکار از یک مشکل عمل کند.

آخرین مطالعات نشان می دهد که بیماری دریچه آئورت دو لتی که بعلت یک اختلال بافت همبند است همچنین می تواند باعث ایجاد سایر مشکلات در سیستم گردش خون گردد. افراد مبتلا به بیماری دریچه آئورت دو لتی همچنین ممکن است عروق کرونر غیر طبیعی، آنوریسم آئورت یا آئورت غیر طبیعی قفسه سینه (بخشی از آئورت که از طریق قسمت بالای قفسه سینه عبور می کند) و فشار خون بالای ناپایدار (حساس) دارند.

علت ایجاد بیماری دریچه آئورت دو لتی

علت واقعی بیماری دریچه آئورت دو لتی به طور کامل مشخص نیست. ما نمی دانیم که دریچه دو لتی در مراحل اولیه حاملگی ایجاد می شود و یا نقصی است که در هنگام تولد به وجود می آید. حدود 2٪ از جمعیت مبتلا به BAVD هستند، در مردان دو برابر نسبت به زنان شایعتر است.

علائم BAVD

اگر چه بیماری دریچه آئورت دو لتی در هنگام تولد به وجود می آید، معمولا تا بزرگسالی تشخیص داده نمی شود چرا که دریچه معیوب می تواند برای سال ها بدون ایجاد علائم عمل کند. به ندرت، این بیماری در هنگام تولد کودک به قدری شدید است که باعث پیشرفت نارسایی احتقانی قلب شدید در اوایل زندگی می گردد. معمولا بیشتر بیماران سابقه یک سوفل (صدای سمعی قلب) در دوران کودکی دارند و علائم در اواسط زندگی ایجاد می شود.

رسوب کلسیم در اطراف لت ها در نهایت باعث سخت و تنگ شدگی دریچه می شوند، یک بیماری به عنوان تنگی شناخته می شود. با گسترش تنگی، قلب باید به طور فزاینده سخت تر پمپاژ کند تا خون با فشار از طریق دریچه خارج کند. علائم تنگی یک دریچه شامل درد قفسه سینه، تنگی نفس و سرگیجه یا غش ناشی از جریان خون ناکافی به مغز است.

اگر دریچه دو لتی به طور کامل بسته نشود، خون می تواند به سمت عقب به قلب جریان یابد. این یک نارسایی است، که همچنین نارسایی دریچه آئورت نامیده می شود. قلب پس از آن باید همان خون دوباره پمپاژ کند، که باعث فشار بر روی حفره پایین سمت چپ قلب، یعنی بطن چپ می گردد. با گذشت زمان، بطن گشاد و یا بیش از حد گسترش می یابد. علامت اصلی نارسایی دریچه آئورت تنگی نفس در طی فعالیت است، مانند بالا رفتن از پله.

با پیشرفت بیماری، این علائم بیشتر رخ می دهند، حتی بدون ورزش. هنگامی که یک پزشک صدای قلب فرد را می شنود، سوفل مشخصی شنیده می شود.

تشخیص بیماری دریچه آئورت دو لتی

افرادی که معمولا علائمی مانند تنگی نفس تجربه می کنند اولین بار توسط پزشک خانوادگی خود، یک معاینه فیزیکی می شوند که با گوش دادن به صدای قلب فرد آغاز خواهد شد. هنگامی که علائم بیمار و صداهای شنیده شده قلبی شک به بیماری دریچه آئورت دو لتی بالا بردند، بیمار باید به یک متخصص بیماری های دریچه قلب ارجاع داده شود.

در کلینیک و موسسات قلب وعروق، متخصصان با استفاده از اکوکاردیوگرافی (سونوگرافی قلب)، اکوکاردیوگرافی از طریق مری (سونوگرافی قلبی که از نزدیک از طریق مری انجام می شود)، سی تی اسکن و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)، قلب، دریچه و آئورت ارزیابی می کنند.

تست های دیگر مثل نوارقلبی (تستی که فعالیت الکتریکی قلب بررسی می کند) و یا آنژیوگرافی عروق کرونر (با استفاده از یک رنگ خاص و اشعه X رگ های خونی قلب قابل مشاهد می گردد) می تواند به تشخیص مشکلات دیگر قلب و عروق که ممکن است با بیماری دریچه آئورت دو لتی مرتبط باشد کمک کند.

BAVD می تواند باعث بروز عوارضی شود؟

بله، حدود 30 درصد از افراد مبتلا به بیماری دریچه آئورت دو لتی دچار عوارضی می گردند. آنها می توانند بسیار جدی و یا حتی تهدید کننده زندگی باشند و این باعث می گردد که افراد مبتلا به BAVD باید تحت مراقبت مستمر یک متخصص بیماری های دریچه قلب قرار بگیرند و آنها می توانند تغییرات در قلب، دریچه ها و آئورت در طول زمان تحت نظارت داشته باشند.

از عوارض عمده آن:

نارسایی قلبی

با گذشت زمان، یک تنگی دریچه باعث ضخیم شدن بطن چپ می شود که با توجه به پمپاژ اضافی مورد نیاز برای اعمال فشار به خون از طریق دریچه می باشد. این بزرگ شدگی بطن و پمپاژ ناکارآمد می تواند به نارسایی قلبی منجر شود. سیگار کشیدن و یا کلسترول بالا می تواند این روند را تسریع بخشد.

آنوریسم و دایسکشن آئورت

این اختلال بافت همبند زیرین که باعث BAVD می شود همچنین به لایه های بافتی دیواره آئورت تاثیر می گذارند. لایه های بافتی تحلیل یافته و دیوار آئورت قدرت خود و کشش خارج از شکل از دست می دهند. سرانجام، این حالت می تواند باعث تشکیل یک آنوریسم شود، که یک منطقه برآمده از آئورت است که در آن دیواره ها نازک و بیش از حد کشیده می شوند.

آنوریسم می تواند پاره شده و یا لایه های بافت درونی و بیرونی از آئورت می تواند بصورت تکه تکه از هم جدا (دیسکسیون آئورت) شوند. پارگی و دیسکسیون یک شرایط اورژانسی تهدید کننده حیات می باشند.

درمان BAVD

در موارد بسیار شدید، زمانی که بروز علائم در هنگام تولد یا در مراحل اولیه تولد وجود داشته باشد، جراحی دریچه باید فورا انجام شود. در موارد دیگر، مردم می توانند تمام زندگی خود را بدون دانستن اینکه آنها مبتلا به BAVD هستند زنگی کنند.

حدود 80 درصد از افراد مبتلا به BAVD به درمان جراحی ترمیم و یا تعویض دریچه و یا بخشی از آئورت، معمولا زمانی که آنها در سنین 30 یا 40 سالگی هستند ، نیاز خواهند داشت.

هنگامی که نارسایی وجود داشته باشد، دریچه آئورت می تواند با موفقیت ترمیم گردد. پس از ترمیم، اگر نارسایی رخ دهد، که احتمال آن در سال اول تا 18 ماه بعد از عمل جراحی است – اما پس از آن خطرات ناشی از عمل مجدد کم می شود. با این حال، به دلیل اینکه دریچه غیر طبیعی است، این احتمال وجود دارد که پس از چند دهه نیاز به جایگزینی داشته باشد. آئورتی که بزرگ شده و آنوریسم تشکیل یافته می توانند درمان شوند.

کلینیک قلب و عروق دکتر محمد حسین نجفی